382 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

turitatis laedit, quod pueris est faciendum iisdemque moderantem amorem negat illum, qui eos adiuvat ad maturitatem assequendam.196

177. Deus patrem in familia constituit, ut per praestantiores illas vir- tutes virilitatis « proximus sit uxori, ad omnia, laetitias scilicet ac dolores aerumnasque ac spes, cum ea communicanda. Et propinquus sit filiis eorum progrediente aetate, cum ludunt et cum operantur, cum vacant et cum aegritudine afficiuntur, cum loquuntur et cum silent, cum audent et cum timent, cum a proposito aberrant et cum veram viam repetunt: patrem adesse oportet semper. 'Adesse' tamen non est idem ac 'incumbere'. Nam, patres qui nimis incumbunt filios delent ».197 Patres quidam percipiunt se inutiles vel supervacuos esse, sed revera « filii prompto egent patre, qui eos ab erroribus resilientes praestoletur: omnia experientur, ne hoc admittant neque ostendant, quo autem sane egent ».198 Bonum non est parvulos patre carere ipsosque ante tempus parvulos esse desinere.

amplificata fEcunditaS

178. Complures coniuges filios parere nequeunt. Scimus quantam aegri- tudinem hoc secum ferat. Ceterum hoc scimus: « Matrimonium non est tan- tum ad procreationem institutum […] Ideo, etsi proles, tam optata, saepius deficit, matrimonium ut totius vitae consuetudo et communio perseverat suumque valorem atque indissolubilitatem servat ».199 Insuper, « maternitas res non est tantum biologica, cum diversis in modis exprimatur ».200

179. Adoptio via est ad maternitatem paternitatemque munificentissime perficiendas, et iis animum addere volumus, qui filios parere non possunt, ut largi sint amoremque coniugalem suum iis recipiendis pandant, qui congruo orbati sunt lare: numquam munificos se fuisse querentur. Adoptio actus est amoris, quo familia datur iis, qui ea carent. Maxime instandum est, ut instituta iuris cursum adoptionis expediant, praesertim in casibus filiorum inoptatorum, ut caveatur ne abortus et reiectiones admittantur. Qui provo- cationem accipiunt adoptandi et quemdam plene ac gratuito amplectuntur, mediatores fiunt divini illius amoris, qui dicit: « Et si illa oblita fuerit, ego tamen non obliviscar tui » ( Is 49, 15).

196 Cfr Rel Fin 2015, 28. 197 Catechesis (4 Februarii 2015): L'Osservatore Romano, 5 Februarii 2015, p. 8. 198 Ibid. 199 conc. oEcum. Vat. ii, Const. past. Gaudium et spes, n. 50. 200 V confErEntia gEnEraliS EpiScoporum ciVitatum amEricaE latinaE Et caraBicarum,

Documentum Apparitiopolitanum (29 Iunii 2007), 457.