Albert the Great, Commentarii In Psalmos

Dicit ergo : Deus commendandus in se, et etiam " Deus, " supple, est, " qui praecinxit me, " ut essem expeditus ad ambulandum, non fragili cingulo, sed virtute. Sic hominem ambulare volentem esse oportet cinctum, ne pedes impediantur. Necessarium ergo est, quod cingatur. Tobiae, v, 5 : Invenit juvenem splendidum, stantem praecinctum, et quasi paratum ad ambulandum. Vestis enim caro, Job, x, 11: Pelle et carnibus vestisti me, etc. Haec enim praecingenda fuit, et Deus illam praecingit in suis cingulo justitiae. Isa. XI, 5 : Et erit justitia cingulum lumborum ejus. Haec justitia est in afflictione carnis et humiliatione mentis. Jerem. VI, 26: Filia populi mei, accingere cilicio afflictionis, et aspergere cinere humilitatis, ut possis bene currere. Afflictio enim alleviat carnem, et humiliatio mentem. Ad Hebr. XII, 1: Deponentes omne pondus carnis, et circumstans nos peccatum, per patientiam curramus ad propositum nobis certamen. Et nota, quod virtus quam necesse est praecingi, est triplex, ut sit triplex zona. Primo, continentia qua cinguntur lumbi corporis, et reprimit actiones. Luc. XII, 35 : Sint lumbi vestri,praecincti, et lucernae ardentes in manibus vestris. Haec est quasi lumbare. Jerem. xiii, 7, de lumbari quod computruit juxta aquam . Est et alia qua cingitur venter, abstinentia: haec restringit incentiva ad luxuriam. Haec est zona Eliae, IV Reg. I, 8 : Elias describitur accinctus zona pellicea . Con- stat de zona super ventrem locutum : lumbare enim non videbat. Sic et Joannes Baptista (Marc. I, 6 ). Est tertia, qua cingitur pectus, et hac restringuntur cogitationes immundae. Haec est charitas, Apocal. I, 13, vidit Joannes hominem ad mamillas praecinctum zona aurea .''

" Et posuit immaculatam, " ut possem incedere per eam viam meam, secundum Glossam, charitatem. Dicit enim Hieronymus, quod " fides est via per " quam Deus venit ad nos: charitas qua " nos ad Deum. " Fides enim a superiobus inchoat et tendit ad ima. Verbi gratia credimus primo in Deum, unde propterea credimus ipsum creatorem, postea incarnatum, postea passum, et hujusmodi. Sed e contrario charitas inchoat in amore proximi, et tendit sursum in amorem Dei. I Joan. IV, 20 : Qui non diligit fratrem suum quem videt, Deum, quem non videt, quomodo potest diligere ? Haec est via. Ad Ephes. v, 2 : Ambulate in dilectione. Et est via aeterna, de qua in Psal. cxxxviii, 24: Et deduc me in via aeterna, charitate scilicet, de qua I ad Cor. xiii, 8: Charitas numquam excidit. Et est munda et immaculata, quia sublimis. I ad Corinth XII, 31 : Adhuc excellentiorem viam vobis demonstro. Via etiam lex divina est. Psal. cxviii, 32: Viam mandatorum tuorum cucurri. Et immaculata, Psal. xviii, 8 : Lex Domini immaculata, convertens animas.

" Qui perfecit. " Hic est secundum, in quo ostenditur beneficium injipso cursu. Ait enim : Sic praeparavit me, et viam ex altera parte, et dum sic currerem, "perfe-cit " in velocitate motus " pedes meos, " ut essent " tamquam cervorum " pedes, qui valde veloces sunt. Vel " tamquam cervorum : " alia littera, " Coaequans pedes meos cervis. " Gen. xlix, 21: Nephtali, servus emissus, et dans eloquia pulchritudinis. Nephtali,quod interpretatur dilatavit me, significat animam charitate dilatatam. Habet haec agilitatem, ut pedibus amoris transiliat lutosa,: scilicet luxuriam. Eccli. IX, 10 : Mulier, quae est fornicaria, quasi stercus in via conculcabitur. Spinosa, avaritiam et mundanas divitias. Matth. XIII, 22, divitiae hujus saeculi dicuntur spinae . Fo veas, superbiam et honores. Si enim veridica Dei sententia, exaltatus in vanis honoribus, humiliatur eo ipso: ergo honor non est altitudo, sed fovea. Luc. XIV, 11, et xviii, 14: Qui se exaltat, humiliabitur. Et in Psal. lxxii, 18 : Dejecisti eos dum allevarentur.

Qui sic transilit, levis est valde : transilit enim totum mundum : quia I Joan. 16 : Omne quod est in mundo concupiscentia carnis est, etc. Talis erat Habacuc, III, 19 : Ponet pedes meos quasi cervorum. Cant. viii, 14 : Fuge, dilecte mi, assimilare capreae hinnuloque cervorum.

" Et super excelsa. " Hic tangitur beneficium in termino viae. Quasi diceret: Sic ad ambulandum me praeparavit, praeparatum in cursu adjuvit, et tandem ipse fuit " statuens me " non in infimo, sed " super excelsa. " Habac. iii, 19 : Et super excelsa deducet me victor. Haec excelsa possumus dicere ipsa consilia. Via enim in infimo sunt, praecepta, sed in excelso sunt consilia. Baruch, v, 5 : Exsurge Jerusalem, et sta in excelso:... et vide collectos filios tuos... in verbo sancti gaudentes Dei memoria. Alia littera, " Jerusalem sta in excelso, et vide jucunditatem tibi a Deo venientem. " Item, haec excelsa possunt dici ipsa caelestia in quibus Deus figit corda suorum per desiderium et contemplationem. Isa. VI, 1: Vidi Dominum sedentem super solium excelsum et elevatum. Ad Philip. iii, 20 : Nostra conversio in caelis est. Sed sunt excelsa vana, unde ruunt qui ascendunt super illa, potentia saecularis et dignitas praelctionis. II Reg. i, 19: Inclyti, scilicet Saul et Jonathas, super montes tuos interfecti sunt.

" Qui docet manus meas. " Hic secundum : postquam enim relata sunt beneficia Ecclesiae et membris ejus collata quantum ad statum viatoris, subjungitur de collatis quantum ad statum propugnatoris : et dicuntur tria. Primo, tanguntur beneficia ad pugnam praeparantia, et ad victoriam. Secundo, ipsa victoria, ibi," Persequar inimicos. " Tertio, ostenditur, quod non sit ex se victoria, sed ex Dei gratia, quasi in gratiarum actionem, ibi, " Et praecinxisti me. "

In prima parte quinque dicuntur secundum quinque conditiones quae praeparant pugnaturum. Prima, quae primo tangitur, prudentia. Secunda, robur immobile. De hac secunda, ibi, " Posuisti ut arcum. " Tertia, munitio sui armis, et adjutorio, ibi, " Et dedisti mihi. " Quarta, experientia in impugnando, ibi, " Et disciplina. " Quinta, sustinentia in portando gravia ab adversario, ibi, " Dilatasti gressus. "