90 TRANEN.

tatem in sacris obeundis asserit) investigare cupiat, libros evolvat de iis pertractantes quae Parochiali Ecclesiae t r i - buenda sint ab aliis Ecclesiis, quae ab illa disiunctae sunt, sed ipsius limitibus includuntur. Cap. fin. de of. archid. decernit Ecclesias positas intra limites paroeciae ipsi nequa- quam subesse, nisi forte de persolvendis iuribus parochialibus agatur (Inst. 105, § 108).

Obiiciet forsan adversariorum patronus, animadvertit ora- tor, in relatis decretis haud agi de Capituli iuribus in com- modum sodalitatum temperandis : sed tantummodo de iuri- bus Parochi, qui sua interdum potestate abutebatur. Id tamen facili argumentatione advocati iudicio diluitur; quum pateat, quae Parocho interdicantur, ea Clericis vel titulo canoni- corum a Pontificis honestate, permittenda non esse. Et sane Clerus eam non habet auctoritatem in urbis Ecclesias quam Parocho, certis terminis circumscriptam, intra suae Paroe- ciae fines Pontificiae constitutiones tribuerunt (cap. fin. de off. Archid.). Nisi ergo Clerum Pontificis benignitas pecu- liari privilegio donaverit, hic, legibus Parocho impositis, aequo animo succumbere debet.

Sed subest illud argumentum ex consuetudine deprom- tum, quo adversarii demonstrare nituntur: sodalitates sacra facere non posse, quia more antiquitus constituto, in omni- bus urbis Ecclesiis per Clerum sacra censuerunt.

At consuetudinem, reponit patronus, quam iaciunt ad- versarii neutiquam demonstrarunt. Primum igitur illud est demonstrandum, quae inducta consuetudine dicuntur ea, iam inde a vetusta aetate in morem venisse. Praeterea: « Con- suetudo debet esse inducta moribus, seu actibus a tota com- munitate frequentatisi actus, ex quibus consuetudo inducitur, debent esse liberi, publici, notorii et uniformiter a tota com- munitate per legitimum tempus exerciti (Maschat. Inst. can. ad hunc tit. § 4 et 5).

Tum autem confirmari debet hunc morem assidue du- rasse : nec umquam, vel illos conquestos esse, quorum in- tererat, consuetudinem non introduci : vel illos qui consue-