Acta Francisci Pp. 365

Dialogus

136. Dialogus est mos praecipuus necessariusque ad vivendum, signi-

ficandum et alendum amorem in vita coniugali et familiari. Sed longum

laboriosumque postulat tirocinium. Viri et mulieres, adulti et iuvenes, ra-

tiones habent communicandi diversas, aliis loquelis utuntur, alia mentem

aperiendi signa usurpant. Modus quaestiones ponendi, modus responsionum,

vocis sonus qui adhibetur, tempus et plura alia communicationem possunt

afficere. Praeterea, semper necessarium est quosdam agendi mores colere

qui signum sunt amoris et verum dialogum eliciunt.

137. Sibi tempus concedatur, qualitatis quidem tempus quo patienter

attenteque auscultare studetur, donec alius omnia patefaciat quae dicere

voluerit. Hoc ascesim postulat ne sermo ante aptum tempus incipiatur. Potius

opinationes vel consilia quam praebeantur, oportet certitudinem quisque

habeat se omnia audivisse quae dicere alter voluisset. Quod implicat interius

silentium ad auscultandum sine rumoribus cordis et mentis: omnis festinatio

est deponenda, propriae necessitates et properationes amovendae, locus

dandus. Pluries unus ex coniugibus solutione non eget suarum difficultatum,

sed vult audiri. Percipere debet ipsius poenam, animi destitutionem, timo-

rem, iram, spem somniumque esse intellectum. Tamen saepe hae audiuntur

lamentationes: "Me non audit. Cum videtur rem quandam cogitare, revera

de alia re cogitat". "Loquor et animadverto eum exspectare, dum tandem

finem faciam". "Cum loquor, argumentum studet mutare, vel mihi cito dat

responsiones ad colloquium finiendum".

138. Oportet mos augeatur alteri verum pondus tribuendi. Agitur de eius

persona aestimanda, de eius agnito iure videndi, libere cogitandi ac felicitate

fruendi. Numquam parvi habenda sunt quae ille dicere potest vel postulare,

quamvis necessarium sit propriam mentem aperire. Hic habetur conscientia

omnes aliquid conferre posse, quia aliam tenent vitae historiam, quia alio

sub aspectu res inspiciunt, quia alias sollicitudines sunt consecuti aliasque

habent facultates et intuitiones. Veritatem de altero agnoscere possumus,

pondus eius altissimarum sollicitudinum atque interiora rerum quas dicit,

etiam sub vocibus pugnacibus. Hanc ob rem oportet eius personam induere

atque altitudinem eius cordis attingere, ea percipere quae eum movent atque

illud suscipere studium, unde dialogum altius incipiatur.

139. Amplitudine mentis opus est, ne quis laboriose in paucas sententias

claudatur, et facilitas ingenii ad mutandas vel proprias adimplendas opina-