BONEAREiV. 51

conditioni aliquod remedium afferretur; itemque quod poste- riores inspectiones et chirurgicae operationes cum eius di- ctis plane conveniant.

Neque obstat, ut asserit cl. vinculi defensor, quod Hie- ronymus aliquando putaverit uxorem suam utero gestasse ; nam id accidit primo coniugii tempore, antequam natura defectus mulieris fuisset a medicis determinata, et suasu doct. Gastan qui - ut apparet ex contextu depositionum utri- usque coniugis - Philumenam interius haud exploraverat. Iamvero nil mirum si Hieronymus his in adiunctis putavit ex suo imperfecto coitu conceptionem sequutam esse, cum mox .audierimus Zachiam dicentem conceptui aliquando non ob- stare atresiam vaginalem , et hodie physiologi passim do- ceant ex semine vel ad vaginae ostium apposito posse ge- nerationem sequi.

Philumena interrogata in eodem iudicio nullitatis : « Dica se crede aver consumato il matrimonio qualche volta quando ha coabitato col suo sposo » ; respondit « che le sembrava di sì ».

Referunt tamen doctores Petacci et Topai se accepisse a Philumena eiusque novo marito « che essi non avevano potuto compiere T atto matrimoniale che dopo T intervento chirurgico per avere la Signora Filomena T ostio vaginale fortemente chiuso ».

Verum ex praedictis facile explicatur diversitas inter utramque depositionem : scilicet Philumena cum in iudicio deponeret nondum sciebat in quo praecise consisteret suam imperfectionem, nullus enim medicorum, quos consuluerat, ei aperte hac de re loquutus erat, quin doctores Gastan, Pastore, Rosciano et Porro opinari videbantur contra illius impotentiam : ideo obvium est eam dubitare saltem potuisse - mi sembra di sì - de matrimonii consummatione per illum qualemcumque congressum, quem pluries cum Hieronymo habuerat. At post iuridicam inspectionem et successivas chi- rurgicas operationes, de suo vero statu certior facta, iuxta notionem, quam de hoc statu sibi efformaverat, loquuta est.