sig. IX.

Cinnamomum.

Cinnamomum. Unde dicit, Eccli. XXIV, 20 : Sicut cinnamomum et balsamum aromatizans odorem dedi, quasi myrrha electa dedi suavitatem odoris. Cinnamomum arbor est sic dicta quasi cinnamomus : quia ejus cortex ad modum cannae rotundus. Canna Hebraice, calamus Latine. Et cum frangitur, spiramentum emittit ad modum nebulae vel pulveris. Myrrha crescit in Arabia, et est similis spinae, quam acantum dicunt. Sarmenta ejus Arabes ignibus fovent, quorum fumo satis noxio nisi ad odorem storacis accurrant, plerumque insanabiles morbos contrahunt. Myrrha autem Troglodite ab insula Arabiae dicta, ubi melior et purior colligitur. Ubi autem nos habemus, sicut cinnamomum, alia littera habet aspallum pro cinnamomo. Et est aspaltum arbor modica et odorifera, rubea, vel rufi coloris, spinas habens candidas, de cujus radice fit unguentum. Dicit ergo Maria : Sicut cinnamomum et balsamum aromatizans odorem dedi, pietatis et humilitatis: quae duo in cinnamomo et balsamo figurantur. Qui ergo faetet, currat ad Mariam, ut pigmentetur ab ea. Et quandoque sumitur cinnamomum pro arbore, quandoque pro arboris cortice. Primo ergo de arbore, secundo de cortice videamus.

Item, Cinnamomum arbor crescit in

peregrinis et longinquis regionibus, scilicet in India et aethiopia ad litteram. In quo signatur, quod usque ad remotissimas regiones habetur veneratio Virginis gloriosae, sicut ipsa dicit, Luc. I, 48 : Beatam me dicent omnes generationes. Maria etiam ab illis qui fuerunt flagitiosi peccatores, honoratur, et per misericordiam vult ab ipsis honorari. Mystice regio peregrina vita peccatoris, sicut de filio prodigo dicitur, Luc. xv, 13, quod peregre profectus est in regionem longinquam : vita enim peccatoris regio peregrina est a Deo et a conditione humana : quia homo non est factus ad peccandum, sed ad serviendum Deo, qui nemini mandavit impie agere, et nemini dedit spatium peccandi .

Duorum cubitorum : et haec proprietas aeque convenit matri et Filio. Sicut enim ipse semper fuit Filius Dei et mansit Filius Dei, et coepit homo esse, ut vere posset dicere : Sum quod eram, scilicet Deus : nec eram quod sum, scilicet homo : nunc dicor utrumque, scilicet Deus et homo. Sic potest dicere Maria post partum : Sum quod eram, scilicet virgo : nec eram quod sum, id est, mater: modo dicor utrumque, id est, mater et virgo. Et hi sunt duo cubiti quibus Mariae dignitas mensuratur, scilicet virginitas et faecunditas. Ideo dicitur, Eccli.XXVI, 19 : Gratia super gratiam, etc. Gratia fecundi talis super gratiam virginitatis. Et nota semper, quia utramque fuit ex speciali gratia Spiritus sancti. Quaere concordantiam de sago duplicato. Sed quod facta est Dei mater, super omnem gratiam est: et hoc figurat praepositio, super.

Medicinalis : quia ex Maria sumpta est caro Christi, qua curatum est genus humanum. Eccli. xxxviii, 4 : Altissimus creavit, etc. Unde super illud Apostoli, ad Hebr. vii, 2, ubi dicitur, quod Levi decimatus est per Abraham, dicit Glossa, quod Christus non traxit ex matre fervorem vulneris, sed materiam medicaminis.

Tenuissimas et subtiles dicitur habere virgulas et sursum tendentes, quae quasi in seipsas replicantur, quibus designantur cogitationes Virginis super omnes alios sanctos spirituales, sublimes , et subtiles, et ad Deum tendentes. Virgulae istae in seipsas replicabantur : quia Mariae cogitatus per sui discussionem ad seipsam reciprocabantur. Unde dixit : Ecce ancilla , etc. Ecce replicatio. Item, Luc. II, 19 : Maria conservabat omnia verba haec, conferens in corde suo. Ecce virgarum collectio.

Aliter : Tenuitas et erectio virgarum designant in ea tenuitatem paupertatis et erectionem a terrenis.

Item, Cinnamomi cortex robustus, quo designatur in Virgine virtus patientiae quae tribulationibus pluviarum, grandinum, et ventorum objicitur, ne spiritualis viror arescat. Assigna de patientia Mariae. Et dicitur iste cortex esse tricolor, scilicet cinereus, vet subniger, vel secundum physicos citrinus. Fuit etiam color Virginis quasi cinereus, id est, despectus, vel propter paupertatem, vel quia corrupta reputabatur a Judaeis. Unde dicebant de Filio ejus, Matth. xiii, 55, despective : Nonne hic est fabri filius ? nonne mater ejus dicitur Maria, etc. Subnigra autem fuit in afflictionibus quas Filius sustinuit ante passionem. Surrufa vero vel quasi citrina per compassionem in Filii passione.

Rotundus et subtilis : quia Maria conversatione caelestis, et subtilis substantiae per carnis macerationem, paupertatem, humilitatem, et contemplationem. (Quaere titulo de rosa.)

Rugosus : in quo signatur parcimonia Virginis : quia ex defectu victualium proveniunt rugae. Est autem parcimonia scientia vitandi cultus et sumptus superfluos.

Coloris cinerei, qui vilis est et despectus : in quo signatur dilectio paupertatis et mundani contemptus : per haec enim duo maluit in mundo vilescere, quam lucere, vilipendi quam appretiari. Et ideo dicit odorem cinnamomi se dedisse : quia dedit exemplum contemnendi quidquid in mundo gloriosum : vere enim fuit humilis per paupertatem spiritus : et sicut dicit beatus Bernardus : " Vere humilis non vult humilis praedicati, sed vilis reputari. "

Aliter : Color cinereus color mortuus est : sed sub hoc colore latet in cinnamomo sapor vivus. Et Maria mortua erat mundo, et ideo saporabat imo et sapiebat dulcedines aromaticas paradisi Item, ratione coloris cinerei signat eos qui dicunt cum Abraham : Loquar ad Dominum meum, cum sim pulvis ei cinis .

Idem enim sentiebat et loquebatur de se Maria filia Abrahae,

Acutum sapit cum dulcedine. Unde Theophilum redarguisse legitur, ecce acutum : et consolata est, ecce dulcedo.

Intensae dulcedinis : quia conversatio ejus quamdiu fuit in saeculo dulcis ad imitandum, et adhuc dulcissima ad recolendum.

Quanto gracilior et tenuior, tanto dulcior, carior et odoratior. Sic Maria quanto gracilior per humilitatem et tenuior per abstinentiam et paupertatem, tanto Deo gratiosior per meritum, et mundo odoratior per exemplum.

Ad calorem solis a stipite separatur : quia propter amorem Solis justitiae ab amore suae carnis quae signatur per stipitem, imo omnis carnis separata est. Undo non caro, sed anima appellatur , ubi dicitur thema in annuntiatione : Aqua frigida animae sitienti, id est, Mariae, et nuntius bonus, id est, Gabriel missus ad. eam, de terra longinqua , hoc est, de caelo.

Cum frangitur, emittit visibile spiramentum : .quia cum praerogativa Mariae aperitur effectus ejus quasi visibiliter et manifeste sentitur : sicut cum gariofilum masticatur, et gustans reficitur, et adstantes odore recreantur.

Quo plus atteritur, majorem emittit odoris fragrantiam. Et quanto magis Maria afflicta est in Filio, majoris odoris fragrantia utramque Ecclesiam pigmentavit quia sic facta est non solum martyr, sed etiam plusquam martyr.

Vinum pigmentat. Et Maria vinum praedicationis, vinum etiam compunctionis et lacrymarum : nam per eam sperant rei ad. misericordiam Filii pervenire.

Medicinalis est, et multum valet contra syncopim, id est, defectum cordis : quod designatum est in nuptiis, Joan. ii, 3, quando vinum impetravit a Filio. Quod etiam quotidie facit, quando tor- pente devotione fervorem tepidis subministrat.

Vulnera consolidat. Solidatio spiritualium vulnerum, spei securitas et venia peccatorum. Haec duo fecit Theophilo.

Fluxum sedat, fluxum scilicet illius inundationis, de qua habetur, Osee, IV, 2 : Maledictum ei mendacium, usque, inundaverunt.

Degustantem confortat, sicut patet in magno patre Basilio timenti Julianum apostatam, et similiter in Theophilo,

Confectiones quibus admiscetur, reddit sapidas. Non est enim sermo qui non sit dulcior, si in ipso fiat mentio de ea. Unde, Eccli. xlix, 2 : In omni ore quasi mel indurabitur ejus memoria. Ideo etiam haec cinnamomum aromatizans: quia ubique diffundit odorem pietatis et misericordiae suae et omnium virtutum, suarum.

Os comedentis et masticantis se reddit odoriferum. Exemplum de Jostio monacho, in cujus ore, oculis et auribus inventae sunt quinque rosae coloris et odoris eximii, quando mortuus est, qui singulis diebus quinque preces beatae Virginis devotissime decantabat. Et hoc contigit in abbatia sancti Bertini apud sanctum Audomerum.

Item, Per hoc quod. Maria se comparat cinnamomo, ostendit quod perfecte mundum contempsit, et perfecti contemptus mundi nobis reliquit exemplum, Habet enim, ut dictum est, cinnamomum arbor virgas tenuissimas et erectas, et in gracilitate notatur tenuitas paupertatis, et erectio a terrenis: quia virga erecta est: in colore cinereo amor ipsius paupertatis, quae non vult lucere in mundo, sicut nec cinis lucet, sed magis vilescere sicut cinis vilis est. Ideo ergo dicit se quasi cinnamomum propter tria haec: quia dedit perfectum exemplum contemnendi omne mundanum.

Christus cinnamomum. Quia cinerei coloris : quia assumpsit de Virgine carnem similem peccatrici. Color enim cinereus color despectus est, et talis erat apud Judaeos praesentia Salvatoris : unde quidam dicebant, Marc.VI, 3: Nonne hic est faber, filius Mariae, etc? ei scandalizabantur in illo. Vel potius, quando in passione non fuit ei species, neque decor , Et mortuus erat corpore, sed vivebat deitate, sicut in cinnamomo est color mortuus, et sub eo sapor vivus delitescit.

Quo magis attritus est propter scelera nostra , majoris emisit fragrantiam odoris I quia fracto alabastro corporis ejus in cruce, domus, id est, utraque Ecclesia repleta est ex odore unguenti .

Fractus in cruce emisit visibile spiramentum quasi nebulam et odorem suavitatis ad placandum iram Patris, Unde, Sapient. xviii, 21 : Properans homo sine querela, etc. Quod de Aaron legitur ad litteram, sed de solo Christo proprie interpretatur. Et tunc sicut ipsemet dicit, Eccli.XXIV, 6 : Sicut nebula texit omnem terram ab ira Patris, quasi a fervore solis. Sicut etiam nebula solis fervori se opponens et illum suscipiens dissipatur, sic et caro ejus in passione. (Quod autem caro ejus designetur per nebulam, habuisti titulo de horto, sig. 7.)

Scriptura sacra, cinnamomum. Quia Scriptura sacra, vel etiam sapientia, cum frangitur multiplici expositione, pigmentat vinum doctrinae et virium compunctionis, spem tribuens desperatis. Ezechiel.XVIII, 32: Nolo mortem morientis, dicit Dominus Deus : revertimini, et vivite.

Coloris est cinerei cordibus nostris imprimens memoriam finis. Unde Plato : " Haec est summa philosophia, continua mortis memoria. " Eccli.VII, 40: Inomnibus operibus tuis memorare novissima tua, et in aeternum non peccabis,

Dulcis et medicinalis : nam medetur langoribus animarum, et futuram promittit retributionem, et sistit vitiorum incentiva. Hieronymus : " Ama sententias Scripturarum, et carnis vitia non amabis.)) Dicit etiam sapientia: Sicut cinnamomum... dedi suavitatis odorem .

Cinnamomum cinerei coloris est, per quem intelligitur timor et vilificans et incinerans. Quasi dicat sapientia: Dedi eis timorem per quem sunt odoriferi, ut eorum spiritus erigatur a malo. Odorifera enim confortant et maxime quae restringunt.

Item, Viri sancti proprie dicuntur cinnamomum, qui in cinere paenitentiae degentes, et Dominicae passionis memores, ubi in sole posuit tabernaculum suum , quando corpus suum exposuit fervori passionis, propter amorem Solis justitiae separantur a stipite suo quasi quadruplici, mundo, carne propria et domestica, id est, amicis carnalibus, proprio sensu, et propria voluntate, ab hujusmodi stipitibus necesse habent separari, qui volunt agere fructuosam paenitentiam et imitari Dominicam passionem,