78
ἤ τῆς γῆς αὐτῆς, ἐξ ἧς αὐτός ἐλήφθης, ὅρους καί μέτρα, πλάτη τε καί μεγέθη, καί ἐπί τίνος ἐποχεῖται, εἰ εἶδες, πάλιν δ᾿ ἐκεῖνο τί ἐστιν ἤ ποῦ τήν βάσιν ἔχει, ταῦτα εἰ ἔγνως καί καθ᾿ ἕν εὗρες τέλος, καί τῆς θαλάσσης εἰ μετρήσῃς τήν ψάμμον, εἴτε σοῦ αὐτοῦ διαγνῶναι τήν φύσιν καί τῆς σοφίας τό ἔργον ἑρμηνεῦσαι, τότε καί αὐτόν τόν ποιητήν νοήσεις, πῶς ἐν Τριάδι ἡ Μονάς ἀσυγχύτως καί ἐν Μονάδι Τριάς ἀδιαιρέτως. Ζήτησον Πνεῦμα, ἔξω γενοῦ τοῦ κόσμου! Μή δῴης ὕπνον ὀφθαλμοῖς τό παράπαν, μήτε φροντίσῃς τῆς ζωῆς τῆς παρούσης! Κλαῦσον, πένθησον, ὅν ἀπώλεσας χρόνον! Ἴσως ὁ Θεός παρακληθῇ καί δώσει, (152) ὥσπερ τό πρίν δέδωκεν ἰδεῖν τόν κόσμον καί τόν ἥλιον καί τό φῶς τῆς ἡμέρας, οὕτω καί τά νῦν λάμψαι καταξιώσει καί ὑποδεῖξαι τόν νοερόν σοι κόσμον καί φωτί ἐλλάμψαι σε τῷ τρισηλίῳ, ὅ εἰ θεάσῃ, τότε γνώσῃ ἅ λέγω˙ τότε μαθήσῃ τοῦ Πνεύματος τήν χάριν, ὅτι καί ἀπόν πάρεστι τῇ δυνάμει καί παρόν οὐχ ὁρᾶται τῇ θείᾳ φύσει, ἀλλά καί πάντῃ καί οὐδαμοῦ ὑπάρχει. Εἰ ζητήσεις αἰσθητῶς ἰδεῖν τοῦτο, ποῦ ἄν εὑρήσεις; Οὐδαμοῦ, πάντως εἴποις. Εἰ νοερῶς ἀναβλέψαι ἰσχύσεις, μᾶλλον δ᾿ ἐκεῖνο τόν νοῦν σου καταλάμψει καί διανοίξει κόρας τῆς σῆς καρδίας˙ τότε πανταχοῦ εἶναι οὐκ ἀπαρνήσῃ, ἀλλά δι᾿ αὐτοῦ ἅπαντα διδαχθήσῃ, εἰ καί ἀμαθής καί ἄγροικος τυγχάνεις. Εἰ δέ οὐκ ἔγνως ὀφθαλμόν ἀνοιγέντα τῆς διανοίας τῆς σῆς καί φῶς ἰδόντα, εἰ οὐκ ᾐσθήθης γλυκύτητος τῆς θείας, εἰ οὐκ ἐλλάμφθης τῷ Πνεύματι τῷ Θείῳ, εἰ οὐκ ἔκλαυσας δάκρυα ἀνωδύνως, εἰ ἐκπληθέντα τόν νοῦν οὐκ ἐθεάσω, εἰ καθαρθεῖσαν οὐκ ἔγνως σήν καρδίαν καί ἐκλάμψασαν φαιδράς ἀντανακλάσεις καί ἀνελπίστως εὗρες Χριστόν ἐντός σου καί ἐξεπλάγης κάλλος ἰδών τό θεῖον καί ἐπελάθου φύσεως ἀνθρωπίνης ὅλον σεαυτόν βλέπων ἠλλοιωμένον, πῶς περί Θεοῦ λαλεῖν, εἰπέ, οὐ φρίττεις; Πῶς δέ καί τολμᾷς σάρξ αὐτός ὅλος πέλων (153) καί μήπω πνεῦμα γεγονώς ὡς ὁ Παῦλος