Sermo II .

Domus mea domus orationis vocabitur, Lucae decimo nono .

In verbo proposito describit Dominus locum suae habitationis per actum orationis: unde nota in verbo proposito duo: primo enim praemittitur divinae habitationis locus ut notificatus, cum dicitur: Domus mea: secundo subditur orationis actus ut notificativus, cum dicitur: domus orationis vocabitur. In quo miro modo commendatur divina habitatio et nostra oratio: tanta enim est excellentia domus Dei,

ut in ea non acceptet Deus actum alterius generis quam orationis, et rursum tantae excellentiae est oratio, ut ei praecipue et praecise praeparata sit divina habitatio. Si ergo recta est praedicta domus divinae habitationis notificatio, nullus domum Dei fideliter habitat nec finaliter perseverat, qui orationi non intendit; et omnis, qui intendit orationi instanter et finaliter, in domo Dei manet, ut decet. Talis antem solus idoneus est ad salutem; totius ergo nostrae salutis effectus est sanctae orationis dignus et conveniens usus.

Ad hoc autem, quod oratio Deo sit placita et accepta, tria sunt necessaria, scilicet, quod orationem praeire debet praeparatio, comitari attentio, subsequi vera exsultatio: et ita respondet tribus actibus orationis, qui sunt purgatio, illuminatio et perfectio.

I. Primo ergo oportet, quod praecedat purgativa praeparatio propter actus excellentiam; et ideo Ecclesiastici decimo octavo : Ante orationem praepara animam tuam et noli esse quasi homo, qui tentat Deum. Purganda vero est anima a tribus, ex quorum fonte manat omnis foedatio ipsius, scilicet ab elatione praesumtuosa per mansuetudinem subiectionis , a delectatione voluptuosa per amaritudinem compunctionis, ab actione tumultuosa per solitudinem religionis. Tria vero praemissa respondent tribus prioribus radicibus, ut patet aspicienti.

Primo ergo purganda est anima ab elatione praesumtuosa, ut sit ad orationem idonea; propter quod Proverbiorum vigesimo octavo : Qui declinat aures suas, ne audiat legem, oratio eius erit exsecrabilis. Et ratio huius est, quia, qui divinam legem non audit et Deum contemnit, Deus ipsum non exaudit, quia " qualem se offert homo Deo, talem se exhibet Deus homini ". Unde oratio superbientis non est exaudibilis, sed magis exsecrabilis. Ab hoc ergo debet purgari qui vult exaudiri. Hoc autem fit per mansuetudinem subiectionis; propter quod Iudith nono : Humilium et mansuetorum semper tibi placuit deprecatio: unde Ecclesiastici trigesimo quinto: Oratio humiliantis se nubes penetrabit, quia ad divinum conspectum ascendit: et ideo in Psalmo: Respexit in orationem humilium et non spreuit precem eorum. Exemplum de publicano, Lucae decimo octavo .

Secundo purganda est a delectatione voluptuosa per amaritudinem compunctionis: Isaiae primo ; Cum multiplicaveritis orationem, non exaudiam; manus enim vestrae sanguine plenae sunt. Quia enim carnalis homo et voluptuosus, quasi humi prostratus, carnalia et ponderosa verba interius format,

quod quaerit non impetrat, quia orationes eius per manus Angelorum non feruntur ad divinam audientiam; propter hoc oportet purgari volentem exaudiri , quod quidem fit per amaritudinem compunctionis: primi Regum primo : Cum esset Anna amaro animo, oravit ad Dominum, flent largiter: in quo fletu se ipsam purgavit et quasi in quodam fonte lavit: unde ex ore ipsius munda oratio ad caelum usque conscendit, unde exaudita fuit: quod figuratur Iudith duodecimo: Et exibat noctibus in vallem Betliuliae et baptizabat se in fonte aquae. Et ut ascendebat, orabat Dominum Deum Israel, ut dirigeret viam eius ad liberationem populi sui. In quo figit ratur, quod prius lavanda est conscientia per singulas noctes , quam ad orationem ascendamus. Exemplum de Esther orante, decimo quarto.

Tertio purganda est ab actione tumultuosa per solitudinem religionis, ut orationi vacetur: Threnorum tertio : Opposuisti nubem tibi, ne transeat oratio: quod quidem fit, quando tantum permittimus caelum cordis nostri nubilosis phantasiis et occupationibus involvi, ut non possit intueri radius verae lucis. Quamdiu vero mens nostra in hujusmodi phantasmatibus et occupationibus malis versatur, elongatur a veritate et spiritualitate: et ideo recte orare non potest, quia, sicut dicitur Ioannis quarto, spiritus est Deus, et eos qui adorant eum in spiritu et veritate oportet adorare. Debet igitur mens nostra ab hujusmodi purgari: quod quidem fit per solitudinem religionis, recedendo scilicet a turba sensuum et sensibilium et imaginabilium. Quod bene figuratum est Matthaei decimo quarto, ubi dicitur, quod Salvator, dimissa turba, ascendit in montem solus orare. Haec autem solitudo religionis magis attenditur per spiritualem recessum in interiora conscientiae quam per corporalem separationem a consortio turbae. Unde Matthaei sexto : Tu autem, cum oraveris, intra in cubiculum tuum, et clauso ostio, ora Patrem tuum in abscondito: ostio, scilicet sensuum exteriorum. Ibi (?) est hominis cor.

Sed pauci sunt qui intrent, quia hoc est donum divinae gratiae et nostrae diligentiae: unde secundi Regum septimo dixit David : Invenit servus tuus cor suum, ut oraret te oratione hac. Exemplum de Sara, Tobiae tertio.

II. Hac triplici purgatione praemissa quasi quodam praeparatorio, adiungi debet oratio, quam comitari debet attentio, quae debet tribus conditionibus informari. Primo enim debet oratio attenta esse attentione provida per vigilantiam in intellectu; Matthaei vigesimo sexto : Vigilate et orate, ut non intretis in tentationem. Hoc etiam praecipit Dominus Marci decimo quarto et Lucae vigesimo primo et princeps Apostolorum, primae Petri quarto : Vigilate in orationibus.

Hoc autem praecipitur a Domino sive propter hostis fraudulentiam: propter quod dicitur primae Petri ultimo : Sobrii estote et vigilate, quia adversarius vester etc. - Sive propter nostri desiderii vehementiam: propter quod dicitur in Psalmo: Domine Deus salutis meae, in die clamavi et nocte coram te: et ibidem: Intret in conspectu tuo oratio mea etc. - Sive propter Sponsi festinantiam , qui cito transii et hora indeterminata venit: propter quod Lucae duodecimo: Beati servi illi, quos, cum venerit dominus, invenerit vigilantes.

Sive propter nostram indigentiam: propter quod Ecclesiastici trigesimo nono : Iustus cor suum tradet ad vigilandum diluculo ad Dominum, qui fecit illum, et in conspectu Altissimi deprecabitur. Aperiet os suum in oratione et pro delictis suis deprecabitur. Hoc docuit Christus Lucae sexto.

Secundo debet esse mutua per benevolentiam in affectu: Iacobi ultimo : Confitemini alterutrum peccata vestra et orate pro invicem, ut salvemini.

Pro invicem dicit, ut oratio se extendat per benevolentiam non solum ad amicos, sed etiam ad extraneos et inimicos, secundum quod dicitur Matthaei quinto: Orate pro persequentibus et calumniantibus vos. Gregorius :" Pro semetipso poenitens tanto citius exaudiri meretur, quanto devote pro aliis intercedit". Hieronymus: " Oratio est brevis et subtilis avicula, quae pennis fidei et virtutis transcendit choros Cherubim et Seraphim et assistit in consistorio summi Regis egregia peroratrix pro se et unoquoque ". Et propterea primae Petri tertio : Omnes unanimes in oratione estote, ut nullum excludatis. Hoc autem exemplo docuit Christus, quando pro persequentibus exoravit.

Tertio debet esse continua propter perseverantiam in actu; Ecclesiastici decimo octavo : Non impediaris orare semper, et ne verearis usque ad mortem iustificari. Unde si aliquos actus velit Dominus ad tempus fieri, ab oratione vult nunquam cessari; propter quod Lucae decimo octavo : Oportet semper orare et non deficere: et primae ad Thessalonicenses quinto: Sine intermissione orate. Gregorius: "Virtutis pondus oratio non habet, quam nequaquam perseverantia continui amoris tenet". Ratio autem linius est, quia boni operis initium, medium et complementum est per divinae gratiae donum: quod autem consequi non potest, nisi qui perseveranter pulsat ad ostium, secundum illud Lucae undecimo : Si ille perseveraverit pulsans, dabit illi quotquot habet necessarios.

III. Hanc orationem ad suam perfectionem debet subsequi exsultatio, scilicet grata per memoriam beneficii: ad Colossenses quarto : Orationi instate, vigilantes in ea in gratiarum actione: haec enim exsultatio habetur per praesentiam gaudii: Lucae primo: Exaudita est deprecatio tua, et erit gaudium tibi et exsultatio. - Postremo viva per confidentiam refugii: Psalmus: Apud me oratio Deo vitae meae, dicam Deo: Susceptor meus es: et rursus : Sicut adipe et pinguedine repleatur anima mea, et labiis exsultationis laudabit os meum: usque: me suscepit dextera tua . Rogemus etc.

Schema pbaecedentis sermonis .

Sermo Bonaventurae Parisius in domo Praedicatorum coram eis.

Domus mea domus orationis vocabitur, Lucae decimo nono , sumtum de Isaiae quinquagesimo sexto. In verbis his describit Dominus habitationis suae locum per orationis actum, in quibus nota duo, Primo enim praemittit divinae habitationis locum ut notificatum, ibi: Domus mea: secundo describit orationis actum ut notificativum, ibi: domus orationis vocabitur.

Circa totum nota, quod orationem debet praeire praeparatio, comitari attentio et subsequi exsultatio, ut sic homo ex ea purgetur, illuminetur et perficiatur.

Oportet ergo, quod anima volens orare et fructum orationis deportare, sit purgata praeparatione. Purgari autem debet a tribus, scilicet ab elatione praesumtuosa; Ecclesiastici trigesimo quinto .- Oratio humiliantis se nubes penetrabit.

A delectatione voluptuosa: Iudith duodecimo: Et exibat noctibus in vallem Bethuliae et baptizabat se in fonte aquae. Et ut ascendebat, orabat etc.

Ab occupatione tumultuosa: Matthaei decimo quarto: Dimissa turba, ascendit in montem solus orare.

Sit provida attentione: per vigilantiam in intellectu ad superna spectacula; Ecclesiastici trigesimo nono : Cor suum tradet ad vigilandum etc. - Per benevolentiam in affectu ad superna suffragia: Iacobi ultimo: Orate pro invicem, ut salvemini.

Per per-severanliam in actu ad cumulandum merita propria: Ecclesiastici decimo octavo: Non impediam oron semper etc, quoniam Dei merces manet in aeternum.

facunda exsultatione .