140
καί μακρόθεν ἐθεώρουν, καί οὐκ οἶδα, πῶς σοι φράσω τό παράδοξον τοῦ τρόπου˙ (251) οὐ γάρ ἠδυνήθην γνῶναι, οὐδέ νῦν γινώσκω πάντως, πῶς εἰσῆλθε, πῶς ἡνώθη. Ἑνωθείς δέ, πῶς σοι εἴπω τίς ἐστιν ὁ ἑνωθείς μοι, τίνι δέ κἀγώ ἡνώθην; Φρίττω καί φοβοῦμαι μήπως, ἐάν εἴπω, ἀπιστήσας περιπέσῃς βλασφημίᾳ ἐξ ἀγνοίας καί ψυχήν σου ἀπολέσῃς, ἀδελφέ μου. Ὅμως ἕν ἐγώ κἀκεῖνος, ᾧ ἡνώθην, γεγονότες, τίνα ἐμαυτόν καλέσω; Ὁ Θεός διπλοῦς τήν φύσιν, τήν ὑπόστασιν εἷς ὤν, διπλοῦν με εἰργάσατο. Ἐργασάμενος διπλοῦν δέ διπλᾶ καί ὀνόματα, ὡς ὁρᾷς, παρέσχε μοι. Βλέπε τήν διαίρεσιν! Ἄνθρωπός εἰμι τῇ φύσει, Θεός δέ τῇ χάριτι. Ὅρα ποίαν χάριν λέγω ἕνωσιν τήν μετ᾿ ἐκείνου αἰσθητῶς καί νοερῶς τε, οὐσιωδῶς καί πνευματικῶς τε! Ἀλλά τήν μέν νοεράν ἐξεῖπον ἕνωσίν σοι διαφόρως καί ποικίλως, αἰσθητήν δέ τήν τῶν μυστηρίων λέγω. Καθαρθείς γάρ μετανοίᾳ καί τοῖς τῶν δακρύων ῥείθροις, σώματος τεθεωμένου (252) ὡς Θεοῦ μεταλαμβάνων Θεός κἀγώ γίνομαι τῇ ἑνώσει τῇ ἀφράστῳ. Ὅρα τό μυστήριον! Ἡ ψυχή οὖν καί τό σῶμα, ἵνα ταῦτα πάλιν εἴπω ἐκ πολλῆς περιχαρείας, ἕν ἐν οὐσίαις ταῖς δυσί˙ ταῦτα οὖν τά ἕν δύο τοῦ Χριστοῦ μεταλαβόντα καί τοῦ αἵματος πιόντα ἀμφοτέραις ταῖς οὐσίαις