A P P E N D I X I I . 249

Ins t r . S. C. de Prop . Fide 1873. - Collectio resolut ionum

c i r c a lucrum ex mutuo.

Saepenumero contingit ut ad Apostolicam Sedem deferantur quae- stiones circa lucrum'ex mutuo, quibus a Romanis Congregationibus, apposita resolutione, in similibus casibus provisum est. Ut itaque Su- perioribus Missionum praesto sit necessaria notitia eorum quae hactenus hac super re decreta sunt, opportunum visum est S. Consilio Christiano Nomini propagando omnes memoratas resolutiones una cum Constitu- tione Benedicti PP. XIV Vix pervenit in lucem edere ; easque ad omnes Episcopos, Vicarios ac Praefectos Apostolicos ab eadem S. Congrega- tione dependentes mitti placuit.

I. - S. C S. Officii sub die 13 ianuarii 1780 ad R. P. D. Vi- carium Ap. N. N. - « Cum aequalitas in contractibus, ut iusti sint, requiratur, nihil in mutuo vi mutui, ut saepe definitum est, accipiendum ultra sortem principalem. Quod si mutuanti lucrum cessare, vel da- mnum emergere, aui periculum imminere amittendae sortis, vel assumendi insólitos labores pro illius reparatione contingat, horum quidem compensationem repeti posse, duabus tamen conditionibus sem- per ob oculos positis, quarum prima, ut reapse titulus unus aliquis ex istis concurrat, altera ut nihil amplius, quam vere ille postulat, exigatur. Quamobrem a iustitiae regula deficere, et restitutioni obnoxios esse omnes contractus, in quibus aut interesse, fingitur, quod compen- setur, aut plus petitur, quod adaequata compensatio requirit. Impru- denter igitur atque illicite agere, manifestoque se iniustitiae discrimini committere patet, qui ex eo quod periculum, quod innuimus, plerumque in tali loco occurrat, lucrum semper atque idem semper lucrum requi- runt , quasi periculum semper intercedat, et cum adfuerit, eamdem semper remunerationem petat: neque excusari quod minorem, quam quae Regni lege permittitur, usuram percipiunt; cum non ideo rectum sit aliquid, quod a iustitia minus deflectit, nisi ad recti formam prorsus componatur, neque humana sed divina lege naturali, quae aequitatis tenax est, hominum actiones pensandae sint. Eos tantum rr-te se gerere, qui ad individuos casus respicientes tunc solum compensationem ex- poscunt, cum, periculum revera intervenit, et non aliam tunc compen- sationem quaerunt, quam quae periculi gravitati, quae proborum id- circo prudentumque iudicio aestimanda est, respondet.

II. - S. Rom. Inquisii, an. 1784. Mart. 18. ad Vic. Ap. D. D. N.- Super quaestione mutui. - « Atque illud in primis est exploratum ratione mutui immediate, et praecise nihil esse accipiendum ultra sortem