76 EX S. G. CONCILII

tor aliud deducit principium, nullum nempe esse contractum coacti ve positum, quum libertas necessaria in contrahentibus deficiat. Coactio vero exercetur per metum, nam voluntas ad vitandum malum, quod timet, actum ponit, quem sine coactione non posuisset. Unde metus erit gravis ac matri- monium irritans, si coactio fuit causa determinans et prin- cipalis coniugii.

Quae principia, contendit orator, applicanda esse metui reverentiali, qui a metu ordinario non differt, nisi ex per- sona a qua infertur, et definitur : « futuri mali existima- tio, quod nobis ab iis metuimus in quorum legitima pote- state sumus, et quos cultu et honore dignamur ». Quapro- pter etiam metus reverentialis erit gravis ac matrimonium irritans si extitit causa principalis et determinans contra- ctus ; quod in singulis casibus iudicandum est, habita ra- tione personarum, circumstantiarum et ambitus in quo metus exercetur. Unde, iuxta advocatum, summopere erraret qui crederei ad metum reverentialem gravem requiri verbera vel saevitias vel minas vel verba contumeliosa. Timor enim reverentialis stipatus esse potest aliis circumstantiis, vide- licet precibus instantibus, suasionibus diuturnis et importu- nis, imperiosis verbis ; quae secundum naturam et indolem agentis vel patientis non minus urgere atque vexare solent. Ex quibus in animo patientis oritur suasio odii et indigna- tionis superioris ; quod malum grave est, et quo voluntas compellitur. Quae est etiam iurisprudentia recentissime re- cepta, nimirum diuturnas atque importunas persuasiones, imo preces assidue repetitas de proposito matrimonio con- trahendo cum timore reverentiali coniunctas, sine minis quoque et verberibus constituere metum gravem, efficacem ad infirmandum coniugium. Ita Pignatelli (Tom. 9, cons. 130, n. 19); Gonzales (Lib. IV Decret., tit. I, de spons. et matr., cap. 15); S. Rota coram Emerix (Decis. 870, n. 7): « Suasiones et preces habentur loco compulsionis et coactio- nis, et ingerunt metum cadentem in virum constantem, ma- xime quando veniant a patre, et aliis superioribus ». Item