N.4

Hic ponitur condemnatio: et circa hoc duo facit: quia primo ponit culpam; secundo poenam, ibi, pluet super peccatores. Ostendit quod quantum est ex parte dei, non est perditio malorum, sed ex parte nostra; unde dicit, qui diligit iniquitatem, idest peccatum: joan. 3: omnis qui facit peccatum, et iniquitatem facit, quia peccatum iniquitas est. Odit animam suam: Sap. 16: homo per malitiam occidit animam suam.

Sed quaeritur, quomodo quis se odire possit.

Dicendum, quod quodammodo odit peccator seipsum; sed simpliciter nullus odit: Ephes. 5: nemo unquam carnem suam odio habuit. Sed quod mali quodammodo odiunt seipsos, et etiam boni quodammodo se odiunt, declaratur hoc modo.

Anima nostra duas habet facies: unam versus deum secundum rationem, aliam versus carnem secundum naturam sensitivam, quae tantum corporalia comprehendit. Et sicut quaelibet res diligit proprium bonum, ita homo diligit illud quod aestimat animam suam. Peccatores enim aestimant animam suam quod principaliter intendunt: quia quaelibet res est illud quod est praecipuum in ea, sicut rex dicitur regnum. Qui ergo naturam sensitivam habent principale diligunt eam; qui autem intellectivam, eamdem amant. Nullus ergo odit animam quantum ad id quod aestimat principale. Boni ergo odiunt quantum ad naturam sensitivam; mali quantum ad intellectivam. Secundo ponit poenam.

Et hoc possumus exponere de praesenti, vel de futuro. De praesenti sic, et servat metaphoram.

Dixit quod dominus est in caelo, quia ibi est sedes ejus; sed de caelo venit pluvia: ideo eorum poena signatur cum dicitur, pluet super peccatores. Et quid? laqueos. Et si exponatur hic in praesenti, notandum est, quod in peccato sunt quatuor. Primum est seductio; unde dicit: pluet super peccatores laqueos. Quasi justo judicio permittit eos illaqueari et seduci: isa. 8: et offendentur ex eis plurimi et cadent, et conterentur et irretientur et capientur. Secundum est concupiscentia; et ideo dicit, ignis concupiscentiae: Psal. 57: supercecidit ignis, et non viderunt solem, scilicet carnalis concupiscentiae etc.. Tertium est foetor infamiae; et ideo dicit, sulphur. Sic pluit dominus super sodomam et Gomorrham igne et sulphure.

Potest addi et quartum, scilicet inquietudo mentis; et ideo dicit, spiritus procellarum: isa. 57: cor impii quasi mare fervens. Pars calicis eorum: quia calix est quaedam mensura, et ipsi poenas habent secundum eorum peccata: isa. 27: in mensura contra mensuram, cum abjecta fuerit judicabit. Sed si exponatur de futuro, sic punientur ibi motus: quia ligabuntur ut nec mala vitare, nec bona consequi possint; ideo dicit, pluet super peccatores laqueos, idest colligantes sensus: et sic referuntur ad odoratum sulphur, ad tactum ignis: isa. 66: ignis eorum non extinguetur: Apoc. 20: missi in stagnum ignis. Item affectus, quia non quiescunt: quia, spiritus procellarum pars calicis eorum, idest Daemones inquietantes, molestantes, et affligentes. Quoniam justus dominus et justitias dilexit, ideo non expectandum est ab eo nisi justitia: Hier. 9: ego dominus qui facio misericordiam, judicium et justitiam in terra: Psal. 114: justus dominus in omnibus viis suis.

Aequitatem vidit vultus ejus vel facies, idest aequitas visa est notitia ejus; quasi dicat: illis quibus innotescit et quos diligit, aequitatem ostendit.