CAPUT XII. De pruina.

Pruina autem fit ex vapore ejusdem naturae, sed frigus densum in aere terrae vicino congelat Ipsum convertendo, sicut dictum est de nive. Quia vero frigus magis densatur in corporibus solidis, sicut sunt ligna et lapides, ideo egrediens frigus ab Illis et tangens vaporem circumstantem convertendo constringit ipsum, et facit ipsum circa se stare.

Quod autem hoc verum sit, signum satis familiare habetur spirantibus in hyeme ad vestem vel ad pilos : quia spiramen in hyeme humidius fid quam in aestate propter generationem phlegmatis, cujus propria generatio est in hyeme. Grossus igitur vapor spiratus convertendo congelatur et circumstat pilis et vestibus, ut pruina arboribus et aquis. Duritiei autem et frigoris pruinae super nivem causa est, quia densum frigus circa terram ex condensatione ipsius in corporibus terrestribus expellit universaliter calidum a vapore : et ideo licet in ipsa conversione congeletur, fit tamen frigidius, eo quod nihil remanet de calore elevante ipsum, quod resolvendo Ipsum molli licet.

Fit autem quaedam roris generatio quae plus a pastoribus quam a Philosophis inventa est. Et est vapor valde spissus quasi olei fumus, vel sepi, vel adipis, generatus a commixtione trium elementorum, scilicet aquae, terrae et aeris, et calidus ignis est in eo digerens : et ideo efficitur ex eo humiditas unctuosa dulcis valde ad modum mellis, et quando cadit supra vegetabilia, primum efficiuntur quasi melle perfusa, postea autem evaporante humido subtili aereo, remanet grossum terrestre : et quia bene permixtum et digestum erat, videtur sicut farina molendini volatilis respersa supra folia arborum, olerum et herbarum. Et ex siccitate quandoque talis vapor incurvat folia et contrahit ea, et inducit sterilitatem in eis : et quandoque evaporante calido ex ipso ad superficiem, trahit secum humidum : et quia ex frigore aeris generatur pellicula exterius, ideo inclusus aer convertitur ad spiritum sensibilem animalem : et tunc generantur vermes et muscae parvae. Et prognosticant pastores in his duo accidentia frequenter, scilicet mortem ovium , vel pecorum aliorum., sed praecipue ovium. Et hujus duae causae possunt assignari. Quarum una est, quia ex dulcedine tantum inde comedunt animalia, quod fel. eorum ex multa cholera nigra augmentatur (mel enim calidum et siccum nutrit choleram) ita quod cutis fellis scinditur, et fel per intestina diffunditur, et scindit ea, et moriuntur : et hoc experimentum visum est in pecoribus occisis. Alia causa est, quod nimis avide sumendo dulce, oppdatur hepar, et multum nutrimentum attractum ab ipso non potest ulterius dirigi ad membra, propter repletionem venarum : et ideo putrescit In hepate., et generantur exinde sanguisugae, et replent totum hepar : et hoc saepius est in ovibus. Haec igitur dicta sunt de generatis ex vapore humido in sublimi.

In utrisque autem praehabitis, scilicet generatis ex vapore humido, et generatis ex vapore sicco inflam mabili, est unum accidens quod non est praetereundum, scilicet quod quandoque subito et tempestuoso descendunt, et quandoque suaviter cadunt. Et est duplex causa hujus : quarum una est frigus expellens calidum sibi contrarium, sicut accidit in. assub cadente et dracone qui. movetur ad latus, et non directe inferius. Est enim vapor aequaliter levis et gravis, curvans se propter nubium motum, et Inflammatur confricatione, quia ad unum latus pellit frigus obvians, et ad. alterum attrahit cali-

dum consimile. Assub autem cadit ex. impulsione sui contrarii, quod inclinat se ad unam plagam mundi : et dicunt marinarii quod ventus sublimis stat ad illam partem : et hoc puto esse verum. Alia autem causa est fortissima expulsio, ex duplici Impellente : quorum unum est frigus loci, ut dictum est. Et hujus signum est , quod quando effunditur ignis in aquam raram, fit ibi expulsio subita et impetuosa unius ab alio. Aliud est vapor siccus expellens humidum, vel e converso : et ideo semper tempestuosa pluvia est vento praecedente et involvente et inspissante nimbum. Et haec dicta sufficiant de generatis in alto ex vapore sicco inflammato, et de vapore humido non Inflammato .