146
καί ἀγνοοῦντες ἑαυτούς, ὅπου καί πῶς κρατοῦνται, οἱ τεθαμμένοι πάθεσιν, οἱ τυφλοί καί νεκροί τε (261) τόν ὄντα ὄντως ἄναρχον, ἄκτιστον, Θεόν μόνον, ἀθάνατον ὑπάρχοντα, ἀόρατον τοῖς πᾶσιν ἐξερευνῶντες λέγομεν ὡς ἀκριβῶς εἰδότες περί Θεοῦ, οἱ τοῦ Θεοῦ ὄντες κεχωρισμένοι. Εἰ γάρ δή καί ἥνωντο αὐτῷ, οὐκ ἄν ποτε ἐτόλμων περί αὐτοῦ λαλῆσαι βλέποντες, ὅτι πάντα ἄφραστα, ἀκατάληπτα πέλουσι τά ἐκείνου˙ οὐ μόνον τά ἐκείνου δέ, ἀλλά καί τῶν ἐκείνου ἔργων τά πλείω ἄγνωστα ὑπάρχουσι τοῖς πᾶσι. Τίς γάρ καί ἑρμηνεύσειε, πῶς ἐξ ἀρχῆς με πλάττει, ποίαις χερσί τόν χοῦν λαβών ὁ ἀσώματος πάντῃ στόμα μή ἔχων ὡς ἡμεῖς πῶς ἐνεφύσησέ μοι καί εἰς ψυχήν ἀθάνατον πῶς ἄρα γέγονέ μοι; Ἀπό πηλοῦ δέ, λέγε μοι, πῶς ὀστᾶ, πῶς δέ νεῦρα, πῶς κρέας, πῶς δέ φλέβες μοι, πῶς δερματίς, πῶς τρίχες, πῶς ὀφθαλμοί, πῶς ὦτα δέ, πῶς χείλεα, πῶς γλῶσσα, πῶς ὄργανα φωνητικά, ὀδόντως τε στερρότης, ἔναρθρον λόγον πνεύματι τρανῶς ἀποτελοῦσιν; Ἀπό ξηρᾶς δέ καί ὑγρᾶς, θερμῆς καί ψυχρᾶς ὕλης ζῴόν με ἀπετέλεσε μίξει ἐναντίων; Πῶς οὖν δεσμεῖται νοῦς σαρκί, πῶς σάρξ δέ τῷ ἀΰλῳ νοΐ συνανακέκραται ἀμίκτως, ἀσυγχύτως, ἀφύρτως τε νοῦς καί ψυχή προσφέρουσι τόν λόγον τόν ἐνδιάθετον λαῷ, καί μένουσιν ὡσαύτως ἄτμητα, ἀναλλοίωτα, ἀσύγχυτα εἰς ἅπαν; Ταῦτ᾿ οὖν εἰδότες, ἀδελφοί, ἀνερμήνευτα εἶναι καί πᾶσιν ἀκατάληπτα τά καθ᾿ ἡμᾶς ὑπάρχειν πῶς τόν ἡμᾶς ποιήσαντα τοιούτους ἐκ μή ὄντων ἐξερευνᾶν οὐ φρίττομεν ἤ ἐννοεῖν ἤ λέγειν τά ὑπέρ λόγον, ὑπέρ νοῦν τόν ἡμέτερον ὄντα; Κτίσματα ὄντες δέ λοιπόν φοβήθητε τόν κτίστην καί τάς ἐκείνου ἐντολάς μόνας ἐξερευνᾶτε, (262) τηρεῖν δέ ταύτας σπεύσατε ὑμῶν πάσῃ δυνάμει, εἰ βούλοισθε καί τῆς ζωῆς κληρονόμοι γενέσθαι. Εἰ δέ καταφρονήσετε τῶν αὐτοῦ προσταγμάτων καί τά θελήματα αὐτοῦ παρίδετε, ὡς εἶπε, καί ἀπειθήσετε αὐτῷ ἐν ἑνί πάντως λόγῳ, οὐ δόξα, οὐκ ἀξίωμα, οὐ πλοῦτος ἐκ τοῦ κόσμου, ἀλλ᾿ οὐδ᾿ ἡ γνῶσις ἡ μωρά τῶν ἔξω μαθημάτων, οὐ σύνταξις, οὐ σύνθεσις καλλιεπείας λόγων, οὐδ᾿ ἄλλο τι τῶν ἐπί γῆς πραγμάτων ἤ χρημάτων ὠφέλειαν τήν οἱανοῦν παρέξουσί γε τότε, ὅτε κρινεῖ τά σύμπαντα καί πάντας ὁ Θεός μου. Ἀλλ᾿ ὁ παροφθείς λόγος παρ᾿ ἡμῶν τοῦ ∆εσπότου στήσεται κατά πρόσωπον ἑνός ἑκάστου τότε καί ἕκαστον κατακρινεῖ μή φυλάξαντα τοῦτον. Οὐκ ἔστι λόγος γάρ ἀργός, ἀλλά ζῶν Θεοῦ λόγος