NICIE.f. 145

Ulterius actricis mater, nedum describit filiae aerumnas ac desperationem in vita coniugali, sed potissime fontem, a quo mala omnia in filiam dimanant una cum coniugalis separationis necessitate, narrat.

Huc accedit factum notissimum, quod apud laicum tri- bunal non de coactis nuptiis, sed de iniuriis ab uno alteri coniugi illatis actum esse. Iam vero, infert orator, nemo facile mentitur, cum persentit posse de mendacio absque negotio convinci.

Recglit insuper ad metum probandum genericam proba- tionem non suffragari. Ad rem R. Rota. « Incussio metus ad annullandum actum, tamquam quid facti debet conclu- denter probari. Et quidem cum ea circumstantia, quod sit metus cadens in constantem virum. Ex quo actus fuerit requisitus cum aliquo calore, non resultat probatio violen- tiae et metus, qui non potuerit evitari a viro constanti ».

Et Sabellius summ, divers, tract. § Metus, n. 3 (ibi), ad gravitatem metus adstruendam quinque enumerat condi- tiones, quarum una deficiente metum non probari, ait enim : « Quinque conditiones copulative requiruntur. Prima ut ma- lum quod timetur sit grave ; Secunda ut aestimatio mali sit fortis, idest ut timens non vane aut leviter credat ma- lum illud sibi imminere, sed probabiliter ; Tertia ut metum incutiens potens sit minas exequi, cum non sit viri con- stantis ac fortis quibuscumque minis terreri ac trepidare ubi non est timor ; Quarta ut sit solitus exequi minas ; secus si sit homo iactabundus et facilem iram deponens ; Quinta ut timens non possit facile occurrere malis, quae sibi timet imminere; quia si posset alia ratione mederi, non est iustus metus ». « Ex quo sequitur, ait Schmalzgrue- ber, Ius can. part. 5, tit. 49, n. 3, quod omnis ille me- tus, qui quinque conditionibus instructus non est, non sit gravis metus respectu illum patientis ».

Iam vero, contendit defensor matrimonii, non solum nec unum in actis prostat factum, quod quinque hisce conditio-

Acta, Tom. XXXIII. fase. CCCLXXXVIJ. 10