PG5B

Si aliquod agens non consequitur illud propter quod non agit, nullus defectus in eius actione notatur; sicut si coquus non sanat sed solum delectat per cibum paratum non imputatur ei ad defectum suae actionis. Si igitur esset aliquod agens quod non ageret propter aliquem finem, quidquid ex sua actione proveniret vel non proveniret non pertineret ad defectum actionis. Hoc autem patet esse falsum. Nam cuiuslibet agentis invenimus aliquem effectum, a quo non deficit nisi propter aliquem defectum suae actionis, qui deprehenditur ex defectu virtutis. Omne igitur agens agit propter finem # hinc est quod iob V dicitur: nihil in terra sine causa fit # per hoc enim ostendimus # quod est finis, cum in agente sit actio sive actionis effectus.

Si enim sit ipsa actio finis, constat eam esse agenti convenientem, cum sequatur speciem virtutis activae si vero sit factum aliquod, oportet etiam esse conveniens agenti, nam omne agens agit sibi simile # convenientia enim se invicem conservant, contraria autem se invicem corrumpunt.

Id quod est sibi # item, omne agens agendo tendit ad aliquid quod est sibi simile.

Agit autem unumquodque secundum quod est bonum. Agit enim secundum quod est actu; esse autem actu est esse perfectum, quod est esse bonum. Omne igitur agens agendo tendit in aliquod bonum.

Praeterea, actio quae non terminatur ad aliquem effectum est actus agentis; manet enim in ipso agente. Actio autem quae terminatur ad aliquem effectum per ipsum effectum perficitur, cum per eum speciem sortiatur. Quod autem est perfectio et actus, habet rationem boni. Cum igitur finis cuiuslibet agentis sit vel actio ipsa vel factum, sequitur quod omne agens agat propter bonum # non # non enim apprehendens aliquod intelligibile agit aut movetur nisi accipiat illud # aliquid #