Acta Francisci Pp. 949

§ 2. Firmis, ubi vigent, Statutis personalibus causae de effectibus mere

civilibus matrimonii, si principaliter aguntur, pertinent ad iudicem civilem,

sed, si incidenter et accessorie, possunt etiam a iudice ecclesiastico ex

propria auctoritate cognosci ac definiri.

Can. 1358. In causis de matrimonii nullitate, quae non sunt Sedi Apos-

tolicae reservatae, competentia sunt: 1o tribunal loci in quo matrimonium

celebratum est; 2° tribunal loci ubi alterutra vel utraque pars domicilium

vel quasi-domicilium habet; 3° tribunal loci ubi de facto colligendae sunt

pleraeque probationes.

Can. 1359 § 1. In unaquaque eparchia iudex primi gradus pro causis

nullitatis matrimonii iure expresse non exceptis est Episcopus eparchialis,

qui iudicialem potestatem exercere potest per se ipse vel per alios, ad

normam iuris.

§ 2. Episcopus pro sua eparchia tribunal eparchiale constituat pro cau-

sis nullitatis matrimonii, salva facultate ipsius Episcopi accedendi ad aliud

eparchiale vel pro pluribus eparchiis vicinius tribunal.

§ 3. Causae de matrimonii nullitate collegio trium iudicum reservantur.

Eidem praeesse debet iudex clericus, reliqui iudices etiam alii christifideles

esse possunt.

§ 4. Episcopus Moderator, si tribunal collegiale constitui nequeat in

eparchia vel in viciniore tribunali ad normam § 2 electo, causas unico iudici

clerico committat qui, ubi fieri possit, duos assessores probatae vitae, peritos

in scientiis iuridicis vel humanis, ab Episcopo ad hoc munus approbatos, sibi

asciscat; eidem iudici unico, nisi aliud constet, ea competunt quae collegio,

praesidi vel ponenti tribuuntur.

§ 5. Tribunal secundae instantiae ad validitatem semper collegiale esse

debet, iuxta praescriptum praecedentis § 3.

§ 6. A tribunali primi gradus appellatur ad tribunal metropolitanum

secundi gradus, salvis praescriptis cann. 1064 et 1067, § 5.

2. De iure impugnandi matrimonium

Can. 1360 § 1. Habiles sunt ad matrimonium impugnandum: 1o coniuges;

2° promotor iustitiae, si nullitas iam divulgata est et matrimonium conva-

lidari non potest aut non expedit.

§ 2. Matrimonium, quod utroque coniuge vivente non est accusatum,

post mortem alterutrius vel utriusque coniugis accusari non potest, nisi