62
οἱ δέ τήν σήν θεότητα ἐπιγνόντες ἐν πίστει φόβῳ πολλῷ συνέχονται καί ἐξίστανται τρόμῳ καί τί λέγειν οὐκ ἔχουσιν˙ὑπέρ νοῦν γάρ ὑπάρχεις˙ πάντα ἀκατανόητα, ἀκατάληπτα πάντα τά ἔργα καί ἡ δόξα σου καί ἡ ἐπίγνωσίς σου. Ὅτι μέν εἶς, γινώσκομεν καί τό φῶς σου ὁρῶμεν˙ ὁποῖος δέ καί ποταπός, ἅπαντες ἀγνοοῦμεν. Πλήν τήν ἐλπίδα ἔχομεν καί τήν πίστιν κρατοῦμεν καί τήν ἀγάπην οἴδαμεν, ἥν ἡμῖν ἐδωρήσω, ἄπειρον, ἀνεκλάλητον, μηδαμοῦ χωρουμένην, φῶς οὖσαν, φῶς ἀπρόσιτον, φῶς ἐνεργοῦν τά πάντα. Τοῦτο καί χείρ σου λέγεται καί ὀφθαλμός καλεῖται καί στόμα τό πανάγιον καί δύναμις καί δόξα καί πρόσωπον γνωρίζεται ὡραῖον ὑπέρ πάντα. Τοῦτο ἥλιος ἄδυτος τοῖς ὑψηλοῖς τά θεῖα, τοῦτο ἀστήρ ἀειλαμπής τοῖς μή πλέον χωροῦσι˙ τοῦτο λύπῃ ἀντίκειται, τοῦτο φθόνον διώκει καί ζῆλον τόν σατανικόν παντελῶς ἀφανίζει. Τοῦτο ἐκτήκει ἐν ἀρχῇ καί λεπτύνει καθαῖρον, (125) ἀποδιώκει λογισμούς καί κινήσεις συστέλλει. Τοῦτο ἀποκρυπτόμενον παιδεύει ταπεινοῦσθαι καί διαχεῖσθαι οὐκ ἐᾷ, οὐδέ ῥέμβεσθαι ὅλως. Τοῦτο πάλιν φαινόμενον κόσμον ἀποχωρίζει καί λήθην πάντων ἐμποιεῖ ἀνιαρῶν τοῦ βίου. Τοῦτο καί τρέφει τά πολλά καί τήν δίψαν ἰᾶται καί δύναμιν χαρίζεται τοῖς καλῶς κοπιῶσι. Τοῦτο σβέννυσι τόν θυμόν καί ζέσιν τῆς καρδίας καί οὐκ ἐᾷ ὀργίζεσθαι ἤ ταράσσεσθαι ὅλως. Τοῦτο φεῦγον διώκεται παρά τῶν τετρωμένων καί τῇ ἀγάπῃ τῇ πολλῇ ἐκ καρδίας ζητεῖται, ἐπιστραφέν δέ καί φανέν καί λάμψαν φιλανθρώπως ἐκκλίνειν τοῖς διώκουσιν, συστέλλεσθαι ποιέ δέ, καί τό πολλά ἐκζητηθέν ἀποπέμπεσθαι φόβῳ, ὡς οὐκ ἀξίως τοῦ καλοῦ, τοῦ ὑπέρ πᾶσαν κτίσιν. Ὤ δώρου, ὤ χαρίσματος θείου καί ἀνεκφράστου! Τί γάρ καί οὐκ ἐργάζεται, τί δέ καί οὐχ ὑπάρχει; Τοῦτο τερπνότης καί χαρά, πρᾳότης καί εἰρήνη, ἔλεος ἀναρίθμητον, ἄβυσσος εὐσπλαγχνίας, ἀόρατον βλεπόμενον, χωρητόν ἀχωρήτως, ἀναφές ἀψηλάφητον, κρατητόν ἐν νοΐ μου. Τοῦτο ἔχων οὐ καθορῶ, θεωρῶν δέ ἀφιέν τάχος ὁρμῶ τοῦ δράξασθαι, καί ἀφίπταται ἅπαν. Ἐξαπορῶ καί φλέγομαι καί μανθάνω αἰτεῖσθαι καί ἐκζητεῖν μετά κλαυθμοῦ ἐν πολλῇ ταπεινώσει καί μή δοκεῖν ὡς δυνατά τά ὑπέρ φύσιν εἶναι καί τῆς ἰσχύος τῆς ἐμῆς καί σπουδῆς ἀνθρωπίνης, ἀλλ᾿ εὐσπλαγχνίας τοῦ Θεοῦ καί ἐλέους ἀπείρου. Τοῦτο χρόνον ὀλίγον φαίνεται καί συστέλλεται, ἕν, ἕν δέ τῶν παθῶν ἐκβάλλει τῆς καρδίας.