Acta Francisci Pp. 419

SanctioniS ut Stimuli Bonum

268. Necesse pariter est parvulum adolescentemque informare, ut con-

scius fiat ex male actis quaedam evenire. Oportet facultas concitetur alterius

personam induendi et veniam petendi quendam ob dolorem, cum ei malum

factum est. Quaedam sanctiones - contra mores violentos et societati in-

fensos - hoc propositum consequi partim possunt. Magni momenti est

puerum firmiter dirigere ad veniam petendam et damnum sarciendum aliis

illatum. Cum educationis iter suos fructus ostendit in personalis libertatis

maturitate, ipse filius grato animo tandem agnoscet bonum ei fuisse in

quadam adolescere familia et ea quoque tolerare quae requirit totus edu-

cationis processus.

269. Stimulus est correctio, cum eadem quidem opera aestimantur et

agnoscuntur studia cumque filius detegit parentes tolerantem fiduciam vivam

habere. Puer qui amabiliter corrigitur animadvertit se considerari, percipit

se aliquem esse, sentit suas facultates agnoscere parentes. Id non postu-

lat ut parentes macularum sint expertes, sed ut humiliter proprios fines

agnoscant atque suum personale studium ostendant in melius inclinandi.

Sed illud parentum testimonium oportet habeant pueri, ne videlicet illi irae

concedant. Filius qui aliquid mali patrat est corrigendus, at numquam ut

inimicus vel aliquis in quem propria violentia effundatur. Praeterea adultus

agnoscere debet quaedam male acta cum debilitate finibusque illius aeta-

tis propriis iugari. Quocirca noceret mos qui in poenas inferendas usque

tenderet, cum nullo modo iuvaret ad variam actionum gravitatem diiudi-

candam, et animi defectionem indignationemque induceret: « Patres, nolite

ad iracundiam provocare filios vestros » ( Eph 6, 4; cfr Col 3, 21).

270. Praecipuum utique est in desiderium concisum non immutari di-

sciplinam, sed in stimulum usque ut ultra procedatur. Quomodo disciplina

et interior motus componantur? Quomodo efficitur ut disciplina salutaris

sit finis cohibens itineris quod suscipere debet puer et non eum diruens

sit murus vel educationis eum inhibens ratio? Inter duo extrema aeque

perniciosa aequilibrium quoddam est inveniendum: unum quod mundum

exstruere vult, filii desideriis accommodatum, qui adolescit sese percipiens

ut iurium non officiorum detentor. Alterum quod efficit ut vivat suae dig-

nitatis, suae singularis identitatis, suorum iurium minime conscius, officiis

obrutus et desideriis adimplendis aliorum obnoxius.