CAPUT XII.

Qualiter aliquando est impedimentum ex hoc quod ea quae in uno syllogismo posita sunt, in diversis figuris concluduntur.

In syllogismo autem qui non est simpliciter unus, sed unus dicitur, quia ad unam conclusionem principalem sunt ordinati (sicut prosyllogismus et syllogismus dicuntur unus syllogismus, quia ad unam conclusionem ultimam sunt ordinati) et hoc aliquando facit impedimentum in resolutione propositionum duarum in tres terminos. Et ideo non lateat nos, quoniam in eodem syllogismo non simpliciter uno, sed uno et eodem in hoc quod plures sunt ad unam conclusionem manifestandam ordinati, non omnes conclusiones, quae scilicet sunt in syllogismo sic uno ex prosyllogismis et principali syllogismo composito: quia ille multas habet conclusiones, quamvis syllogismus simpliciter unus non habeat nisi unam conclusionem: et talis syllogismi qui non simpliciter est unus, conclusiones plures non possunt omnes per unam et eamdem figuram terminari. Sed contra una quidem conclusio terminatur per hanc aliquam figuram: illa vero alia conclusio terminatur per aliam, sicut patet in secundo tertiae figurae, in quo major in prosyllogismo concluditur per primam vel secundam figuram, minor, autem per primam tantum, et conclusio principalis per tertiam. Palam autem est ex arte superius inducta, quoniam et resolutiones propositionum in terminos secundum uniuscujusque conclusionis proprietatem et figuram sunt faciendae.

Quoniam autem non omnis propositio conclusa scilicet in omni vel in qualibet figura, sed potius in una figura, quaecumque propositiones conclusae sunt dispositae, hoc cuilibet manifestum esse potest ex conclusione in qua figura propositio quaelibet sit quaerenda : quia universalis negativa concluditur in prima et secunda, et universalis affirmativa in prima tantum, et particularis affirmativa in prima et tertia : particularis autem negativa in omnibus. Potest etiam cognosci per extrema ad medium comparando : si enim inter extrema est medium, est prima figura: si autem ante extrema est, secunda est figura : si vero post extrema, tunc est tertia figura : et secundum hoc factae sunt propositionum in terminos resolutiones.