63

Τίνι δέ λόγῳ, πολλάς μέν αὐτοί, καί ἀριθμοῦ πλείους εἰς ἕνα καί τόν αὐτόν ἀναφέροντες τάς ἐνεργείας, τῷ λέγειν, Πᾶσαν θείαν καί ἀνθρωπίνην 0208 ἐνέργειαν· τό γάρ, πᾶσαν, οὐ μίαν οὐδέ δύο καθάπαξ, οὐδέ τρεῖς , ἀλλά ἀπείρους καί ἀριθμόν ὑπεραιρούσας ὑποβάλλει νοεῖν, ὥσπερ οὖν καί τό πάντα καί πᾶν· διαίρεσιν οὐδαμῶς ὑποπτεύουσιν· ταύτην δέ κατά τῶν τάς φυσικάς δύο, κατά τούς θείους Πατέρας ὁμολογούντων, μέχρι τοῦ γινώσκειν τήν διαφοράν, οὐκ οἶδ᾿ ὅπως καί διατί, μετά τῶν ἐνεργούντων συνάγουσιν; Εἰ γάρ αἱ πολλαί καί διάφοροι κατά φύσιν, τόν ἕνα καί τόν αὐτόν εἰς πολλά ἐνεργοῦντας οὐ διαιροῦσι καί τέμνουσι, πῶς αἱ δύο; Καί τίς ὁ μᾶλλον τήν καταδρομήν ὡς οὐκ εὔλογον αἰτιώμενος; Εἰ γάρ ἐπί τόν αὐτόν καί τοῦ αὐτοῦ ταύτας οὐκ ἔλεγον καί ἀνέφερον, καί τῇ πρός ἀλλήλας δι᾿ ὅλου περιχωρήσει συμφυείσας ἀλλήλαις, καί καθ᾿ ἕνωσιν τήν ἀδιάσπαστον ἐν αὐτῷ σωζομένας, καί πρός αὐτοῦ, κατ' ἄλλο μέντοι καί ἄλλο κινουμένας ἐνοειδῶς, δι᾿ ὧν τήν τε τῶν θαυμάτων θεϊκῶς προὐβάλλετο δύναμιν, ὡς φύσιν Θεός, καί τήν πεῖραν τῶν παθημάτων θέλων, ὡς ἄνθρωπος φύσει δι᾿ ἡμᾶς κατεδέχετο, ἦν ἄρα καί οὐκ ἀπίθανος αὐτῶν ἡ καταδρομή. Νῦν δέ τοῦτο μή λεγόντων, ἀλλά τοῦ αὐτοῦ ταύτας καί εἰς τόν αὐτόν ἀναγόντων, πόθεν καί πῶς τούς ἐνεργούντας συνάγουσι; Καί διατί, εἴπερ εὔλογον, μή πρότερον ἑαυτοῖς τούς πολλούς, ὅσον ἐπί ταῖς πολλαῖς ἐνεργείαις; Ὡς γάρ (15Α_274> αἱ δύο τούς δύο, οὕτω δήπου πρός ἀνάγκης καί αἱ πολλαί τούς πολλούς. Εἰ δέ τοῦτο, πῶς ἐκεῖνο συνιδεῖν οὐκ ἔχω, οἶμαι δέ οὐδέ ἄλλος τις τῶν τό ἀληθές τοῦ δοκεῖν προτιμώντων.

Πῶς δέ πάλιν αὐτοῖς ὥσπερ ἀντιφατικῶς, ἐπ᾿ αὐτοῦ κατά τῶν πολλῶν ἡ μία προΐσχεται; Καί τίνα ταύτην καί πῶς δογματίζουσιν; Οὐ γάρ οἷόν τε τόν αὐτόν καί πολλάς ἔχειν, καί μίαν. Εἰ γάρ πολλάς, οὐ μίαν· καί εἰ μίαν, πῶς αὖθις πολλάς; Ἤ γάρ ταύτας ἐκείνη πάντως, ἤ ταύτην ἐκεῖναι διώσονται , κατά τόν ἐκείνων λόγον, καθ᾿ ὅν τήν μίαν ἐπ᾿ ἀνατροπῆ τῶν φυσικῶν δύο προβάλλονται. Εἰ δέ τυχόν, ὡς ἐκ πολλῶν ἀποτελουμένην τήν μίαν φασίν, οὐκ ἔχει φύσιν, ὡς λέλεκται, τά ἐν ὑποκειμένῳ συντίθεσθαι. Ἀλλ᾿ οὔτε πάλιν τήν μίαν ἐκ πολλῶν, εἰς πολλάς ἐπιτέμνεσθαι. Πρότερον οὖν τάς πλείους αὐτοί διά τῆς μιᾶς ἐνεργείας ἀνέλωσιν, ἵνα μή πολλούς τούς ἐνεργοῦντας καθ᾿ ἑαυτῶν εἰσάγωσιν. Καί διά τῶν πολλῶν αὖθις τήν μίαν, ἵνα μή συνουσίωσιν δογματίσωσι, καί οὕτω κατά τῶν τάς δύο περσβευόντων, ἄνπερ οὐκ ἀδρανῶς ἔχοιεν, πολεμήσωσιν. Οὐ γάρ οἷόν τε παντελῶς ἄλλοις ἐπιφυῆναι, τούς σφᾶς αὐτούς μετά τῶν οἰκείων ἀνατρέποντας, οὐδενός ἄλλου καθάπαξ ἐν τούτῳ προσδεηθέντας. Τό γάρ ἔχον βάσιν, τό ὄν, πρός αὐτοῦ παγίως 0209 ἑδράζεται, μηδαμόθεν τήν οἱανοῦν πάσχον διάπτωσιν. Καί γάρ ἐκεῖνο μόνον ἀκμαῖον ὄντως καί ἰσχυρόν, τό τήν ἀλήθειαν ἔχον κρατύνουσαν· ἀλλ᾿ οὐ τό παρ᾿ ἄλλου, μή τι γε παρ᾿ ἑαυτοῦ, τήν λύσιν δεχόμενον.

Τούτων γοῦν ἀφεμένους, προσήκει πάντως εὐσεβοῦντας ἡμᾶς, καί ἑκατέρας τῶν ἐν τῷ ἑνί σεσαρκωμένῳ Θεῷ Λόγῳ σωζομένης φύσεως πραγματικῶς ὁμολογοῦντας τήν ὕπαρξιν, καί τήν ἔμφυτον ὁμολογεῖν πάντως ἐνέργειαν, ὥσπερ οὖν καί τό θέλημα· καί διά τῆς περί ἑκάτερον, τό θεῖον ὁμοῦ καί τό ἀνθρώπινον, (15Α_276> εὐσεβοῦς τοῦ αὐτοῦ καί ἀληθεστάτης δόξης, καί τῶν προσόντων αὐτῷ φυσικῶς τήν ὀρθόδοξον τῶν ἁγίων Πατέρων κρατύνειν διδασκαλίαν, οἵ περί αὐτοῦ ταῦτα καί φρονεῖν καί λέγειν ταῖς ἁγίαις τοῦ Θεοῦ καθολικαῖς Ἐκκλησίαις παραδεδώκασι· καί μηδέν ἐξαρνεῖσθαι τῶν ἅπερ ἦν ἀπ᾿ ἀρχῆς καί δι᾿ ἡμᾶς γέγονεν ὕστερον, καί τῶν χαρακτηριζόντων αὐτά φυσικῶς πάντων ἰδιωμάτων. Τέλειον γάρ τά ἑκάτερα, καί ἐν ἑκατέραις τόν αὐτόν ἐδογμάτισαν, καί ἀνελλιπῶς τήν ἑκατέρου τῶν ἐξ ὧν ὑπῆρχε διασώζοντα φυσικήν ἰδιότητα, καί κατά πάντα ὅμοιον ἡμῖν, καί ὁμοίως κατά θέλησιν πεπειραμένον, χωρίς μόνης τῆς ἁμαρτίας.