CAPUT XXIII.

De differentia sapientiae et prudentiae quae penes hoc accipitur, quod sapientia universalium tantum est, prudentia vero etiam particularium.

Adhuc autem prudentia non solum universalium est, sed oportet prudentiam etiam singularia cognoscere in quibus est actus. Prudentia enim activa est: actio autem circa singularia : quia in singularibus est, hoc est, circumstantiis circumstantibus negotia et operationes huma- nas. Quod autem haec duo prudentiae sint, ex hoc probatur quod saepe videmus ea divisa esse. Quidam enim sunt rationes operabilium non scientes, et tamen magis activi sunt in prudentialibus. magis in alii experti sunt. Expertus autem circa aliena, vel magis cautus vel directius operans efficitur circa propria, quamvis ignoret communes regulas operabilium. Verbi gratia, si enim aliquis sciat in universali, quoniam leves carnes et bene digestibiles sunt sanae, ignoret autem in particulari quae vel quales carnes leves sint, ex tali universalium scientia non perficiet sanitatem. Si vero sciat, quoniam talium volatilium carnes leves sint, et sic vel sic bene praeparatae digestibiles, ex hac experientia sanitatem perficiet. Similiter autem est in prudentia. Prudentia enim activa est sicut et medicina : propter quod oportet ambas habere in prudentia, scilicet universalium et singularium cognitiones, si perfecta debeat esse prudentia : vel si altera desit, et operari debeat, magis oportet habere singularium cognitionem : quia sine hac nihil operari potest. Cum autem ambae sint in prudentia, una erit architectonica,hoc est,princeps et ordinativa alterius : altera autem usualis et ordinata. Quae enim circa universalia est, theorica et architectonica est : quae vero circa singularia, usualis est et practica.