59

τό ὑποκείμενον τοῦ ἐν ὑποκειμένῳ (15Α_256> καθέστηκεν. Εἰ δέ διά μόνον τόν ἀριθμόν, καί τούτου τάς φύσεις ἐρήμους ποιήσωσι, καί μηδέ μίαν αὐτῶν ἀριθμείτωσαν; παραιτείσθωσαν δέ καί πάλιν αὐτόν διά τήν αὐτήν, κἀπί τῶν τῆς μιᾶς καί ἀνάρχου θεότητος τριῶν ὑποστάσεων, ἵνα μή κἀκείνη στασιάζῃ πρός ἑαυτήν, ἀλλ᾿ ἄτοπόν γε τῷ μηδέν ὄντι τό σύνολον, οὐκ οὐσία, οὐ ποιόν, οὐκ ἄλλο τι τῶν ὄντων, ἰσχύν τοσαύτην ἀποκληροῦν· ἀτοπώτερον δέ, καί τήν ὕπαρξιν αὐτήν τοῦ φυσικοῦ θελήματος αἰτιᾶσθαι, κἀντεῦθεν τήν ἀναίρεσιν αὐτοῦ κατασκευάζειν. Καί ταῦτα, τῶν ἄλλων ἐν τῇ 0196 φύσει πρωτίστην οὖσαν φυσικῶν ἰδιωμάτων καί κινημάτων ἔμφυτον δύναμιν. Κατά ταύτην γάρ μόνην, τοῦ εἶναι καί ζῇν, καί κινεῖσθαι, καί νοεῖν, καί λαλεῖν, καί αἰσθάνεσθαι, καί μετέχειν τροφῆς, ὕπνου τε καί ἀναπαύσεως, καί μή ἀλγύνεσθαι, μηδέ θνήσκειν, καί ἁπλῶς ἁπάντων τῶν συνιστώντων τήν φύσιν, ἔχειν τελείως τάς ἕξεις, καί τῶν λυμαινομένων τάς στερήσεις, φυσικῶς ἐφιέμεθα.

Καί μοι φαίνεται κἀν τούτῳ προσηκόντως ποιήσας, κατά τόν αὐτοῦ ὁρισμόν ὁ εὐλαβής μοναχός, καί προσθείς τό· " Καί τῶν οὐσιωδῶς τῇ φύσει προσόντων, συνεκτικήν πάντων ἰδιωμάτων». Πάντα γάρ ἀεί συνέχει, καί συνέχειν ἐφίεται , καί οὐδενός ἔχειν τήν στέρησιν, τό οὐσιῶδες ἐν ἡμῖν καί ἔμφυτον θέλημα· μᾶλλον δέ ἡμεῖς, δι᾿ αὐτοῦ τε καί κατ᾿ αὐτό· καί οἶμαι τόν καί ποσῶς τοῦ ὄντος, ἀλλά μή τοῦ δοκοῦντος λόγον ποιούμενον συνθήσεσθαι πάντως δή, καί ὡς ἄνθρωπον τόν σαρκωθέντα Θεόν φυσικόν ἔχειν καί ἀνθρώπινον θέλημα· καί τῶν ἀπηριθμημένων ἕκαστον θέλειν κατ᾿ αὐτό φυσικῶς, πρός πίστωσιν τῆς νοερῶς αὐτοῦ καί λογικῶς ἐψυχωμένης σαρκός, εἴπερ τέλειος ἄνθρωπος γέγονε, μηδενί τῶν ἡμετέρων λειπόμενος, πλήν μόνης τῆς ἁμαρτίας· ἀλλά πάντα ἔχων ὅσα καί ἡμεῖς, ἀπαραλείπτως τό κατά φύσιν συστατικά τῆς ἡμετέρας οὐσίας, ὥσπερ οὖν καί τά τῆς ἀνάρχου καί θείας, δι᾿ ὧν ἄνθρωπον ἑαυτόν ὁμοῦ καί Θεόν (15Α_258> ὄντα κυρίως ἐγνώριζε, καί τήν πρός ἡμᾶς, καί τόν Πατέρα τελείως φυσικήν συγγένειαν διασώζοντα μετά τήν ἕνωσιν.

Τό γάρ δή λέγειν, ὡς ἐν τῷ καιρῷ μόνῳ τοῦ σωτηρίου πάθους, ἡνίκα τό ἡμέτερον ἐτύπου πραγματικῶς ἐν ἑαυτῷ, καί ὡς ἄνθρωπος παρῃτεῖτο τόν θάνατον, δύο θελήματα ἔχων ἐδείκνυτο, ἀποφαντικόν, οὐκ ἀποδεικτικόν μοι δοκεῖ. Πῶς γάρ ἐν τούτῳ μόνῳ τῷ καιρῷ, καί μή πρό τούτου, καί δι᾿ ἥντινα τήν αἰτίαν. Εἰ μέν γάρ εἶχε τότε, καί ἀπ᾿ ἀρχῆς εἶχεν ἐξ οὖ γέγονεν ἄνθρωπος, ἀλλ᾿ οὐχ ὕστερον ἐσχεδίασεν· εἰ δέ ἀπ᾿ ἀρχῆς οὐκ εἶχεν, οὐ δέ κατά τόν καιρόν τοῦ πάθους, ἀλλά μόνον ἐφάντασε τήν παραίτησιν, καί πρός ταύτῃ τά λοιπά δι᾿ ὧν σεσώσμεθα, οἷον τό δάκρυον, τήν εὐχήν, τήν λύπην, τήν ἀγωνίαν, τόν σταυρόν, τόν θάνατον, τήν ταφήν· ἑνός γάρ ἀκυρουμένου τῶν ἐν αὐτῷ καθ᾿ ἡμᾶς φυσικῶν σωζομένων, οὐδέ τά ἄλλα στήσεται. Πῶς γάρ οὐκ ἐκεῖνο μέν, ταῦτα δέ; Καί τίς ὁ λόγος; ἐναντίωσις δέ ποῖα τό προσεύχεσθαι, καί φυσικῆς ἐκουσίως; τῆς κατά τήν σάρκα λέγω, πρόσδειξιν ἀσθενείας ποιεῖσθαι διά τῆς συστολῆς, καί μή ἀντιτείνειν ὅλως, ἀλλά λέγειν· Εἰ δυνατόν. Καί· Μή τί ἐγώ θέλω, ἀλλ᾿ εἴ τι σύ· καί συνάπτειν τῇ συστολῇ τήν ἰσχυράν κατά τοῦ θανάτου καί πρόθυμον κίνησιν; Ἐτύπου μέν γάρ πραγματικῶς ἐν ἑαυτῷ τό ἡμέτερον, διά τῆς φυσικῆς πρός μικρόν ἀγωνίας 0197 ἵνα καί ταύτης ἡμᾶς ἐλευθερώσῃ, καί τῆς οἰκείας σαρκός τήν φύσιν πιστώσηται, καί πᾶσι καθαράν τήν οἰκονομίαν φαντασίας ἐργάσηται· παρίστη δέ πάλιν εὐθύς τήν κατά τοῦ θανάτου μεγίστην ὁρμήν, καί τήν ἄκραν τοῦ κατ᾿ αὐτόν ἀνθρωπικοῦ, πρός τό οἰκεῖον αὐτοῦ καί Πατρικόν θέλημα, συμφυίαν καί ἕνωσιν, τῷ ἐπικρῖναι τοῦτο καί φάσκειν· Μή τό ἐμόν, ἀλλά τό σόν γενέσθω. Ταύτῃ μέν τήν διαίρεσιν ἀπωθούμενος, ἐκείνῃ δέ πάλιν τήν σύγχυσιν.