MEMBRUM IV. De comparatione personae ad essentiam .

Et cum haec omnia habita sint sufficienter, non restat quaerendum, nisi de quarto membro quod est de comparatione personae ad essentiam, propter opinionem quorumdam dicentium, quod persona differt ab essentia, sed non essentia a persona.

Et ad hoc proceditur sic:

I. Aristoteles dicit in VII Topicorum: " Quantulamcumque differentiam ostendentes erimus, ostendentes erimus quoniam non idem. " Personae convenit generare et generari, spirare et spirari, essentiae autem neutrum. Ergo persona differt ab essentia non solum ratione intelligendi, sed re: quia realis differentia est generare et generari.

2. Adhuc, Personae convenit distingui: essentiae non distingui: ergo persona differt ab essentia.

3. Si dicatur, quod cum dicitur, essentiae non convenit generare et distingui, per hoc non dicitur aliqua differentia positive, sed negative, et negatio nihil ponit: per id autem quod nihil est, nihil differt ab aliquo: quia sicut dicit

Aristoteles, non entis non sunt species, nec differentiae: et sic stat quod dicit opinio, scilicet quod persona positive differt ab essentia, sed non e converso essentia a persona. Contra: Communicabile esse positiva differentia est, uniens esse tres personas positiva differentia est: et utraque convenit essentiae, et opposita eorum privativa conveniunt personae, scilicet incommunicabile esse, et singulare sive distinctum esse, et ita non unitivum esse: ergo positivis differentiis differt essentia a persona, sicut e converso.

4. Adhuc, Ista opinio per se inducit, quod persona dicit aliquid additum substantiae sive supposito: dicit enim relationem determinantem suppositum, sicut patet in ultima definitione personae praeinducta. Essentia autem nihil habet additum. Differt ergo persona ab essentia, et non essentia a persona per aliquam positivam differentiam.

Solutio. Dicendum, quod secundum Catholicam fidem propter indifferentiam simplicitatis quae est in divinis, persona est essentia, et e converso essentia est persona: et re neutrum differt a reliquo, sed modo intelligendi, et modo dicendi, et modo supponendi, et modo attribuendi utrumque differt a reliquo: isti enim modi, ut saepe habitum est, in nullo praedicant simplicitati. Qualiter vero non vani sunt, sed ad rem referuntur, saepius in praehabitis determinatum est.

Ad primum ergo quod objicitur, dicendum quod generare et generari, et spirare et spirari, non dicunt differentiam personae ad essentiam, sed dicunt differentiam personae ad personam: et opposita ipsorum non sunt differentiae, sed negationes consequentes ex affirmatione, sicut si homo est rationale, sequitur, quod id quod non supponit hominem, nec dicit eum in recto, non sit rationale. Et similiter ex quo persona non supponit essentiam, nec dicit eam in recto et ut essentiam, sequitur quod proprium personae non sit proprium essentiae, sed negetur ab ea propter modum significandi diversum, et propter diversum modum supponendi: et hoc non praejudicat identitati rei, sicut si dicam, demonstrata statua aerea, hoc est artificiale, quia statua: et idem est naturale, quia aes: ergo idem est naturale et artificiale: non valet.

Ad aliud quod ultimo objicitur, dicendum, quod in divinis nulla est additio. Sicut enim dicit Boetius in libro de Trinitate, relatio nec addit, nec minuit, nec mutat, nec auget, et praecipue relatio originis: sed id quod est sine sui mutatione et additione, dicit quodammodo se habere ad aliud et esse alterius, et ideo diversitatem nullam inducit, nec realem differentiam, sed tantum in modo significandi.