170

τοῖς πεμπομένοις βέλεσι βάλλειν αὖθις μή φείσῃ τούς βάλλοντας καί κατά σοῦ ταῦτα μηχανωμένους, ἀλλά ἀνελπιστίᾳ σε τιτρώσκοντες ἐκεῖνοι ἐλπίδι τιτρωσκέσθωσαν ἐκ σοῦ ἐκπεμπομένῃ, ὀργῇ δέ σε πυγμίζοντες καί θυμῷ συνωθοῦντες ὑπό πρᾳότητος τῆς σῆς ῥαπιζέσθωσαν ὄψεις, ἔξωθεν ἐκβαλλέσθωσαν, πόρρω τῆς σῆς οἰκίας. (303) Μή γάρ, ὡς εἶπον, νήπιον ἤ παιδίον τυγχάνεις, μή γάρ ἀδυναμίᾳ σοι ψυχῆς καί νῦν ὑπάρχει, μή γάρ ἐξασθενῇ σου νοῦς ἄρτι πρός ἀντιστάσεις; Οἶδας καί φεύγειν τούς ἐχθρούς καί νικᾶν αὐτούς πάλιν καί πολεμῶν γάρ ἔχεις με συνεργόν καί προστάτην καί φεύγων σκέπην κραταιάν, ὀχυράν κέκτησαί με˙ καί λυπεῖ σε τῶν ἐν γῇ, ποῖον τούτων, εἰπέ μοι; Χρυσίον ἤ ἀργύριον ἤ λίθοι τῶν τιμίων; Καί τίς ἐμοῦ λαμπρότερος ἤ τίς ἐκλάμπων πλέον ἤ ποῖος λίθος, ὡς ἐγώ, ἀτίμητος εἰς ἅπαν; Χωρίων δέ σε στέρησις ἤ ἔνδεια τοῦ σίτου εἴτε τοῦ οἴνου ἔκλειψις ἐκταράσσουσιν ὅλως; Καί τίς ἄλλος παράδεισος οἷος ἐγώ τυγχάνει ἤ γῆ τῶν κάτω καί ῥευστῶν ὡς ἡ γῆ τῶν πραέων; Ποῖος δέ ἄρτος ἕτοιμος ἤ οἶνος ἐν τῷ κόσμῳ οἷα ἡ χάρις ἡ ἐμή, οἷον Πνεῦμα τό Θεῖον, οἷος ὁ ἄρτος τῆς ζωῆς, ὅνπερ ἐγώ παρέχω, τό σῶμα καί τό αἷμά μου, τοῖς καθαρᾷ καρδίᾳ καί πίστει ἀδιστάκτῳ με μετά φόβου καί τρόμου ἐσθίουσι καί πίνουσι νοερῶς αἰσθητῶς τε; Ποία τρυφή, ποία χαρά, ποία δόξα, εἰπέ μοι, μείζων ὑπάρχει ἐπί γῆς, ὡς ἐμέ μόνον βλέπειν, ἐμέ ὡς ἐν αἰνίγματι ἐνοπτρίζεσθαι μόνον, ἐμοῦ τῆς δόξης καθορᾶν τήν ἀπαυγήν καί μόνην καί δι᾿ αὐτῆς διδάσκεσθαι ταῦτα καί πλείω τούτων ἀκριβῶς, ὅτι Θεός κτίστης ἐγώ τῶν πάντων, εἰδέναι καί κατανοεῖν, ὅτι μοι κατηλλάγη ἄνθρωπος καθεζόμενος ἐν λάκκῳ κατωτάτῳ, ἀμέσως τε προσομιλεῖ φίλος ὥσπερ πρός φίλον (304) μισθίου τάξιν ὑπερβάς καί δουλείας τόν φόβον, ἀκαματί δουλεύων μοι, ἀγάπῃ θεραπεύων, ὑπακοῇ τῶν ἐντολῶν προσοικειούμενός μοι. Οὐ λέγω τῶν μισθωτικῶς ἐμοί ἐκδουλευόντων οὐδέ τῶν πάλιν δουλικῶς ἐμοί προσερχομένων, ἀλλά τῶν φίλων καί γνωστῶν καί υἱῶν μου τάς πράξεις˙ αἵτινες καί πεφύκασιν αὗται, γράφε συντόμως. Τό πάντων εὐτελέστερον ἡγεῖσθαι τῶν ἐν κόσμῳ οὐ μόνον τῶν συνασκητῶν καί κοσμικῶν ἀνθρώπων, ἀλλά γε καί τῶν ἐθνικῶν ἑαυτόν ὄντως χείρω˙ τό ἔκπτωσιν λογίζεσθαι ζωῆς τῆς αἰωνίου μιᾶς παράβασιν μικράν ἐντολῆς ἐλαχίστης˙ τό τά παιδία τά μικρά ὥσπερ τελείους ἄνδρας