PHILOSOPHIA PAUPERUM

 PRIMA PARS DE PHYSICO AUDITU.

 CAPUT I.

 CAPUT II. De materia.

 CAPUT III.

 CAPUT IV. De forma.

 CAPUT V.

 CAPUT VI.

 CAPUT VII.

 CAPUT VIII. De diffinitionibus motus.

 CAPUT IX. De divisionibus motus.

 CAPUT X.

 CAPUT XI.

 CAPUT XII.

 CAPUT XIII.

 CAPUT XIV.

 CAPUT XV.

 CAPUT XVI. De aevo et aviterno.

 SECUNDA PARS DE COELO ET MUNDO.

 CAPUT I. Quod unus est mundus.

 CAPUT II.

 CAPUT III.

 CAPUT IV.

 CAPUT V.

 CAPUT VI.

 CAPUT VII.

 TERTIA PARS DE GENERATIONE ET CORRUPTIONE.

 CAPUT I.

 CAPUT II. Opiniones de elementis.

 CAPUT III. De qualitatibus lemcniorum.

 CAPUT IV.

 CAPUT V.

 CAPUT VI.

 CAPUT VII.

 CAPUT VIII.

 CAPUT IX. De mixtione.

 QUARTA PARS DE METEORIS.

 CAPUT I.

 CAPUT II.

 CAPUT III.

 CAPUT IV.

 CAPUT V.

 CAPUT VI.

 CAPUT VII. De grandine qui dicitur lapis.

 CAPUT VIII.

 CAPUT IX.

 CAPUT X.

 CAPUT XL De rore.

 CAPUT XII. De pruina.

 CAPUT XIII.

 CAPUT XIV. De quinque proprietatibus ventorum.

 CAPUT XV.

 CAPUT XVI.

 CAPUT XVII.

 CAPUT XVIII.

 CAPUT XIX. De casu fulguris.

 CAPUT XX. De effectibus fulminis.

 CAPUT XXI.

 CAPUT XXII.

 CAPUT XXIII.

 CAPUT XXIV. De loco tonitrui et coruscationis.

 CAPUT XXV. Quam virtutem tonando Jupiter habeat.

 CAPUT XXVI. De terraemotu.

 CAPUT XXVII.

 CAPUT XXVIII.

 CAPUT XXIX.

 CAPUT XXX. De cometis.

 CAPUT XXXI. De coloribus nubium.

 CAPUT XXXII. De galaxia.

 QUINTA PARS DE ANIMA.

 CAPUT I.

 CAPUT II.

 CAPUT IV.

 CAPUT V. De potentiis animae vegetabilis.

 CAPUT VI. De potentiis animae sensibilis.

 CAPUT VII. De visu.

 CAPUT VIII.

 CAPUT IX. De olfactu.

 CAPUT X.

 CAPUT XL De tactu.

 CAPUT XII.

 CAPUT XIII. De objectis.

 CAPUT XIV. De sensu communi.

 CAPUT XV. De virtute quae est imaginatio.

 CAPUT XVI. De virtute imaginativa.

 CAPUT XVII. De somno ei vigilia.

 CAPUT XVIII.

 CAPUT XIX.

 CAPUT XX. De virtute motiva motu naturali.

 CAPUT XXI.

 CAPUT XXII.

 CAPUT XXIII. De virtute motiva exteriori.

 CAPUT XXIV. De potentiis animae rationalis.

 CAPUT XXV. Utram intellectus habeat organum.

 CAPUT XXVI. De objecto virtutis intellectivae.

 CAPUT XXVII.

 CAPUT XXVIII. De virtute intellectiva separabili.

 CAPUT XXIX. De intellectu possibili.

 CAPUT XXX. De intellectu agente.

 CAPUT XXXI.

 CAPUT XXXII. De actu virtutis intellectivae.

 CAPUT XXXIII. De virtute motiva intellectiva.

CAPUT XXX. De cometis.

Cometae soni stellae habentes comas : quod fit propter aerem inflammatum contentum a stellis sive planetis quinque, scilicet Saturno, iove, Marte, Mercurio, et Venere. Isti enim planetae propter velocem motum ipsorum igniunt aerem qui est in circuitu eorum. Et sic propter aerem, inflammatum contentum a stellis praedictis, conjuncto lumine eorum cum eo videntur illae stellae comatae. Dico ergo quod cometa nihil aliud est quam vapor terrens frigidus grossus, cujus partes sibi multum conjacent, paulatim ascendens ab inferiori parte aestus usque ad superiorem ejusdem, usque ad concavitatem ignis contingat, et ibi diffusus et inflammatus consistit : et ideo videtur longus frequenter et diffusus.

Dico igitur quod est vapor terreus ut habeatur materia vaporis in genere : et dico grossus, quia si esset subtilis, necessario evaporaret et dissiparetur. Et dico, cujus paries conjacent, quia est bene commixtus et viscosus. Hic autem ascendit usque ad regionem quae dicitur aestus : et quia multam constantiam in partibus suis habet, primo per calorem ignis diffunditur, et postea inflammatur : et in medio remanet semper spissus, ubi nutritur de thesauro suo, qui est sub eo : et ideo est in flamma alba valde et spissa. Illud autem quod distat ab imo diffusum ad latera, tenue est, et habet flammam tenuem ad modum nubis albae, et hoc dicitur corna. Durat autem per totum tempus quo sic evaporat ad ipsum suus thesaurus.

Est autem diligenter considerandum, quod non semper fit cometa sub via ali-

cujus planetae, imo aliquando sine corpore alicujus stellae. Cum enim vapor penetrans ad regionem aestus conducitur per calorem solis fortiter elevantem, inflammatur vapor in circuitu ex motu corporis coelestis, dato quod nulla stella praesentialiter radios suos figat. Cujus evidens signum est, quod aliquando omnibus apparentibus planetis, clarum et sine vapore sibi subjecto contingit in aliquo loco fieri cometam. Ego enim cum multis aliis anno Dominicae Incarnationis millesimo ducentesimo quadragesimo in Saxonia vidi cometam quasi juxta polum Septentrionalem, et projecit radios inter Meridiem et Orientem, magis eos dirigens ad Orientem : et constat quia ibi non fuit via alicujus planetae.