926 Acta Apostolicae Sedis - Commentarium Officiale

studeant, alteri dominatui servando augendoque flagranter operam dent,

supersunt contentiones vel dubiae pactiones, ubi minus interest utriusque

partis ambitum servare ac debiliores curare. Etiam hic principium valet

« unitatem concertationem superare ».140

v. reLigiones Cum sCientiis Loquuntur

199. Censeri non potest empiricas scientias vitam, intimam essentiam

omnium creaturarum ac totam realitatem omnibus ex partibus explanare. Si

ita esset, angusti eorum fines methodologici haud iure superarentur. Si hoc

exiguo prospectu cogitatur, aestheticus sensus, poësis vel et rationis facultas

significationem finemque rerum complectendi dissolvuntur.141 Memorare cu-

pimus « religiosa scripta potiora quandam significationem omnibus aetatibus

praebere posse, suadentem habent vim ad novum usque prospectum patefa-

ciendum […]. Estne rationis intellectusque ea in obscuritatem detrudere eo

quod in quodam religiosae opinionis contextu tantum sunt orta? ».142 Leve

est reapse cogitare ethica principia meris verbis demonstrari posse, ab omni

contextu seposita, atque quod per religiosum sermonem manifestantur, in

publicis disputationibus vi ac pondere non exuuntur. Ethica principia quae

ratio percipere potest per diversas species semper redire et per varios

sermones, religiosos quoque, exprimi possunt.

200. Ceterum quaecumque technica expeditio, quam scientiae afferre

volunt, graves mundi quaestiones explicare non valet, si homines sua de

via declinant, si magna argumenta amittuntur, quae efficiunt ut convictus,

labor, bonitas habeantur. Quidquid est, credentes sunt concitandi ut propriae

fidei se accommodent, cum eaque agendo non discordent; est instandum ut

denuo Dei gratiae pateant atque ex alto a propriis de amore, de iustitia,

de pace firmatis opinionibus depromant. Si quidem perperam intellecta

principia nonnumquam effecerunt ut comprobaremus naturae abusum vel

140 Ibid., 228: AAS 105 (2013), 1113. 141 Cfr Litt. enc. Lumen fidei (29 Iunii 2013), 34: AAS 105 (2013), 577: « Ceterum lumen fidei, qua-

tenus cum veritate amoris coniungitur, minime a mundo materiali alienum est, quia amor in corpore animaque semper agitur; lux fidei est lux incarnata quae a fulgida vita Iesu procedit. Materiam etiam illuminat, suo ordine confidit, novit in ipsa iter concordiae et comprehensioni latius in dies aperiri. Prospectus scientiae hoc modo a fide beneficium accipit: haec enim personas scientiis deditas hortatur ut apertae perstent realitati in eius integra inexhausta ubertate. Fides sensum criticum excitat quate- nus impedit quominus inquisitio suis satietur formulis et praestat ut intellegat naturam usque maiorem esse. Fides, ad stuporem invitans prae rerum creatarum arcano, ampliores reddit rationis prospectus ad mundum melius illuminandum qui ad scientiarum studia panditur ».

142 Adhort. ap. Evangelii gaudium (24 Novembris 2013), 256: AAS 105 (2013), 1123.