198 LITTERAE APOSTOLICAE

in facto altero : quaesita sunt praeterea nova consultorum vota, rogatique doctores egregii e Sorbonicis ac Duacenis, neque praesidium ullum perspicacioris prudentiae praetermissum est ad rem penitus pernoscendam. Atque hoc animadvertisse opor- tet quod, tametsi tum ipse Gordon, cuius negotium erat, tum aliqui consultores inter causas nullitatis vindicandae etiam ad- duxissent illam prout putabatur ordinationem Parkerii, in sen- tentia tamen ferenda omnino seposita est ea causa, ut docu- menta produnt integrae fidei, neque alia ratio est reputata nisi defectus formae et intentionis. Qua de forma quo plenius esset certiusque iudicium, cautum fuerat ut exemplar Ordinalis an- glicani suppeteret; atque etiam cum eo singulae collatae sunt formae ordinandi, ex variis orientalium et occidentalium ritibus conquisitae. Tum Clemens XI, Cardinalium ad quos pertinebat consentientibus suffragiis, ipsemet feria v, die xvn aprilis M D C C I V , decrevit: « Ioannes Clemens Gordon ex integro et absolute or- dinetur ad omnes ordines etiam sacros et praecipue presbyte- ratus, et quatenus non fuerit confirmatus, prius sacramentum Confirmationis suscipiat ». Quae sententia, id sane considerare refert, ne a defectu quidem traditionis instrumentorum quid- quam momenti duxi t : tunc enim praescriptum de more esset ut ordinatio sub conditione instauraretur. Eo autem pluris refert considerare, eamdem Pontificis sententiam spectare universe ad omnes Anglicanorum ordinationes. Licet enim factum attigerit peculiare, non tamen ex peculiari quapiam ratione profecta est, verum ex vitio formae, quo quidem vitio ordinationes illae aeque afficiuntur omnes : adeo ut quoties deinceps in re simili decer- nendum fuit, toties idem Clementis XI communicatum sit de- cretum.

Quae quum ita sint, non videt nemo controversiam tempo- ribus nostris exsuscitata m, Apostolicae Sedis iudicio definitam multo antea fuisse documentisque illis haud satis quam opor- tuerat cognitis, fortasse factum ut scriptor aliquis catholicus dis- putationem de ea libere habere non dubitant. Quoniam vero, ut principio monuimus, nihil Nobis antiquius optatiusque est quam ut hominibus recte animatis max ima possimus indulgen- tia et caritate prodesse, ideo iussimus in Ordinale anglicanum, quod caput est totius causae, ru rsus quam studiosissime inquiri.

In ritu cuiuslibet sacramenti conficiendi et administrandi iure discernunt inter partem eaeremonialem et partem essentialem,