MEMBRUM II.

In quo attendatur aequalitas divinarum personarum ?

Secundo quaeritur, In quo attenditur aequalitas earum ad invicem ?

i. Et per Magistrum in primo Sententiarum, distinctione XIX, videtur, quod attendatur in tribus, scilicet coaeternitate, magnitudine, potestate. Inducens enim Augustinum in libro de Fide ad Petrum , dicit sic: " Nullus horum alium aut praecedit aeternitate, aut excedit magnitudine, aut superat potestate. " In his ergo tribus attenditur.

In contrarium esse videtur, quod

1. Augustinus dicit ibidem: " Ob hoc et tres unum recte credimus et Deum dicimus: quia una prorsus aeternitas, una immensitas, una naturaliter trium personarum est divinitas. " Ista ergo videntur facere ad identitatem, et non ad aequalitatem.

2. Adhuc, Richardus in libro de Trinitate: " In illa summa Trinitate ea ratione personas aequales esse dicimus: quia illud summum. et summe simplex esse in ea plenitudine et perfectione qua est personae unius, in eadem plenitudine et perfectione est personae alterius. Certe una eademque res non est magis vel minus, melius deteriusve seipsa. " Et ita videtur, quod penes omnia essentialia penes quae perfectio et plenitudo divina attenditur, etiam attendatur aequalitas divinarum personarum, et non penes haec tria tantum.

3. Adhuc, In Deo est scientia et bonitas: et in his oportet personas aequales esse, vel plene aequales non essent.

4. Adhuc, Augustinus probat aequales esse personas per hoc, quod essentialiter invicem sunt. Ad aequalitatem ergo sufficit essentiae identitas in tribus personis. Non ergo requiruntur tria superius dicta.

Solutio. Dicendum, quod in veritate quantitas in creatis, penes quam attenditur aequalitas, duplex est, scilicet magnitudinis et virtutis. Et ea quae est magnitudinis, duplex est, scilicet intus et extra mensurans. Intus, longitudo, latitudo, profundum. Extra, locus, similiter esse rei, ut dicit Gilbertus, mora mensuratur: et haec mora est tempus. Quantitas autem virtutis proprie non mensuratur nisi objecto circa quod est virtus. Et dicimus eos aequales virtute, qui et in aequalia possunt objecta, sive illa virtus sit intellectualis, sive operativa. Ad modum hunc secundum rationem intelligendi aequalitas personarum divinarum dicitur attendi in tribus, scilicet penes mensuram esse in coaeternitate, scilicet quod nullus trium alio anterior, vel posterior est. Et penes mensuram, virtutis in potentia: quia scilicet nullus horum trium potentior est in quodcumque objectum, sive illud sit virtutis intellectualis, sive operativae: unusquisque enim horum trium omnisciens, et omnimode sciens est, et per seipsum sciens est, et unusquisque horum omnipotens ad faciendum et operandum, et omnimode potens, et per seipsum potens. Magnitudo autem molis in inferioribus per idem genus et speciem non habet respondens in Deo: sed proportionaliter respondet ei incomprehensibilitas: quia scilicet unusquisque eorum per essentiam incomprehensibilis est loco, capacitate creaturae corporalis, et capacitate creaturae intellectualis: cum tamen ubique sit et omnia impleat tam corporalia quam spiritualia: et hoc vocatur magnitudo. Et cum non sint plura penes quae possit attendi aequalitas in continuis vel quasi continuis, non ponuntur plura in Deo respondentia in quibus attendatur aequalitas divinarum personarum.

Et per hoc patet ratio dicti Augustini.

Ad id quod primo objicitur in contrarium, dicendum quod ista faciunt et ad identitatem., et ad aequalitatem secundum diversam considerationem. Si enim considerentur secundum id quod sunt in Deo, et secundum id quod dicunt et supponunt, cum unumquodque istorum sit essentia divina et dicat eam, sic faciunt identitatem. Si autem considerentur secundum modum significandi, scili-

cet quo essentiam divinam significant per modum quantitatis cujusdam, sic faciunt aequalitatem.

Ad aliud dicendum, quod licet in omnibus aliis attendatur aequalitas, tamen oportet quod ipsa redigantur et referantur ad rationem virtutis: et sic ad unum terminum superius dictorum referuntur.

Ad aliud dicendum, quod per idem quod dictum est, patet responsio: oportet enim, quod scientia et bonitas ad rationem virtutis referantur quando sunt de perfectione scientis vel boni.

Ad aliud dicendum, quod identitas essentiae sufficit quantum ad id in quo est aequalitas, non autem sufficit quantum ad rationem aequalitatis.