Sermo X .

Effundam de Spiritu meo super omnem carnem, et prophetabunt filii vestri et filiae vestrae etc: et post subditur: Sed et super servos meos et ancillas effundam Spiritum meum, Ioelis secundo .

Hanc auctoritatem exponit beatus Petrus esse prophetiam de effusione Spiritus sancti in die Pentecostes, Actuum secundo . In qua ostenditur, Spiritum sanctum dari tripliciter: et primo, quantum ad idoneitatem suscipientis, cum dicitur: super servos meos et ancillas: secundo, quantum ad liberalitatem conferentis, cum dicitur: Effundam de Spiritu meo ; tertio, quantum ad utilitatem finis, cum dicitur: et prophetabunt.

I. Videamus de primo: idoneitas suscipientis, qui debet prophetare, id est regnum Dei evangelizare,

ostenditur quantam ad duo: et primo, quantum ad strenuitatem virtutis propter se, cum dicit: super servos: masculinum enim genus strenuitatem virtutis designat in praedicatione ; Lucae decimo quarto : Misit servum suum hora coenae dicere invitatis, ut venirent: et Matthaei vigesimo secundo: Misit servos suos vocare invitatos ad nuptias.

Secundo, quantum ad pietatem compassionis propter alios, cum dicitur: et super ancillas: femininum enim genus facile pietate movetur, et ideo nomine ancillarum pietas designatur praedicatorum ; Proverbiorum nono : Misit ancillas suas, ut vocarent ad arcem et ad moenia civitatis: secundi Regum sexto: Cum ancillis, de quibus locuta es, gloriosior apparebo.

II. Videamus de secundo: liberalitas dantis notatur in hoc quod dicitur: Effundam de Spiritu meo. In effusione autem notatur liberalitas abundanter dantis: in hoc. vero quod dicitur: de Spiritu meo, notatur partialitas distributionis, quia non uni dat totum Spiritum, excepto Christo, de quo dicitur Ioannis tertio : Non enim ad mensuram dat Deus Spiritum Filio: aliis autem dat per subministratores , iuxta illud primae ad Corinthios duodecimo : Alii per Spiritum datur sermo sapientiae etc.

III. Videamus de tertio: utilitas diffusionis linius Spiritus ostenditur in effectibus, quos exercet in hierarchia subcaelesti ad similitudinem hierarchiae caelestis, qui sunt purgare, illuminare et perficere, per quos actus reddit praedicatores idoneos ad praedicationem Evangelii Christi ; secundae ad Corinthios tertio : Nos vero omnes, revelata facie gloriam Domini speculantes, in eandem imaginem transformamur a claritate in claritatem tanquam a Domini Spiritu.

Est autem spiritus purgationis quadruplex . primus est spiritus timoris respectu divinorum futurorum iudiciorum ; Isaiae vigesimo sexto , secundum aliam translationem: A timore tuo, Domine, concepimus et peperimus spiritum salutis. Quantum spiritus timoris valeat ad purgationem, habetur Iob quadragesimo primo : Cum sublatus fuerit, timebunt Angeli, et territi purgabuntur. - Secundus est spiritus doloris respectu malorum perpetratorum: Psalmus: Ibi dolores ut parturientis ;in spiritu vehementi conteres naves Tharsis. Quando enim iste spiritus vehemens inducit animae dolores vehementes de peccatis, tunc conterit in anima naves

Tharsis, id est affectiones gaudiorum mundanorum sive de divitiis, sive de deliciis, sive de honoribus. Nam Tharsis interpretatur exploratio gaudii et significat affectiones saecularium, qui gaudium in praedictis explorando inquirunt. - Tertius est spiritus rigoris respectu mortificationis carnalium desideriorum: ad Romanos octavo : Si spiritu foeta carnis mortificaveritis, vivetis ; ad Galatas quinto: Spiritu ambulate, et desideria carnis non perficietis. -Quartus est spiritus ardoris respectu promissionis aeternarum deliciarum ; Isaiae quarto: Si abluerit Dominus sordes filiarum Sion et sanguinem Ierusalem laverit de medio eius in spiritu iudicii et spiritu ardoris Item, spiritus ardoris, dum facit ardere animum in divinarum deliciarum promissiones, consumit omnes carnalitates in homine.

Post spiritum purgativum datur spiritus illuminativus, qui similiter quadruplex est. Primus illuminat quantum ad spectacula naturae ; I ob trigesimo secundo : Ut video, spiritus est in hominibus, et inspiratio Omnipotentis dat intelligentiam. Istud fit, quando homo de sensibilibus reducitur ad intelligibilia, et de intelligibilibus ad aeterna, iuxta illud ad Romanos primo: Invisibilia Dei per ea quae facta sunt, intellecta conspiciuntur.

Secundus illuminat ad intelligenda mysteria Scripturae ; Ioannis decimo sexto: Cum venerit ille Spiririlus veritatis, docebit vos omnem veritatem, scilicet operabilem in moribus, speculabilem in artibus, desiderabilem in aeternalibus praemiationibus ; vel operabilem quantum ad intellectum tropologicum, speculabilem quantum ad allegoricum, desiderabilem quantum ad anagogicum.

Tertius illuminat ad cognoscenda charismata gratiae ; primae ad Corinthios secundo : Quae Dei sunt nemo novit nisi Spiritus Dei. Nos autem non spiritum huius mundi accepimus, sed Spiritum, qui ex Deo est, ut sciamus, quae a Deo donata sunt nobis. Iste Spiritus est, qui facit scire, id est experimentaliter cognoscere charismata gratiarum, quae donata sunt homini. - Quartus illuminat ad praemeditanda iudicia divinae providentiae ; Sapientiae nono: Difficile aestimamus quae in terra sunt, et quae in prospectu sunt invenimus cum labore: quae autem in caelis sunt quis investigabit ? Sensum autem tuum quis sciet, nisi tu dederis sapientiam et miseris Spiritum sanctum tuum de altissimis ; et sic correctae sint semitae eorum qui sunt in terris, et quae tibi placent didicerint homines? De isto Spiritu intelligitur illud ad Ephesios quinto: Nolite inebriari vino, in quo est luxuria: sed implemini Spiritu sancto.

Post illum quadruplicem spiritum illuminativum datur spiritus perfectivus, qui est quadruplex Primus est stabiliens in virtute quantum ad longitudinem aeternitatis. In nullo enim stabilitur anima nisi in aeternitate, quia nihil creatum est stabile cum habeat esse mutabile: et ideo, cum anima aeterno bono innititur, stabilitur, cum vero bono creato innititur, infirmatur. Ideo de spiritu stabiliente dicitur, in Psalmo : Verbo Domini caeli firmati sunt, et Spiritu oris eius omnis virtus eorum.

Secundus est dilatans in caritate secundum latitudinem divinae bonitatis, quia iste spiritus amoris facit amare illos qui veniunt ab oriente et occidente, meridie et septentrione: ad Romanos quinto: Caritas Dei diffusa est in cordibus nostris per Spiritum sanctum, qui datus est nobis.

Tertius est suspendens in admiratione quantum ad sublimitatem maiestatis ; cogitando enim magnificentiam Dei, nunquam melius assequitur anima quam admirando, ut cum nunquam tantum sublimatur, quod aestimet, se pervenisse ; Ezechielis octavo: Elevavit me Spiritus inter terram et caelum et adduxit me in Ierusalem in visione Dei. Istud enim elevari est in admiratione gloriae Dei suspendi, iuxta illud Isaiae sexagesimo: Tunc videbis et afflues, et mirabitur et dilatabitur cor tuum.

Quartus est profundam secundum profunditatem inscrutabilitatis ; Sapientiae septimo : Omnium enim artifex docuit me sapientia. Est enim in illa spiritus intelligentiae, sanctus, unicus, multiplex, subtilis, disertus, mobilis etc.: et qui capiat omnes spiritus: intelligibilis, mundus, subtilis: primae ad Corinthios sexto : Qui adimeret Domino unus spiritus est: ad Ephesios quarto: Solliciti servare unitatem spiritus in vinculo pacis, id est unitatem, qua Spiritus sanctus unit spiritum rationalem cum Deo et vincit in omnimoda quietatione mentis.

Duplex ergo ostenditur effusio Spiritus sancti in praemissa auctoritate. Una est generalis quantam ad omnes: et illa tangitur, cum dicitur: Effundam de Spiritu meo super omnem carnem. Alia est specialis , quae amplioris est diffusionis, quae tangitur, cum subditur : Sed et super servos meos et ancillas effundam Spiritum meum. Quae quidem effusio variatur secundum triplicem actum praedictum. -Quantum ergo ad actum purgandi datur in assumtione sacrae Religionis: quantum vero ad actum illuminandi datur in contemplatione divinae legis: quantum ad actum perficiendi datur per instantiam orationis: ad Romanos octavo : Ipse Spiritus postulat pro nobis gemitibus inenarrabilibus: Sapientiae septimo: Optavi, et dalus est mihi sensus: invocavi, et verni in me Spiritus sapientiae. Rogemus Dominum etc.