MEMBRUM II.

Virum motas vel mutatio aliqua conveniat Deo ?

Secundo quaeritur, Utrum motus vel mutatio aliqua Deo conveniat?

Et videtur quod sic.

Multipliciter enim aliquid refertur ad motum vel mutationem: quaedam. enim ut subjectum mutationis: quaedam ut terminus mutationis. Et hoc dupliciter, scilicet a quo, et ad quem. Et videtur, quod omnia ista Deo conveniant.

1. Sicut enim quamvis Deus sit simplex, multiplex tamen dicitur in effectu: ita quamvis secundum substantiam sit immutabilis, tamen dici potest mutari in causalitate, quia aliquando causatum est a Deo, aliquando non.

2. Iterum constat, quod mutatio est ad ipsum, ut dicit Augustinus in I Confessionum: " Fecisti enim nos, Domine, ad te, et inquietum est cor nostrum donec ad te perveniat . " Et mutatio est ab ipso: quia, Lucae, xv, 13, filius prodigus a patre abiit in regionem longinquam, qui Deum designat. Item, Mutatio est in ipso. Act. xvii, 28: In ipso vivimus, et movemur, et sumus.

De omnibus autem his dicit Aristoteles, quod aliquo modo moventur, vel sicut ea quae moventur, vel sicut ea ad quae est motus aliquis. Ergo modus aliquis motus potest Deo attribui.

Solutio. Nullus modus motus potest Deo attribui, nec secundum fidem, nec secundum philosophiam. Et hoc ideo est, quia sicut probatur in libro de Causis, creatura sive creatum non potest considerari nisi duobus modis, scilicet secundum id quod est, et secundum esse. Secundum id quod est, nihil et ex nihilo est, ut dicit Avicenna. Secundum esse autem a prima causa est. Mutabilitas autem creaturae accidit secundum id quod est: et ideo mutabilitas ad id quod est, referri non potest: non enim accidit creato secundum quod ab ipso est, sed secundum id quod est, et sic ex nihilo et nihil est: propter quod creator nullo modo mutabilis esse potest.

Ad id autem quod objicitur in contrarium, dicendum quod unitas et multiplicitas in effectu consequuntur esse creaturae, in quantum ab aliquo est et in quantum est: et ideo illae cum perfectum esse creaturae consequantur, in Deum aliquo modo referri possunt.

Ad id quod objicitur, quod multipliciter aliquid refertur ad motum, dicendum quod Deus non refertur ad motum sicut terminus ad quem quem includit motus. Nec refertur ad motum sicut terminus a quo qui abjicitur in ipso. Nec in ipso est mutatio sicut in eo quod est mensura motus vel mobilis: sic enim iteraretur in mobili vel motu secundum esse: locus enim in quo est motus, secundum esse aliquod iteratur in mobili: quia ex ipso et ad ipsum est motus. Tempus autem secundum nunc, quod est substantia motus, iteratur in motu: quia sicut dicit Aristoteles in IV Physicorum, tempus est numerus motus secundum prius et posterius. Deus autem nullo istorum modorum refertur ad motum, sed sicut movens immobile et continens omne quod movetur.

Adhuc autem, Nullus modus motus potest referri ut aliquo modo mobile sit. Si enim motus dicatur ad ipsum, ille motus est in appropinquante ad ipsum. Si dicatur ab ipso, motus est in deferente, sicut paulo ante monstratum est. Mobilitas autem in ipso non per iterationem ipsius est, sed per continentiam, ut dictum est. Sed in Deo nullo modo poni potest mutabilitas: et ideo penitus immutabilis est.