Sermo I .

Steterunt a longe et levaverunt vocem, dicentes: Iesu, praeceptor, miserere nostri, Lucae decimo septimo .

Quia solent reges et iudices petitiones indiscrete formatas refellere nec effectui mancipare; hinc est, quod isti leprosi, gerentes typum petentium, ne reprehensibiles invenirentur coram Maiestate magni regis et iusti iudicis Iesu Christi, ostenduntur in verbo proposito discrete et prudenter suas petitiones porrexisse. Nam primo in verbo proposito ostenduntur religiosissimi quantum ad gestum circumspectionis per distantiam positionis, quia perfusi timore humiliationis: secundo ostenduntur devotissimi quantum ad praeconium laudationis, quia invocabant Principium humanae salvationis: tertio ostenduntur prudentissimi, quantum ad intentum petitionis, quia versabantur circa defectum propriae infectionis. Primo namque habuerunt religiosum gestum circumspectionis per distantiam positionis, quia perfusi erant timore humiliationis. Non enim accesserunt tanquam superbi praesumtuose, sed tanquam humiles reverenter steterunt a longe. Secundo habuerunt devotum praeconium laudationis, quia invocabant Principium humanae salvationis cum vehementia clamoris ; unde levaverunt vocem, eximio cum desiderio proferendo: Iesu, quod interpretatur salus. Tertio habuerunt discretum intentum petitionis, quia versabantur circa defectum propriae infectionis/ sine verecundia propalationis: et ob hoc subiunxerunt: miserere nostri, scilicet quia sumus infecti morbo leprae. Non enim verecundati sunt suum defectum coram omnibus propalare.

I. Dicit ergo: Steterunt a longe: ubi commendantur quantum ad religiosum gestum circumspectionis. Unde illa anima habet religiosum gestum circumspectionis, quae primo stat humiliter ad deplorandum commissa peccata: secundo stat viriliter ad superandum diabolica tentamenta: tertio stat perseveranter ad obtinenda aeterna praemia.

Primo illa anima poenitens habet religiosum gestum circumspectionis, quae stat humiliter ad deplorandum sua peccata: unde Lucae decimo octavo : Publicanus, a longe stans, nolebat nec oculos ad caelum levare, sed percutiebat pectus suum, dicens: Deus, propitius esto mihi peccatori. Unde Glossa: " A longe stat, sicut humilis non audet appropinquare, ut ad eum Deus appropinquet: non aspicit, ut aspiciatur; premit conscientiam, sed spem sublevat, percutit pectus, poenas de se exigit, ut Deus parcat: confitetur, ut Deus ignoscat: ignoscit Deus quod ille agnoscit". Intellexerat enim ille publicanus illud quod dicitur Ecclesiastici secundo : Fili, accedens ad servitutem Dei, sta in iustitia et timore. Hoc modo stabat etiam Maria Magdalena, secundum quod dicitur Lucae septimo: Stans retro secus pedes eius, lacrymis coepit rigare pedes eius et car pillis capitis sui tergebat et osculabatur pedes eius et unguento ungebat. Moraliter autem ista sex, quae dicuntur de ista peccatrice poenitente, debent esse in quolibet vere poenitente, scilicet pudor erubescentiae, quod notatur cum dicit: Stans retro: timor reverentiae, ibi: secus pedes: dolor poenitentiae, ibi: et lacrymis coepit rigare;amor pudicitiae, ibi: et capillis capitis sui tergebat: ardor benevolentiae, ibi: et osculabatur: et dulcor devotionis internae, ibi: et unguento ungebat.

Secundo illa anima habet religiosum gestum, quae stat viriliter ad superanda diabolica tentamenta: unde ad Ephesios sexto : Induite vos armaturam Dei, ut possitis stare adversus insidias diaboli: et sequitur: State ergo succincti lumbos vestros in veritate et induti loricam iustitiae. - Ista armatura, qua debemus indui ad hoc, ut possimus superare diabolica tentamenta, est memoria passionis Christi:

quae si ad memoriam affectuose reducatur, statim omnes daemones cum tremore effugantur, secundum quod experientia me docuit pluries. Nam semel, cum diabolus, fortiter me stringens in gutture, vellet strangulare, iam non valens prae nimia strictione gutturis clamare, ut a Fratribus adiutorium impetrarem: incipiebant) cum ingenti dolore spiritum exhalare: sed habita dominicae passionis memoria, incepi in me compassione dominicae passionis singultus geminare et ignita suspiria loco vocis ab intimis cordis medullis emittere: quo facto, virtute dominicae passionis ego servus crucis, Bonaventura , qui volumen praesens sermonum ad laudem nominis Christi et sanctae crucis honorem compegi, tam crudeli nece profiteor me esse liberatum; fateor enim, secundum quod postea ex revelatione didici, quod exigentibus meis peccatis, quamquam de peccato mortali mihi conscius non essem, hoc mihi evenire divina iustitia permittebat. Sed quia nullus potest istam armaturam dominicae passionis induere, nisi primo carnis luxuriam per carnis continentiam coarctet: ideo sequitur in praedicta auctoritate: succincti lumbos vestros in veritate, per refrenationem carnalium desideriorum. Et " quia minus est mala non agere, nisi quisque studeat bonis operibus insudare "; ideo adiungitur: et induti loricam iustitiae, scilicet per impletionem divinorum praeceptorum. Unde talis, qui est praecinctus lumbos suos, per castitatem, indutus loricam iustitias, per bonam operationem et armatus memoria dominicae passionis per continuam meditationem, redditur diabolo et eius satellitibus terribilis ut castrorum acies ordinata.

Tertio illa anima habet religiosum gestum, quae stat perseveranter ad obtinendum aeterna praemia; unde Ioannis vigesimo : Abierunt ergo iterum discipuli ad semetipsos. Maria autem stabat ad monumentum foris, plorans. "Ecce, quod discipulis recedentibus, Maria, Christi amoris igne succensa, ad monumentum perseverabat, quia desideria dilatione non deficiebant, sed potius Maria sui cordis desideriis acquiescebat; et ideo ratione suae perseverantiae meruit primo videre gloriam Christi resurgentis ", ut posteris per hoc daretur intelligi, quod nullus potest esse particeps gloriae, nisi perseveret ad monumentum poenitentiae usque ad ultimum finem vitae suae. II. Secundo in verbo proposito commendantur " leprosi quantum ad devotum praeconium laudationis, invocando Principium humanae salvationis, quod est Christus Iesus; unde: levaverunt vocem suam, dicentes: Iesu, praeceptor. Et bene ille qui salus interpretatur, dignus est laudis praeconio. Nam per ipsum tria nobis donantur, in quibus perfecta salus humani generis consistit. Et primum est remissio omnium peccatorum quantum ad dona veniae ; secundum est infusio charismatum divinorum quantum ad dona gratiae; tertium est consummatio mentalem desideriorum quantum ad dona gloriae.

Primo Iesus dignus est laudari invocationis praeconio, quia per ipsum tribuitur poenitentibus remissio omnium peccatorum: unde Actuum secundo : Poenitentiam agite, et baptizetur unusquisque in nomine Iesu Christi in remissionem peccatorum. De hoc similiter dicit Apostolus Paulus primae ad Timotheum primo: Fidelis sermo et omni acceptione dignus, quod Christus Iesus venit in hunc mundum peccatores salvos facere.

Vere talis sermo est dignus omni laude et acceptione, cum Filius Dei mira sua benignitate dignatus est venire in hunc mundum, per carnis assumtionem, ut hominem perditum morte propria de ore daemonum liberaret et eius vulnera suavi unguento proprii corporis et sanguinis liniret, vel sanaret.

Secundo Iesus dignus est laudis praeconio, quia per ipsum tribuitur proficientibus infusio charismatum divinorum: unde Ioannis primo : De plenitudine eius nos omnes accepimus et gratiam pro gratia, quia Lex per Moysen data est, gratia et veritas per Iesum. Christum facta est.

"Quia Divinitas fuit in Christohomine, ex quo conceptus est, implevit illum, nullis praecedentibus meritis, omni plenitudine gratiae ", secundum Glossam: ideo de eius plenitudine, redundante ab ipso capite, nos, eius membra, accepimus. Nam omnis dulcedo gratiae est per Iesum. Et propter hoc Ecclesia omnes orationes terminat: Per Dominum nostrum Iesum Christum. Et pro gratia, quae gratis et sine merito datur, gratia, meriti data est, cum in illa proficimus. Unde Glossa: " Gratia simpliciter, quae non est meriti, in inceptione boni datur: sed postea, cum per illam operamur, in bonis consuescimus ; tunc datur gratia pro gratia priori ", quia Lex, id est salutis praenuntiatio et praefiguratio sive promissio, per Moysen, " servum, data est, gratia et veritas, id est salutis adimpletio ", per Iesum Christum facta est.

Tertio Iesus dignus est praeconio laudationis, quia per ipsum tribuitur perseverantibus consummatio mentalium desideriorum; unde ad Philippenses tertio : Salvatorem exspectamus Dominum nostrum Iesum Christum, qui reformabit corpus humilitatis nostrae, configuratum corpori claritatis suae; et hoc erit per manifestationem gloriae Christi, in cuius assimilatione et acceptione omnia desideria nostra complebuntur. In nullo enim alio possunt quietari et quiescere humana desideria nisi in Christo

Iesu. Nam si ab ipso declinaverint, non plena, immo vacua erant. O Deus, quanta aviditate appetendus est Iesus, unica salus hominum, totum bonum Christianorum, plenum gaudium Beatorum, in quo totaliter habitat plenitudo deificae voluptatis, in quo anima immersa et absorpta, perfecte omnia eius desideria consummantur !

III. Tertio in verbo proposito commendantur illi leprosi quantum ad discretum meritum petitionis, quia versabantur circa defectum propriae infectionis, cum subinfert: miserere nostri. Habebant enim triplicem defectum, ratione cuius interior et exterior. homo gravabatur. Nam primo habebant infirmitatem corporalis miseriae; secundo habebant caecitatem intellectualis ignorantiae; tertio habebant iniquitatem affectualis malitiae. Ab isto enim triplici defectu discrete petebant liberari, cum dicebant: miserere nostri. Primo, inquam, miserere nostri relevando defectum corporalis miseriae per collationem exterioris sanitatis ; secundo, miserere nostri relevando defectum intellectualis ignorantiae per illustrationem infallibilis veritatis; tertio, miserere nostri relevando defectum affectualis, malitiae per donationem interioris sanctitatis.

Primo, miserere nostri relevando defectum miseriae corporalis collatione exterioris sanitatis. Hunc defectum in se petebat Iob.relevari ab amicis, cum dolore eis calamitatem inflictam exponendo, secundum quod dicitur Iob decimo nono : Miseremini mei, miseremini mei, saltem vos, amici mei, quia manus Domini tetigit me. Dicit enim bis: Miseremini, miseremini, ut ostendat, quod misericordia debet esse in affectu interius et in effectu exterius. Sed ubi deficiunt omnes amici mei humani, non deficit verus amicus Christus, secundum quod patet in parabola vulnerati, Lucae decimo : Samaritanus autem quidam, iter faciens, misericordia motus est et appropians alligavit vulnera eius.

Samaritanus, qui custos interpretatur, tanquam verus medicus custodit et conservat animas et corpora in perfecta sanitate ; iter faciens, visitando per condescensionem Maiestatis: misericordia motus est, miserando per affectum pietatis et vulnera eius sanando per virtutem Divinitatis. Ipse enim est medicus totius experienhae, qui sanat omnem languorem sine unguento, sine ferro, sine quocumque terreno medicamento, sed tantum solo verbo et suae voluntatis nutu et beneplacito.

Secundo, miserere nostri relevando defectum intellectualis ignorantiae illustratione infallibilis veniatis: unde Lucae decimo octavo : Caecus multo magis clamabat: Fili David, miserere mei. Stans autem Jesus, iussit, illum adduci ad se. Sicut enim iste caecus non dimittebat propter turbae tumultum et increpationes, quin multo magis clamaret, ut lumen corporale mereretur accipere: sic qui vult a Iesu illuminari spiritualiter, cum tumultus "carnalium vitiorum dissipant cogitationes hominis et perturbant vocem orationis, ne Iesus ad illuminandum venire possit cor hominis, sed iam credens, sentiens, se gravari phantasmate priorum vitiorum et vocem orationis suae impediri, ardentius clamet, quia, dum vehementius insistit orationi, ducitur ad Jesum stantem et recipit lumen, eo quod Deus in corde firmo Agitur, et sic lux amissa recuperatur", secundum quod dicit Glossa. Ad hoc similiter pertinet quod dicitur Ecclesiastici trigesimo sexto : Miserere nostri, Deus, et respice nos et ostende nobis lucem miserationum tuarum, ut ipsa nos dirigat, ne in via morum praecipitio ruamur , (et) adducat per cognitionem et amorem ad montem sanctum tuum, Iesum Christum.

Tertio, miserere nostri relevando defectum affectualis malitiae donatione interioris sanctitatis: unde Isaiae quinquagesimo quinto : Derelinquat impius viam suam, et vir iniquus cogitationes suas et revertatur ad Dominum, et miserebitur eius;et ad Deum nostrum, quoniam multus est ad ignoscendum.

Quia nullus potest sperare veniam peccatorum , nisi prius dimittat retrahens peccatum, ut possit toto corde redire ad Deum, ideo Propheta in praedicta auctoritate primo hortatur ad desertionem impedimenti retrahentis, cum dicit: Derelinquat impius viam suam, id est peccatum operationis, et vir iniquus cogitationes suas, id est peccatum cordis. Unde homo non tantum debet relinquere peccatum in opere, sed etiam in corde evitare immundas cogitationes et inordinatas affectiones, ne eis consentiat, eo quod perversae cogitationes separant a Deo. Post desertionem impedimenti retrahentis inducit ad apprehensionem complementi expedientis, cum subdit: et revertatur ad Dominum, cum timore, et ad Deum nostrum, cum amore. Postremo exprimit dulcedinem bonitatis omnem iniquitatem relaxantis, cum subinfert: et miserebitur eius, per condonationem omnium delictorum, quoniam multus est ad ignoscendum, eo quod tanta est offensa, quae relaxatur, quantus est ipse qui offenditur. Rogemus Dominum etc.