PSALMUS I. Felicitas justorum, et impiorum miseria.
Dicit ergo: His malis caret,nec hoc tantum sed in lege Domini voluntas ejus.
Psalmus II. Christi imperium panis conatibus homines expugnabunt.
PSALMUS III. David fugiens Absalom a Deo salutem sperat.
PSALMUS IV. David hortatur ad pacem et omnia bona speranda.
PSALMUS V. Contra malignum, auxilium divinum implorat justus.
PSALMUS VI. Oratio poenitentis Dei misericordiam implorantis.
PSALMUS VIII. In operibus suis mirabilis Dominus.
PSALMUS IX. Celebratur potentia Dei qui impios disperdit et pauperes tuetur.
Dicit ergo : Sic adulabuntur impii
PSALMUS XI. Oratio pro imploranda Dei ope contra impios.
PSALMUS XII. Deprecatio animae fidelis in tribulatione.
Dicit ergo: Sic fecisti, sed tandem
Dicit ergo : Sic retribuet mihi et justitiam, et puritatem: et hoc justum,
PSALMUS XVIII. Deum praedicant creaturae et divina. Peccatorum condonatio postulatur.
PSALMUS XIX. Oratio pro principe ad bellum proficiscente.
PSALMUS XX. Christi post depictos inimicos gratiarum actio.
PSALMUS XXI. Christus moriturus obsecrat ut sibi adsit Deus, et eum laudat.
Dicit ergo : Sic rogo : nec mirum :
Dicit ergo : Sic mea dimitte delicta, nec hoc tantum peto, imo, respice ini - micos meos,
PSALMUS XXVI. David sitam profitetur fiduciam in Deo, et ejus implorat auxilium.
PSALMUS XXVIII. Vocantur filii Dei ad adorandum Dominum, cujus vox describitur.
PSALMUS XXIX. Gratiarum actio pro liberatione a morte et tribulatione.
PSALMUS XXX. Precatio Christi et fidelium se Deo in moerore commitentium.
PSALMUS XXXIII. Benedicit Dominum qui est justorum lumen et tutela, et impiorum aversor.
PSALMUS XXXIV. Inimicis excidium, sibi salutem precatur.
Dicit ergo : Confundantur, pro peccatis praeteritis : et revereantur,
PSALMUS XXXV. Impiorum malitia justitia Dei: iustorum gloria.
PSALMUS XXXVI. Bonorum et malorum dispares sunt spes et exitus.
Dicit ergo : 0 infirme, Noli aemulari, indignari scilicet, et offendi, in malignantibus,
PSALMUS XXXVIII. Agit de vanitate et brevitate vitae. Deum orat ut peccatum remittat, et sibi adsit.
PSALMUS XLI. Homo exsul et conturbatus anhelat ad meliorem vitam,
PSALMUS XLII. Spem in Domino reponit a quo judicari exoptat.
PSALMUS XLVI. Deus omnis terroe Dominus
PSALMUS XLVII. Magnus et laudabilis Dominus qui fundavit Sion.
PSALMUS XLVIII. Nihil prosunt opes contra infernum.
Dicit ergo : Audite haec, quae di- cturus sum, omnes gentes
PSALMUS L Poenitentis animae amara contritio.
PSALMUS LI. Frustra in divitiis sperant impii: salus est sperantibus in Domino.
Dicit ergo : Sic gaudebunt justi super afflictum iniquum, et dicent ridendo :
PSALMUS LII. Impiorum insipientia, numerus et paena.
Dicit ergo : Tales sunt mali, sed
Jacta super Dominum curam tuam.
Dicit ergo: Sic psallam, quia es Deus meus
Dicit ergo : Sic vana salus hominis, sed nos. faciemus vir Iidem,
PSALMUS LX. Exsul petit reditum, longam vitam, et ampliationem regni Christi.
Dicit ergo : Sic exclamari, et tu exaudisti me, et hoc in petra, Christo.
PSALMUS LXII. Exsul se in Dei laudibus consolatur : praedicit hostium ruinam.
PSALMUS LXIII. Implorat Dei opem contra inimicos : peribunt, et laetabitur justus.
Dicit ergo : Tanta mala patior, propter quod salvum fac : et etiam quia
Dicit ergo : Bene solvi quae non ra- pueram, quia o Deus Pater, tuscis,
Dicit ergo : Quae praemisi, sustinui ab omnibus simpliciter, et etiam extra-
Dicit ergo : Haec mala mihi intulerunt, ego vero e contrario, orationem meam, ad te,
Dicit ergo : Sic laudabo, et placebit talis laus Deo super vitulum novellum, .
PSALMUS LXIX. Oratio ad opem Dei petendam in magnis periculis.
PSALMUS LXX. Opem Dei implorat adversus persecutores : promittit se Deo gratias acturum.
Dicit ergo : Non est similis tibi : quia quantas ostendisti, etc.
PSALMUS LXXI. Christi regnum justum, pacificum et felix precatur.
Dicit ergo : Sic sit nomen ejus benedi- ctum, et dictum est, quia ante solem
PSALMUS LXXII. Impii felices in hac vita peribunt: Domino adhaerere bonum est.
Dicit ergo : Sic invidus, instabilis fui, terrena inordinate dilexi, et nescivi,
Dicit ergo : Sic rogo ut memor sis, quia ecce inimicus, Judaeorum scilicet populus, ((improperavit
Dicit ergo : Quoniam sic est ut praemisi, propter hoc vovete, et post votum, reddite Deo vestro.
PSALMUS LXXVII. Judaeos excitat memorando beneficia et flagella Dei.
Dicit ergo : Sic dedit volatilia ad capiendum apta : et post manducaverunt, et saturati sunt, nimis,
Dicit ergo : Sic eos in rebus suis affinxit, et post misit in eos iram,
Dicit ergo : Sic est destructa vinea Judaeae, sed, o Deus virtutum, quae
PSALMUS LXXXI. Domini deorum terrae judex judices improbos arguit.
PSALMUS LXXXII. Exponit hostium improperia, et illis exsilium imprecatur.
Dicit ergo : Sic rogo, ut placatus sis avertendo malum, et culpae et paenae :
Dicit ergo : Sic nullus similis, quia Deus est qui glorificatur in consilio, sanctorum suorum :
PSALMUS XCVII. Hortatio ad congratulandum Christo venturo.
Dicit ergo : Dixi, quod psallatis, et ecce modum addo quo psallere debetis.
Dicit ergo : Sic custodiebant testimo-
PSALMUS CII. Omnes creaturas invitat ad recolenda Dei beneficia.
Dicit ergo : Benedic, anima mea, Domino. Tob. xiii, 19 : Anima mea, benedic Dominum, quoniam,
PSALMUS CIV. Hortatur ad cultum Del, memorans ejus beneficia.
Dicit ergo : Sic fuit memor testamenti, promissionis scilicet, quod testamentum disposuit ad Abraham
Dicit ergo : Haec promissa fecit, et etiam dixit. Expone, ut prius.
PSALMUS CV. Deus ob suam bonitatem laudandus : Judaeorum ingratitudo.
Dicit ergo : Haec beneficia illis contulit, et in tantum aperta, quod ipsi crediderunt, verbis ejus.
Dicit ergo : Sic confitemini confessione peccati, et praecipue laudis,
PSALMUS CVII. Dicit cor suum ad Dei cultum paratum, et ideo victoriam sperat.
PSALMUS CVIII. Opem Dei implorat, et proditori dignas paenas praedicit.
PSALMUS CX. Laudat Deum ob beneficia, et incitat ad ejus timorem.
PSALMUS CXII. Laudandus Deus super omnia excelsus et exaltans humiles.
PSALMUS CXIV. Gratiarum actio pro liberatione a periculis.
PSALMUS CXVI. Ad laudandum Deum provocatio.
PSALMUS CXVIII. Multis modis ostendit beatam pilam in legis observatione esse positam.
PSALMUS CXIX. Vitae miserias luget, ab his liberari efflagitat.
PSALMUS CXX. Securus qui se Deo committit.
PSALMUS CXXII. Actus fiduciae in Deum tempore tribulationis.
PSALMUS CXXVI. Vani hominum labores quibus non opitulatur Dominus.
PSALMUS CXXVIII. Funestus impiorum exitus.
PSALMUS CXXIX. Oratio pro precando fiducialiter peccatorum petita.
PSALMUS CXXX. Humilitatis sincera professio.
PSALMUS CXXXIII. Hortatio ad benedicendum Domino.
Dicit ergo : Sic percussit magnos reges, et fortes, . Sehon scilicet, regem Amorrhaeorum,
PSALMUS CXXXVIII. Sciens Deum nihil latere, suam in eum fiduciam profitetur.
Dicit ergo : Sic omnia cognovisti, et prima: et hoc patet, supple, quia, tu, non alius, formasti me,
PSALMUS CXXXIX. Orat pro sua salute : hostibus imprecatur.
PSALMUS CXL. Petii regi a Domino tempore persecutionis.
Dicit ergo : Domine, clamavi, tam diu est, non modo clamo primo, ad te, Clamo, Ad te,
PSALMUS CXLI. Circumdatus a Saule orat pro sua salute.
PSALMUS CXLIII Gratias agit pro victoria: petit hostium exitium.
PSALMUS CXLV. Solus beatus qui soli Deo fidit.
Dicit ergo : Tanta est ejus potentia, talis veritas et justitia, et etiam o Sion,
PSALMUS CXLVI. Hortatio ad laudandum Deum ob ejus beneficia.
PSALMUS CXLVII. Ecclesiam invitat ad laudandum Deum qui eam bonis cumulavit.
PSALMUS CXLVIII. Invitat omnes creaturas ad laudandum Deum.
PSALMUS CXLIX. Gratiarum actio pro insigni victoria.
PSALMUS CL. In omnibus et ubique Deum celebrandum profitetur.
Dicit ergo admirando : Domine, " Quid est homo, " quia vilis, et quia miser, " Quod memor es ejus, " ejus miseriae miserando. Quasi diceret: Tanta est carnalis hominis miseria, ut tua miseratione non sit digna. Genes. VI, 3 : Non permanebit spiritus meus in homine in aeternum, quia caro est. Et nota, quod est miseria hominis duplex. Corporalis, et spiritualis. Item, spiritualis duplex, ignorantiae, et culpae. Culpae duplex, certitudo de culpa, et incertitudo de venia. Certitudo de culpa duplex : quantum ad ingressum vitae, Psal.L , 7 : Ecce enim in iniquitatibus conceptus sum. Job, XIV, 4 : Quis potest facere mundum de immundi) conceptum semine ? Et quantum ad progressum, quod scit se sine peccato non posse vivere. Ad Rom. VII, 15: Quod odi malum, illud facio. Isa. lxiv, 6: Quasi pannus menstruatae universae justitiae nostrae. Job, xxv,5 : Stellae non sunt mundae in conspectu ejus. Incertus de venia, quia nescit quo fine clausurus sit termi- num vitae suae. Eccle. IX, 12 : Nescit homo finem suum: sed sicut pisces capiuntur hamo, et sicut aves laqueo comprehenduntur, sic capiuntur homines in tempore malo. Miseria ignorantiae triplex est. Sui, Osee, VII, 9 : Comederunt alieni robur ejus, et ipse nescivit. Proximi, Jerem. xvii, 9 : Pravum est cor omnium, et inscrutabile : quis agnoscet illud? Et Dei, Osee, iv, 1 : Non est scientia Dei in terra. Miseria autem corporalis in quinque consistit. Primum, naturae infirmitas. Job, xxv, 6 : Homo putredo, et filius hominis vermis. Et xvii, 14 : Putredini dixi : Pater meus es, mater mea, et soror mea, vermibus. Secundum, vitae brevitas. Job, XIV, 5 : Breves dies hominis sunt, numerus, etc. Tertium, vitae instabilitas. Job, XIV, 2 : Quasi flos egreditur et conteritur, et fugit velut umbra, et numquam in eodem statu permanet. Quartum, miseriarum diversitas : modo esurit, modo sitit, modo alget, modo calet. Job, XIV, 1 : Homo natus de muliere, brevi vivens tempore, repletur multis miseriis. Ultimum, moriendi necessitas. Eccle. v, 15 : Miserabilis prorsus infirmitas : quo modo venit, homo scilicet, sic revertetur.
" Aut filius hominis, " homo scilicet ialiquis jam spiritualis factus, illius scilicet novi hominis Christi. " Quia visitas eum. " Non tantum memor es a remotis, sed visitas ex propinquo. Genes.XXXVII, 13 et 14: Veni, mittam te ad eos... Vade et vide si cuncta prospera sunt erga fratres tuos et pecora, etc. Et Moyses suos visitavit, Exod. III. 10. Et Luc. I,78: Visitavit nos oriens ex alto. Visitavit autem quinque modis. Sicut medicus infirmum, Psal. cv, 4: Visita nos in salutari tuo. Sicut redemptor captivum, Luc. I, 68 : Visitavit, et fecit redemptionis plebis suae. Sicut pater errantem filium, virga caedendo, Psal. lxxxviii, 33 : Visitabo in virga iniquitates eorum. Sicut amicus amicum, dona gratiae largiendo, Job, x, 12 : Visitatio tua cu-stodivit spiritum meum. Tandem visitavit sicut judex, merita discutiendo, Sophon. I, 12 : Scrutabor Jerusalem in lucernis, et visitabo super viros defixos in faecibus suis.
" Minuisti eum paulo minus. " Hic sccundum, in quo ostendit humiliatam naturam humanam respective, sive comparatione ad angelicam.
Ait enim : Sicut humiliata est natura humana in carnalibus, et spiritualibus, et quod plus est, minuisti eum, scilicet hominem, vel filium hominis, Christum scilicet, qui filius hominis dicitur, Matth. XVI, 13 : Quem dicunt homines esse Filium hominis ? et Luc. XXI, 27 : Videbunt Filium hominis venientem in nube. Et adhuc, Luc. xviii, 8: Filius hominis veniens, putas, inveniet fidem in terra ? " Minuisti, " inquam, id est minorem esse voluisti. " Ab Angelis, " id est, quam sint Angeli. Nec est contra hoc quod superius dictum est, naturam scilicet humanam in Christo esse super omnia exaltatam : illud enim intelligitur . quantum ad ascensionem, vel quantum ad divinae naturae unionem. Hoc autem respicit statum corruptionis et passibilitatis. Ad Hebr. II, 7 : Minuisti eum paulo minus ab Angelis. Ad Philip. II, 7 : Sed semetipsum exinanivit, for-.mam servi accipiens
Et nota, quod duplex notatur diminutio. Prima, cum dicitur," Minuisti," per verbum : secunda per adverbium " minus. " Sed secunda dimunitio primam diminuit, ut sit sensus : Diminutio qua diminutus est ab Angelis, est diminutio diminuta, id est, valde parva.
" Gloria et honore. " Hic secundum : praemissa enim humiliatione, tamquam causa vel occasione, subjungitur exsultatio tamquam effectus. Luc. XIV, 11 et xviii, 14: Omnis, qui se humiliat, exaltabitur. Et tanguntur duo.Primo, exaltatio. Secundo, modus exaltationis ostenditur, ibi," Et constituisti eum. " Item, exaltatio duplex. Absoluta in se, quae est glorificatio humanae naturae. Respectiva, quae est honoratio exaltatae ab aliis creaturis, ibi, " Et honore. "
Ait ergo : Sic hominis humilis memor es, et illum visitas : et vere, quia " gloria " incorruptionis, " et honore " reverentiae exhibitae ab aliis " coronasti eum, " undique circumdando. Isa. lxii, 3: Et eris corona gloriae, id est, gloria coronatus, in manu Domini, et diadema regni, id est, regno tamquam diademate circumdatus, in manu Dei tui. Et nota, quod est quadruplex corona Christi. Una velut prima misericordiae, qua coronatus est in Nativitate, quando natura nostra voluit circumdari. Cant. III, 11 : Egredimini et videte filiae Sion regem Salomonem in diademate, quo coronavit eum mater sua. Secunda miseriae, qua coronatus est a noverca, scilicet Synagoga in Passione. Joan. XIX, 2 : Milites plectentes coronam de spinis, imposuerunt capiti ejus. Isa. XXII, 18: Coronans coronabit te tribulatione. Tertia gloriae, qua coronatus est in sua Resurrectione. Alibi, in Psal. xx, 6 : Gloriam et magnum decorem impones super eum, etc. Eccli. xlv, 14 : Corona aurea super mitram ejus. Quarta honorificentiae, qua coronabitur in die judicii a multitudine salvatorum ipsum circumdante ut corona. Job, XXIX, 25 : Cumque sederem quasi rex, circumstante exercitu. Eccli. L, 13 : Circa illum corona fratrum: quasi plantatio cedri in Libano.
" Et constituisti eum. " Hic secundum, scilicet modus exaltationis, et maxime quantum ad secundum, scilicet honorem : et dicuntur duo.Primo, collatio dignitatis super omnem creaturam : secundo, potestatis, ibi, " Omnia subjecisti sub pedibus ejus. "