344 BARCINONEN.

rint) tactis Sacrosanctis Evangeliis, uterque iureiurando dicat, quod nunquam per carnalem copulam una caro effecti fuissent, et tunc videtur, quod mulier valeat ad secundas nuptias convolare ». Nec opponi potest quod legitur in cap. Super eo, de eo qui eo gn. cons. uxor. suae, scilicet: « Propter eorum confessionem tantum, vel rumorem viciniae, separari non debent: cum et quandoque nonnulli inter se contra matrimonium velint colludere». Nam eodem in loco additur : « Rumor autem viciniae non adeo est iudicandus validus, quod nisi rationabiles et fìdedignae probationes accedant, possit bene contractum matrimonium irritari: » et adductis depositionibus non habetur unica coniugum confessio, neque merus rumor viciniae, sed habentur pro- bationes proprie tales et notitiae, tempore non suspecto acquisitae, sive ab ipsis sponsis, sive ab eorum genitori- bus, sive aliter. Item obiici nequit circumstantia quasi actoris in utroque sponso et productio testium de fami- lia ab ipsis quasi actoribus contra praescripta capitis In litteris, de testibus et attesi. Nam ibi Alexander III suf- ficientes non iudicavit testes de familia sua tres, et declaravit: pro illorum testimonio ipsum ab uxore nulla ratione dici patiaris, sed statim subiunxit: « nec contra ipsos aliquos audias, nisi probatae essent vitae et opinionis, de quibus verisimile non esset quod deberent pro aliquo deierare ». Imo Clemens III in cap. Videtur, qui matrim, accus, possunt, decrevit: Quod parentes, fratres et cognati utriusque sexus, in testificatione suorum ad matrimonium coniungendum vel dimittendum admittantur, tam antiqua consuetudine, quam legibus approbatur... Quod vero legitur pater non recipiatur in causa filii, nec filius in causa patris, in criminalibus causis et contractibus verum est. Ceterum, dato non concesso, quod per se insufficientes forent probationes hactenus deductae, omnes dubitationes e medio tollunt physicae corporis mulieris inspectiones.

Si, de iure, probatio inconsummationis haud infirmatur quando vir sub iuramento illam excludit contra testimonium