QUAESTIO CXL.

Utrum major gratia possit Intelligi participari purae creaturae, quam

esse matrem Dei?

Deinde quaeritur de privilegio quod est matrem Dei esse, ratione cujus etiam dicitur principaliter gratia plena beatissima Virgo. De qua quaeritur, utrum major gratia possit intelligi participari purae creaturae, quam, esse matrem Dei?

Et videtur, quod sic:

1. Gratia enim immediata est post Filium Dei per naturam, et ita videtur, quod plus sit esse Filium Dei per gratiam adoptionis, quam esse matrem Dei per naturam creatam.

2. Item, Videtur quod plus sit dari alicui esse Angelum, quam esse matrem Dei: quia natura angelica est supra humanam.

3. Item, Plus est elevari in substantiam quam in accidens : fieri autem Angelum est elevari in substantiam superiorem, fieri autem matrem est elevari secundum accidens tantum : ergo major gratia conferretur beatissimae Virgini si fieret Angelus, quam quod esset mater Dei.

4. Item, Cum Spiritus sanctus sit tertia persona in Trinitate secundum ordi- nem naturae, et Filius secunda secundum illum modum: ergo sub illa gratia qua aliquis fuit Filius Dei Patris immediate, videtur esse illa qua aliquis fieret Spiritus sanctus : et sic post esse Filium Dei potest gratia major intelligi, quam esse matrem Dei, scilicet esse Spiritum sanctum : et ita videtur non immediata gratia beatissimae Virginis esse post gratiam Filii Dei Domini nostri Jesu Christi.

5. Item, Cum post proprietates personarum sint cujuslibet personae proprietates appropriatae, videtur quod post conjunctionem personarum proprietatum, immediatus sit proprietatum appropriatarum conjunctio quam esse matrem Dei. Et sic post fieri Deum Patrem vel Deum Filium vel Deum Spiritum sanctum, esset fieri omnipotentem, summe sapientem, summe bonum.

6. Item, Si beatissima Virgo adhuc post Christum filium purum hominem genuisset, ille esset filius Virginis et frater Dei, et illius gratia major esset gratia beatissimae Virginis quae fuit mater Dei, sed non filia virginis .

QUSAECXLI.

Utrum si aliqua creatura esset pater Dei secundum humanitatem,

utrum hoc pius esset hominem esse patrem Dei quam esse matrem ?

Item, Juxta hoc quaeritur, si aliqua pura creatura esset pater Bei secundum humanitatem, utrum hoc esset plus, scilicet hominem esse patrem Dei, quem esse matrem Dei?

Et videtur, quod sic : quia majus et dignius est esse patrem quam esse matrem : ergo eodem addito eadem maneret beatitudo : ergo majus est esse patrem Dei quam matrem Dei.

Item, Si diceretur, quod impossibile est hominem esse patrem Dei, respondetur quod ita impossibile fuit Virginem esse matrem Dei secundum naturam : sed sicut nec illud fuit Deo impossibile, ita nec istud. Isa. lxvi, 9 : Ego qui generationem caeteris tribuo, numquid sterilis ero ? Ex quo consuevit tradi, quod generationis aeternae, ubi unus de uno, expressissimum exemplum est generatio temporalis ubi una persona de una sola : sed in divinis non est maternitas, sed tantum paternitas : ergo expressius illam generationem repraesentaret homo pater Dei, quam homo mater Dei : ergo esset nobilius et dignius esse patrem Dei, quam matrem Dei. : ergo haec non est major gratia quae participari potest a pura crea-

Responsio ad quaestiones. CXL et CXLI,

Contra praedicta objicitur in hunc modum :

1. Inter matrem et filium est conjunctio substantialis : inter patrem et filium adoptivum est participatio accidentalis : ergo majus est esse matrem Dei per naturam, quam esse filium Dei per adoptionem.

2. Item, illud ad quod sequitur majus bonum, est eligendum : sed ad esse matrem Dei sequitur majus bonum quam ad esse Angelum : ergo hoc melius est et magis eligendum. Minor patet : quia ad esse matrem Dei sequitur esse dominam omnium Angelorum.

3. Item, Inter esse Filium Dei per naturam et esse Deum, et esse filium Dei per adoptionem et non esse Deum, medium est ese Dei matrem per naturam, et non esse Deum : ergo immediate post esse Deum, est esse matrem Dei.

4. Item, Quidquid claudit alterum in se, plus est eligendum quam illud quod non claudit alterum in se : sed esse matrem Dei per naturam, necessario claudit in se esse filium Dei adoptivum.

5. Item, Causa in quantum causa, dignior est suo effectu in quantum effectus : ergo dignius est esse causam boni quam causatum a bono : sed mater Dei est causa Dei et origo Dei secundum illud quod natum est : frater autem Dei non est causa vel origo Dei, sed causatus ab eadem origine : ergo plus est esse matrem Dei quam fratrem Dei.

6. Item, Mater Dei respectu filii Dei dicit relationem superpositionis, frater aequiparantiae.

7. Item, Dicitur, Deuter. V, 16 : Honora patrem tuum et matrem. Non autem praeceptum est de honorandis fratribus. Manifestum igitur est, quod dignius est esse matrem Dei, quam fratrem Dei.

8. Item, Si beatissima Virgo fieret Spiritus sanctus, tunc ipsa esset et ipse, et tunc fieret confusio sexus.

9. Item, Si duo essent filii in Trinitate, alter major esset qui esset filius Dei, alter minor qui esset filius Virginis beatissimae matris.

10. Item, Quod non posset homo esse pater Dei, sic probatur : Dicit Philosophus, quod masculus est, qui generat in alio : ergo ille qui esset pater Dei, aut

generaret in alio, aut in seipso. Si in alio : ergo duo, unus generans in alio, et unus vel una ab altero generans : ergo esset ibi masculus et foemina. Si autem ille pater generaret in se : ergo non esset masculus : ergo non esset pater.

11. Item, Quae est ratio quare plus diceretur pater quam mater ?

12. Item, Cum non sit in viro locus conceptionis et formationis et nutritionis, si fieret subita formatio, non esset generatus.

13. Item, Cum non sit ibi organum partus, indifferens esset ratio virginitatis : et sic non esset virginis filius.

14. Item, Esset nec pater nec mater.

15. Item, Si exclusus esset sexus foemineus ab incarnatione, tunc incarnatus non esset foemina, nec de foemina incarnatus.

Ex his manifestum est, quod non potest intelligi purae creaturae major participari gratia, quam esse matrem Dei : unde hoc est privilegium beatissimae Virginis Dominae nostrae.