In Apocalypsim B. Joannis Apostoli
PROLOGI GILBERTI, IN APOCALYPSIM B. JOANNIS APOSTOLI, EXPLANATIO.
Unde dicit Haymo, quod iste Angelus in persona Christi apparuit Joanni.
Unde dicit: Et audivi vocem magnam, id est, cognovi. Vel, Audivi, vocem magnam, magna
Unde dicit: Et facies ejus, id est, sicut sol, Oritur sol, et occidit, et ad locum suum revertitur,
Dicit ergo : Haec dicit qui tenet septem stellas, id est, septem Praelatos
Continua sic: Commendavi bona quae in te sunt, sed nunc redarguo mala.
Unde dicit: Sin autem, nisi per paenitentiam ad statum primae charitatis redieris, venio Ubi,
Continua ita : Multum commendabilis es in praedictis, sed tamen reprehensibilis in aliis.
Dicit ergo : ita commendabilis est propter praedicta, sed tamen habeo adversus te pauca.
Dicit ergo : Qui vicerit. Haymo : Desideria carnis,et horum tentamenta.
Dicit ergo : Vigila : et hoc potes facere, quia aliqui sunt in Ecclesia tua boni quos potes imitari.
Unde dicit: Haec, scilicet quae sequuntur, dicit, Sanctus, Sancti estote.
Continua sic : Veniet tentatio : sed non timeatis, quia bonum adjutorem habebitis.
Dicit ergo Angelus ad Joannem :
Continua sic : Mandat tibi, etc. Haec scilicet: Scio opera tua, id est, reprobo. Et tunc ly scio
Dicit ergo : Et animal primum simile leoni. i Vicit leo de tribu Juda.
Dicit ergo: Et vidi. Nota : In praecedenti capitulo dixit, v. 1: Post haec vidi:
Dicit ergo: Et vidi, et audivi.
In saecula saeculorum. Quasi diceret : Continuo laudant Deum, et praedicta attribuunt ei.
Unde dicit: Et audivi tamquam vocem, in medio quatuor animalium, dicentem, centium,
Dicit ergo : Bilibris tritici. Ad litteram bilibris bilibris,
Continua : Tanta erit tribulatio Ecclesiae : sed tamen non obliviscetur Deus misereri.
Dicit ergo : Stantes ante thronum.
Unde dicit: Et ascendit fumus incensorum,
Dicit ergo : Et vidi, id est, intellexi, et audivi,
Dicit ergo ita : Et aperuit puteum abyssi, et puteo aperto, ascendit fumus putei,
Unde dicit : Et de fumo putei, de tenebrosa haereticorum doctrina, exierunt locustae in terram,
Dicit ergo : Et habebant loricas, id est, corda sententiis deceptoriis munita, sicut loricas ferreas
Dicit ergo:Et sextus Angelus, id est, sextus ordo Praedicatorum, tuba cecinit,
Dicit ergo: Et numerus equestris exercitus.
Unde dicit: Et numerus equestris exercitus, id est, malorum, vicies millies, vicies Mille
Dicit ergo : Et qui sedebant, id est, daemones malis praesidentes, super eos, habebant loricas,
Dicit ergo : Et abii, scilicet tamquam vere obediens, ad Angelum,
Dicit ergo : Atrium autem, id est, peccatores, a quod est foris templum, atrium
Dicit ergo : Et septimus Angelus, id est, septimus ordo Praedicatorum, tuba cecinit,
Dicit ergo : Et visum est aliud signum, scilicet, a primo, et illi contrarium. Et dicitur aliud :
Dicit ergo : Et audivi vocem magnam in caelo, id est, in Ecclesia triumphante, dicentem, Nunc, Nunc,
Dicit ergo : Vae terrae, id est, firmis et obduratis in peccato, et mari, impii quasi mare fervens.
Continua ita : Persecutus est diobolus Ecclesiam, sed antequam persequeretur, etc.
Dicit ergo : Et iratus est draco, id est, diabolus, in mulierem,
Dicit ergo : Et vidi de mari bestiam,
Unde dicit : Et datum est illi, id est, a Deo permissum, facere bellum eum sanctis, et vincere eos,
Dicit ergo : Si quis habet aurem cordis, audiat, Si quis habet aurem audiat,
Dicit ergo : Et vidi aliam bestiam.
Dicit ergo : Et vidi, id est, intellexi spiritualiter, aliam bestiam, bestia,
Unde dicit : Qui, scilicet virgines, empti sunt, de terra,
Dicit ergo : Timete Dominum, scilicet, timore filiali. Psal. XVIII, 10 : Timor Domini sanctas.
Dicit ergo : Et alius Angelus, id est alius ordo Praedicatorum. Et dicitur alius, Angelus,
Dicit ergo : Et audivi vocem, aure interiori, de caelo, dicentem mihi, Scribe,
Dicit ergo : Et alius Angelus, id est, Christus qui est alius a Sanctis, exivit, de altari,
Dicit ergo : Et vidi, intellectu scilicet spirituali, tamquam mare vitreum, mare.
Dicit ergo :
" Et vidi, " scilicet, in visione spirituali, " septem Angelos, " id est, Praedicatores universos, qui dicuntur Angeli, quia aeterna bona nobis annuntiant: de quibus, Isa. xxxiii, 7 : Angeli pacis amare flebunt. Item, quia nobis ministrant. Ad Hebr. I, 14 : Omnes sunt administratorii, etc. Item, quia debent esse spirituales, et non carnales. Psal. CIII, 4: Qui facis Angelos suos spiritus. Item, quia debent esse contemplatione caelestes. Matth, xviii, 10 : Angeli eorum in caelis semper vident faciem Patris. Et dicuntur esse septem propter septem vitiorum eradicationem, et septeni Virtutum plantationem. Vel, quia septiformi Spiritu sunt repleti. Vel, quia praeponuntur credentium universitati.
" Stantes, " id est, paratos ad divinum obsequium, vel ad obediendum. Psal. v, 5 : Mane adstabo tibi. Item, " Stantes, " id est, paratos ad eundum. Joan, xv, 16 : Posui vos ut eatis. Item, " Stantes, " dirigendo intentionem suam ad Deum. Item, " Stantes, " id est, pa- ratos ad praedicandum, sicut Dominus stans praedicavit turbis .
In conspectu Dei, " per contemplationem. Vel, quia a Deo adspiciuntur, et Angelis sanctis. Psal. xlix, 8 : Holocausta autem tua in conspectu meo sunt semper. Vel, "In conspectu Dei, " ut a Deo videantur, non ab hominibus solum.
" Et datae sunt illis septem tubae, " id est, officium praedicandi. Hae dicuntur datae, quia nemo debet praedicare nisi missus. Ad Roman. x, 15 : Quomodo praedicabunt nisi mittantur ? Item, " tubae, " scilicet, in quibus peccata dimittuntur, quarum usus erat in Jubileo . Item, in quibus munitiones mundi destruuntur, quae signantur in muris Jericho corruentibus ad clangorem tubarum . Et dicuntur septem propter septiformem gratiam Spiritus sancti per quem Scriptura est reserata quam praedicant. Vel, quia septem munitiones mundi dissipant, vel praedicant, quae sunt tales, sui amor, amor mundi, amor honoris, ignorantia, consuetudo prava, sui status incertitudo, praesumptio. Et, sicut dicit Hieronymus ad Heliodorum, facile rumpit haec omnia vincula amor Christi, et timor gehennae.
" Et alius Angelus venit. "
Supra dictum est quod septem Angelis sunt datae septem tubae, hic dicit a quo sunt datae.
Et dicuntur tria. Primo, dicit quod Filius Dei venit in carnem. Secundo, ad immolandum eam obedientiae promptitudinem, ibi, " Et stetit ante altare. " Tertio, quod immolavit quando ascendit in crucem, ibi, v. 5 : " Et accepit Angelus. "