AD COMMENTARIUM ADDITIONES 315

corrigere potest quae ignorat; indicanda igitur sunt quae cor- rigenda; idque praesertim si viri saeculares sint qui de reli- gione agant, variisque Ecclesiae dogmatibus; cum enim accu- ratas de iis notiones plerumque non habeant, facillime possunt diversa credere, opinari et in errorem labi. Hi igitur, cognita Ecclesiae doctrina, indictas correctiones facile et libenter exe - quuntur.

Idipsum vero non est ei praestandum, cuius opus est cor- rectionis incapax, quandoquidem aliud esset opus ab auctore conscribendum conscripto e diametro oppositum. De cetero qui libros pessimos Episcopi correctioni subdunt, potius ut ei illu- dant, quam ut serio agant, ita faciunt.

Ea quae circa § 18, id est librorum liturgicorum editionem scripsimus, ad trutinam revocantur.

Nostram exponentes opinionem circa paragr. 18, Cap. VI I : In authenticis editionibus Missalis, Breviarii, Ritualis, Caere- monialis Episcoporum, Pontificalis Romani, aliorumque libro- rum liturgicorum a Sancta Sede apostolica approbatorum, nemo quidquam immutare praesumat; si secus factum fuerit, hae novae editiones prohibentur; id nobis verum visum est, post eiusmodi decretum singulis facultatem libros liturgicos im- primendi factam fuisse, cum et nemo excipiatur, et nihil re- quiratur aliud quam conformitas cum editionibus authenticis; scripsimus qua de causa, editores et typographos quoslibet,, post eiusmodi a Leone X I I I concessam licentiam, posse libros quoscumque liturgicos imprimere, id unum prae oculis habentes, ut novae editiones sint plane authenticis conformes, cum sin minus ipso facto proscriptae decernantur; intulimus hinc, ne- que facultate S. Congregationis Rituum, neque Episcoporum licentia pro eiusmodi novis editionibus parandis divulgandisque eos indigere (1).

Hanc eamdem sententiam tum alii, tum E x c m u s Gennari S. Officii Assessor (2), et cl. Arthurus Vermeersche S. I, (3)

(1) Comment. Vol. X X X , pag. 358.

(2) Della nuova disciplina sulla proibizione e sulla censura dei libri pag. 53 ,

seqq. Edizione seconda. Napoli 1898.

(3) De prohibitione et censura librorum pag. 72, 73. Altera Editio-Tornaci 1898.