Quem consequitur intelligendo aliquid actu; et quod ultimus finis intellectus sit intelligere perfectissimum intelligibile, quod est deus.
Quod autem est ultimus finis intellectus etiam est ultimus finis intellectualis substantiae, cum in ea nihil sit intellectu sublimius. Intelligere igitur deum est ultimus finis intellectualis substantiae # primum est ratio eius quod est ad finem, secundum vero finis ipsius.
Allevati # item in omnibus # in divina cognitione # politicae est finis ultimus militaris equestris et frenorum factricis # et omnes corporeas voluntates et virtutes # adhuc, impossibile est naturale desiderium in infinitum tendere; quia sic esset supervacuum, cum in infinitum non sit devenire. Homo autem naturaliter scire desiderat. Nec quietatur hoc desiderium per hoc quod haec vel illa intellectiva cognoscit, immo haec cognoscens tendit ad alia. Oportet igitur, cum in infinitum procedere non possit, quod sit aliquod ultimum intelligibile, in quo tendit sicut in ultimum finem.
Hoc autem non potest esse nisi intelligibile maxime desideratum; quod deus est. Nam quamlibet modicam cognitionem de divinis plus appetit, quam maximam de quibuscumque aliis. Cognoscere igitur deum est finis omnis cognitionis et per consequens hominis ultimus cum homines naturaliter cognoscere desiderant sicut finem # naturaliter # finem # universalissimum intelligibile et # sicut # omnis cognitionis # in cognitione divina # in Psalmo dicitur: beatus homo quem tu erudieris domine et # qui est eius felicitas # in intelligendo # qua se habet # unde imperfectam et deficientem cognitionem habet de deo. Felicitas autem in operatione perfecta consistit # si autem praedicta diligenter considerentur # felicitas # in intelligendo # per propriam sua operationem. Est autem propria operatio intellectus intelligere # ad aliquid alterius generis, licet intelligibilia unius intelligibilis ordinentur ad intelligentiam alterius. Est igitur finis hominis in intelligendo deum, non aliquid aliud intelligibile # quam perfectione consequuntur,# agentis primi #