In Apocalypsim B. Joannis Apostoli
PROLOGI GILBERTI, IN APOCALYPSIM B. JOANNIS APOSTOLI, EXPLANATIO.
Unde dicit Haymo, quod iste Angelus in persona Christi apparuit Joanni.
Unde dicit: Et audivi vocem magnam, id est, cognovi. Vel, Audivi, vocem magnam, magna
Unde dicit: Et facies ejus, id est, sicut sol, Oritur sol, et occidit, et ad locum suum revertitur,
Dicit ergo : Haec dicit qui tenet septem stellas, id est, septem Praelatos
Continua sic: Commendavi bona quae in te sunt, sed nunc redarguo mala.
Unde dicit: Sin autem, nisi per paenitentiam ad statum primae charitatis redieris, venio Ubi,
Continua ita : Multum commendabilis es in praedictis, sed tamen reprehensibilis in aliis.
Dicit ergo : ita commendabilis est propter praedicta, sed tamen habeo adversus te pauca.
Dicit ergo : Qui vicerit. Haymo : Desideria carnis,et horum tentamenta.
Dicit ergo : Vigila : et hoc potes facere, quia aliqui sunt in Ecclesia tua boni quos potes imitari.
Unde dicit: Haec, scilicet quae sequuntur, dicit, Sanctus, Sancti estote.
Continua sic : Veniet tentatio : sed non timeatis, quia bonum adjutorem habebitis.
Dicit ergo Angelus ad Joannem :
Continua sic : Mandat tibi, etc. Haec scilicet: Scio opera tua, id est, reprobo. Et tunc ly scio
Dicit ergo : Et animal primum simile leoni. i Vicit leo de tribu Juda.
Dicit ergo: Et vidi. Nota : In praecedenti capitulo dixit, v. 1: Post haec vidi:
Dicit ergo: Et vidi, et audivi.
In saecula saeculorum. Quasi diceret : Continuo laudant Deum, et praedicta attribuunt ei.
Unde dicit: Et audivi tamquam vocem, in medio quatuor animalium, dicentem, centium,
Dicit ergo : Bilibris tritici. Ad litteram bilibris bilibris,
Continua : Tanta erit tribulatio Ecclesiae : sed tamen non obliviscetur Deus misereri.
Dicit ergo : Stantes ante thronum.
Unde dicit: Et ascendit fumus incensorum,
Dicit ergo : Et vidi, id est, intellexi, et audivi,
Dicit ergo ita : Et aperuit puteum abyssi, et puteo aperto, ascendit fumus putei,
Unde dicit : Et de fumo putei, de tenebrosa haereticorum doctrina, exierunt locustae in terram,
Dicit ergo : Et habebant loricas, id est, corda sententiis deceptoriis munita, sicut loricas ferreas
Dicit ergo:Et sextus Angelus, id est, sextus ordo Praedicatorum, tuba cecinit,
Dicit ergo: Et numerus equestris exercitus.
Unde dicit: Et numerus equestris exercitus, id est, malorum, vicies millies, vicies Mille
Dicit ergo : Et qui sedebant, id est, daemones malis praesidentes, super eos, habebant loricas,
Dicit ergo : Et abii, scilicet tamquam vere obediens, ad Angelum,
Dicit ergo : Atrium autem, id est, peccatores, a quod est foris templum, atrium
Dicit ergo : Et septimus Angelus, id est, septimus ordo Praedicatorum, tuba cecinit,
Dicit ergo : Et visum est aliud signum, scilicet, a primo, et illi contrarium. Et dicitur aliud :
Dicit ergo : Et audivi vocem magnam in caelo, id est, in Ecclesia triumphante, dicentem, Nunc, Nunc,
Dicit ergo : Vae terrae, id est, firmis et obduratis in peccato, et mari, impii quasi mare fervens.
Continua ita : Persecutus est diobolus Ecclesiam, sed antequam persequeretur, etc.
Dicit ergo : Et iratus est draco, id est, diabolus, in mulierem,
Dicit ergo : Et vidi de mari bestiam,
Unde dicit : Et datum est illi, id est, a Deo permissum, facere bellum eum sanctis, et vincere eos,
Dicit ergo : Si quis habet aurem cordis, audiat, Si quis habet aurem audiat,
Dicit ergo : Et vidi aliam bestiam.
Dicit ergo : Et vidi, id est, intellexi spiritualiter, aliam bestiam, bestia,
Unde dicit : Qui, scilicet virgines, empti sunt, de terra,
Dicit ergo : Timete Dominum, scilicet, timore filiali. Psal. XVIII, 10 : Timor Domini sanctas.
Dicit ergo : Et alius Angelus, id est alius ordo Praedicatorum. Et dicitur alius, Angelus,
Dicit ergo : Et audivi vocem, aure interiori, de caelo, dicentem mihi, Scribe,
Dicit ergo : Et alius Angelus, id est, Christus qui est alius a Sanctis, exivit, de altari,
Dicit ergo : Et vidi, intellectu scilicet spirituali, tamquam mare vitreum, mare.
Dicit ergo :
" Scio, " id est, approbo et eligo, " tribulationem tuam, " non unam, sed multiplicem. Psal. xxxiii, 20 : Multae tribulationes justorum. Vel, " Tribulationem tuam, " quae tibi competit ex natura corrupta. Job, XIV, 1 : Homo natus de muliere, brevi vivens tempore, repletur multis miseriis. Hieronymus : " Quidquid supplicii patimur, hoc ex peccatis nostris provenisse credamus. " Vel, " Tribulationem tuam, " quae tibi competit: quia quem diligit pater filium, corripit . Vel, " Tribulationem, tuam, " pro occisione martyrum quae in Ecclesia tua est. De his, Jerem. xxv, 33 : Et erunt interfecti Domini, id est, pro Domino, in die illa, a summo terrae usque ad summum ejus : non plangentur, etc.
" Et paupertatem, " quoad injurias passionum. Ad Hebr. x, 34 : Rapinam bonorum vestrorum cum gaudio suscepistis. Unde subdit : " Tuam, " id est, tibi illatam, et a te voluntarie susceptam. Vel, " Paupertatem tuam, " id est, tua voluntate faciam, quia divitias tuas pauperibus erogasti. Vel, " Paupertatem tuam, " id est, spiritus et voluntatis. Matth. v, 3 : Beati pauperes spiritu.
Nota, quod dicit : " Scio, etc. " In quo innuit, quod bonum est tali Domino servire, qui non dat oblivioni servitia famulorum.
" Sed dives es " bonis spiritualibus, licet pauper in temporalibus : " dives " in caelo, licet pauper in mundo : " dives " in conscientia, licet pauper in pecunia : " dives " in fide, pauper in temporali rc. Tales amat Christus et eligit. Jacobi, II, 5 : Nonne Deus elegit pauperes in hoc mundo, divites in fide, etc. Tob. IV, 23: Noli timere, fili mi. Pauperem quidem vitam gerimus, etc.
" Et blasphemans, etc. "
" Et, " supple, licet sis talis, " blasphemans, " id est, vilificaris et vituperaris, " ab his qui se dicunt esse Judaeos, " id est, filios Abrahae ad litteram.
Nota, quod isti concitabant Gentes ad persecutionem Christianorum. Unde, Act. XVII, 5, concitaverunt civitatem Thessalonicam contra Paulum, etiam in Beroea similiter fecerunt, sicut legitur in eodem, v, 13 : item, in Epheso . " Et non sunt, " scilicet, veri filii Abrahae : quia opera ejus non faciunt. Joan. VIII, 39 : Si filii Abrahae estis, opera Abrahae facile.a Sed sunt synagoga Satanae, " id est, adversantes bono. Eccli. XXI, 10 : Stuppa collecta synagoga peccantium, et consummatio illorum, flamma ignis.
Vel sic : " Qui se dicunt Judaeos, " id est, Christum confitentes, " et non sunt, " sed potius usurpant : et ideo fortior est tribulatio eorum, quia infertur a familiaribus. Glossa hic : " Nulla pestis efficacior est ad nocendum, quam familiaris inimicus, vel domesticus hostis. " " Sed sunt synagoga Satanae, " id est diaboli, qui contrariatur Deo : et ideo difficiliores sunt ad vincendum quanto plures.
" Nihil horum timeas quae passurus es. Ecce missurus est diabolus aliquos ex vobis in carcerem, ut tentemini, et habebitis tribulationem diebus decem. "
Supra posuit Episcopi commendationem, hic praedicit ei futuram tribulationem. Et primo, hortatur eum ut non habeat timorem. Secundo, ostendit diabolum esse illius tribulationis auctorem, ibi, " Ecce missurus est diabolus. " Tertio, ostendit tribulationis acerbitatem, ibi, " In carcerem. " Quarto, finem, ibi, " Ut tentemini. " Quinto, illius diuturnitatem, ibi, " Diebus decem. "