89
ἡμεῖς ἀξιωθῶμεν ἐλάσαι ποτέ εἰς μέτρα συντόμως τοιαῦτα καί ἰδεῖν καί ἀπολαῦσαι τῶν ἀπορρήτων ἀγαθῶν ἔνθεν ἤδη τοῦ θείου φωτός, εἰ καί μή τελείως, ἀλλ᾿ ἐκ μέρους καί ὅσον χωροῦμεν κατά τήν ἀναλογίαν τῆς καθάρσεως ἡμῶν. Οὕτω γάρ καί ἑαυτούς ἑνώσομεν τῷ Θεῷ καί ὁ Θεός ἑνωθείη ἡμῖν καί τοῖς ἐγγίζουσιν ἐσόμεθα φῶς καί ἅλας καί εἰς μεγάλην ὠφέλειαν ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ τῷ Κυρίῳ ἡμῶν, ᾧ ἡ δόξα εἰς τούς αἰῶνας. Ἀμήν.
Περί θεωρίας καί ἀποκαλύψεως και πεφωτισμένης εὐχῆς. Καί ὅπως ὁ ὑπό τῆς ἀγάπης κατασχεθείς τοῦ Θεοῦ καί εἰς βάθος ταπεινοφροσύνης ἐλάσας,
ἐνεργεῖται ὑπό τοῦ Πνεύματος τοῦ Ἁγίου.
Λόγος ΙΖ΄. (238) Ἀδελφοί καί πατέρες, πολλή ἡ συγκατάβασις καί ἡ φιλανθρωπία Θεοῦ πρός
ἀνθρώπους. ∆ιό καί ἐκπληττόμενος εἰς τήν τοῦ Θεοῦ ἄφατον ἀγαθότητα, οὕτω πως καταπληκτικόν ἀνακράζω· "Ὤ θαύματος ἔκπληξις καί ἐντολῶν Θεοῦ δύναμις, οἵους ἀπεργάζονται τούς ποιοῦντας καί φυλάσσοντας αὐτάς! "
Ἀρχήν γάρ ποτε βαλών ἐν αὐταῖς, μικρόν ἀνανήψας ἐκ βάθους κακῶν καί σκοτώσεως, φόβῳ μέν συνειχόμην τοῖς κακοῖς μου σφιγγόμενος, ἀγάπη δέ ὡς ἀληθῶς καί τοῦ καλοῦ με ἡ ἔφεσις πρός αὐτό τό πλεῖστον ἐπέστρεφεν.
Ὅλον δέ ἦν τό τελούμενον φυγή κακῶν, πρός τά καλά συνωθοῦσά με. Ἕν μόνον ἐν μέσῳ τούτων ὑπῆρχε τό ἀηδίζον με, τῶν προλήψεων ἡ συνήθεια καί ἦθος κακόν καί φιλήδονον, ὅπερ τῇ ἐπιμόνῳ τῆς εὐχῆς ἐργασίᾳ καί τῇ μελέτῃ τῶν θείων λογίων καί τῷ ἐν ἕξει γενέσθαι τῶν ἀγαθῶν ἀφανίζεται. Ὥσπερ γάρ τοῦ ἡλίου κατά μικρόν ἀνετέλλοντος ὑποχωρεῖ τό σκότος καί ἀφανίζεται, (239) οὕτω καί ἀρετῆς αὐγαζούσης οἵα δή σκότος ἡ κακία ἐλαύνεται καί ἀνυπόστατος δείκνυται, καί τηνικαῦτα μένομεν διαπαντός ἀγαθοί, καθά πρώην ὑπήρχομεν πονηροί. ∆ιά μικρᾶς οὖν ὑπομονῆς καί προαιρέσεως ἐλαχίστου ἤ μᾶλλον εἰπεῖν Θεοῦ βοηθείᾳ τοῦ ζῶντος ἀναπλαττόμεθα καί ἀνανεούμεθα, ψυχήν καί σῶμα καί διάνοιαν καθαιρόμενοι, καί γινόμεθα ἅπερ ἀγνοοῦντες τυγχάνομεν, ὑπό τῶν παθῶν καλυπτόμενοι, καί προσλαμβάνομεν ἅ οὐκ ἐσμέν ἄξιοι.
Ἐξ ὧν ἔλαβον κἀγώ, ὁ πάντων εὐτελέστερος καί ἀχρεῖος - καλόν γάρ ἀνακηρύττειν εὐγνωμόνως τάς εὐεργεσίας τοῦ Θεοῦ τοῦ φιλανθρώπου , τῇ τοῦ ἐμοῦ Σωτῆρος Ἰησοῦ Χριστοῦ χάριτι. Ἔλαβον δέ τῇ χάριτι χάριν καί τῇ εὐργεσίᾳ εὐεργεσίαν καί τῷ πυρί πῦρ, φλόγα δέ τῇ φλογί καί τῇ ἀναβάσει προσετέθησαν ἀναβάσεις μοι, τῷ δέ τέλει τῆς ἀναβάσεως φῶς καί τῷ φωτί φῶς τρανότερον. Καί μέσον τούτου πάλιν φαιδρός ἔλαμψεν ἥλιος καί ἐξ αὐτοῦ ἐφάνη ἀκτίς καί αὕτη τά πάντα ἐπλήρωσε καί τό νοούμενον ἀκατάληπτον, ἐν οἷς ἔμεινά τε ἐγώ δακρύων ἡδύτατα καί θαυμάζων τά ἄφραστα. Νοῦς δέ θεῖος τῷ ἐμῷ νοΐ προσωμίλει καί οὕτω λέγων ἐδίδασκεν· "Ἔγνως οἷόν σε ἡ ἐμή δύναμις ἀπετέλεσε φιλανθρώπως δία πίστιν καί ὑπομονήν μικράν, τήν ἀγάπην σου βεβαιοῦσαν; Ἰδού ὑπό θάνατον ὤν, ἐγένου ἀθάνατος καί κρατούμενος τῇ φθορᾷ, εὑρίσκῃ ταύτης ἐπάνω. Κόσμον οἰκεῖς καί σύν ἐμοί ὑπάρχεις, σῶμα ἐνδέδυσαι καί οὐδεμιᾷ τῶν τοῦ σώματος ἡδονῶν ὑποσύρῃ. Μικρός εἶ τό ὁρώμενον καί νοερῶς ὁρᾷς. Πάντως ἐγώ σε ἐκ τοῦ μή ὄντος εἰς τό εἶναι παρήγαγον".