Scholium.

Sententia Henrici et aliorum, naturam irrationalem esse inassumptibilem refutatur, quia natura rationalis non habet entitatem repugnantem tali assumptioni ; ergo idem de irrationali. Rejicit solutionem Henrici ostendens diversarum naturarum dependentias posse habere eumdem terminum.

Ad secundum articulum principalem dicitur quod non, propter istam rationem, quia sicut Deus se habet ad omnem creaturam in illapsu generali quantum ad esse et operari, ita videtur se habere ad hanc naturam in illapsu speciali, quantum ad hanc operationem, et hoc esse. Sed primo modo nulli potest illabi ad esse nisi cui illabitur ad operationem, secundum Philosophum, quarto Meteor. in fine, quia unumquodque est tale cum potest agere, cum autem non potest agere, non est tale ; igitur non potest illabi isti naturae illapsu speciali quantum ad esse, nisi possit ei illabi quantum ad operationem specialem. Operatio specialis respiciens objectum supernaturale, est operatio videndi et fruendi, quae nullo modo competunt naturae non natae frui, ut naturae irrationali ; igitur, etc.

Contra istud (h), natura intellectualis est assumptibilis, quia non habet in se entitatem positivam repugnantem dependentiae isti speciali ad Verbum, sive communicationi ejus Verbo, ut natura communicatur supposito ; quidquid autem est communicabile, sic est assumptibile, et quod non habet unde repugnet sibi talis communicatio, non habet unde repugnet sibi dependere, et assumi a Verbo ; sed natura non intellectualis non habet perfectiorem rationem suppositi, quam natura intellectualis ; igitur et natura non intellectualis non habet aliquam entitatem positi.

vam, per quam repugnet sibi dependere dependentia illa praedicta, igitur et ipsa ex parte sui est assumptibilis ; et Verbum videtur ex parte sua posse istam dependentiam terminare, cum sit independens in ratione suppositi, et ita potest terminare dependentiam hypostaticam.

Hic diceretur (i), quod licet natura lapidis possit dependere hypostatice, non tamen ad personam ut ad terminum, quia persona non terminat dependentiam naturae nisi personabilis.

Hoc excludendo dico (k), quod licet naturae dependentes sint alterius rationis, et ita dependentiae earum, inquantum a fundamento possunt habere distinctionem, sunt aliquo modo alterius rationis ; tamen idem terminus, et secundum eamdem rationem ex parte ejus potest esse omnium istarum dependentiarum. Similiter si natura Angelica assumeretur, ipsa esset alterius rationis a natura humana, et sic esset alia et alia dependentia hujus naturae et illius, et tamen utraque posset dependere ad eumdem terminum, ut ad personam Verbi.

Sed diceretur, quod (1) utraque est personabilis, licet habeant entitatem vel dependentiam alterius rationis, et ideo utraque potest uniri personae, non sic natura non personabilis.

Contra istud, si Verbum esset hypostasis independens et non persona, posset terminare dependentiam naturae non personabilis ; igitur cum nihil tollatur ab ipso, quod per se faciat ad rationem terminandi dependentiam alterius per hoc quod est persona, adhuc poterit terminare. Nec tamen sequitur, quod natura assumpta lapidis personaretur, quia personari non tantum dicit uniri, sed sic uniri, ita quod ille modus respicit fundamentum unitum sive assumptum, sive iste modus sit intrinsecus illi unioni, sive materialiter se habeat ad illam. Posset enim bene poni, quod relatio haberet aliquem modum intrinsecum, causatum tamen a fundamento ; quod si iste modus superadditus, per hoc quod est esse personabile, non sit intrinsecus relationi, tamen ut unio significatur per hoc nomen personatio, necessario connotatur ille modus. Est autem modus iste, quod fundamentum natum esset in se personari, si non assumeretur ab alio ; etsi ergo natura humana et lapidis conveniant in ratione dependentiae ad hypostasim, tamen quia non conveniunt in ratione talis modi dependentiae, ideo non possunt ambae personari.

Aliqui tamen dicunt, quod hoc est propter distinctionem hypostasis et personae in Verbo, quod sibi potest aliquid uniri in ratione hypostasis, ut lapis, et tamen non in ratione personae.

Contra (m), sicut dictum est dist. 8. 1. lib. in Deo non est ordo aliquarum realitatum, quarum una contrahat aliam, quia tunc non esset perfecte simplex. Et illa est ratio quare Deus non est in genere ; igitur non est in eo aliqua realitas, a qua sit hypostasis determinabilis a realitate, a qua est persona ; imo nulla omnino alia et alia est realitas, secundum distinctionem ex parte rei, a qua sit hypostasis et persona. Omnis autem unio realis est ad terminum realem, et secundum quod realis ; non igitur potest esse unio realis ad hypostasim et non ad personam, cum nulla sit ibi distinctio realis, et ideo non dico naturam illam irrationalem non personari, et naturam nostram personari propter aliquam distinctionem realem hypostasis et personae in termino dependentiae, sed propter distinctionem realem relationum per modos quos habent a fundamentis, vel saltem quos causant fundamenta.