52 EX S. G. CONCILII

Item supradictae relationes medicales ostendunt, nullam exsistere contradictionem inter has coniugum expressiones : « La resistenza non consisteva nell'angustia, sibbene nella mancanza 'dif profondità... Il matrimonio secondo, non potè essere consumato per avere la Signora Filomena l'ostio va- ginale fortemente chiuso ». Cum enim ostium vaginae te- geretur membrana hymenali solida et imperforata, non ta- men tensa, sed concava et intus aliquatenus producta, su- pra^citatae relat, medicorum iudicial. et doct. Molinae, evi- dens est, facile fieri potuisse aliquam penetrationem in va- cuum membranae, ostium vaginae firmiter occludentis.

Ceterum, ut bene notat sententia Bonearen., « al di so- pra di queste dichiarazioni - partium depositiones - il cui valore è sempre dubbio, sta il testimonio irrecusabile della scienza sola competente nel risolvere simil caso ».

Quibus omnibus simul sumptis atque perpensis, cum hinc appareat, Philumenam coeundi impotentia laborasse, inde vero hoc impedimentum dura visse nedum toto tempore convictus cum Hieronymo, sed etiam per duos vel tres an- nos post initum ab ea cum Petro novum coniugium, putarem de inconsummatione matrimonii prioris certo moraliter con- stare : certitudine inquam morali iuridica, quae prudentem errandi!formidinem, non dialectica, quae omnimodam errandi formidinem excludit. Illa namque passim utimur in foro- tum interno tum externo ; hanc si quis in alterutro exige- ret, plane incideret in absurdum et merito reprobatum tu- tiorismum absolutum.

III. Dixi, tertio loco, non esse omnino indubium utrum impotentia muliebris, quae obstitit matrimonii consumma- tione perpetua fuerit. Scilicet periculum vitae, inducens iu- ridicam! impotentiae perpetuitatem, debet esse certum et evi- dens. Porro in casu, quamvis, ut innui, periculum non de- fuisse videatur ; tamen post operationes, quas doctores Mo- lina et Topai incunctanter et prospero exitu peracti sunt, evidentia huius periculi non satis evidens est. Ideo putarem - cum alioquin de inconsummatione constet - providendum