348 BARCINONEN.

gratiosa ; imo causae ex capite impotentiae generatim, re- licta provincia iustitiae, solvuntur in via gratiosa, per dis- pensationem scilicet ad cautelam a matrimonio rato et non consummato. A fortiori igitur benignior haec agendi ratio invocari potest in casu proposito, in quo haud verificantur causae et rationes quae huiusmodi legis necessitatem sua- debant.

Causae sufficientes ad dispensationem concedendam ad- sunt ; sed causa praecipua habetur in nota , et ab ipsis sponsis ac testibus admissa, impossibilitate consummationis matrimonii, quae attentis omnibus dici potest vera impo- tentia, saltem relativa. Porro causa deducta ex impotentia inter gravissimas admitti solet, ipsaque etiamsi sola addu- catur, sufficiens iudicari. Schmalzgrueber Ius Eccles, p. 4, tit. 19, de Divori., § 1, hanc causam expresse admittit di- cens : « Pro sufficientibus in specie habentur... superveniens matrimonio rato impotentia ; quia cessat matrimonii finis ». Cui concordant DD. non pauci, qui hac in re doctrinam Sánchez, 1. 2, disp. 16, fere in terminis sequuntur. Nec op- ponere licet defectum certitudinis circa inpotentiam : nam hisce in rebus sufficere debet factum impotentiae aequiva- lens, scilicet non consummatio matrimonii, non obstantibus et desideriis et iteratissimis conatibus, utriusque sponsi.

V O T U M C A N O N I S T A E . Consultor evincere sibi proposuit, matrimonium in themate non fuisse consummatum; et ad id exclamat : utinam causae omnes matrimoniales, quae in hac S. Congr. discutiuntur, eadem pollerent claritate, eis- dem venissent probationibus instructae ac nostra !

Extat enim confessio iurata pluries facta et omnino concors duorum coniugum. Extat depositio quatuordecim te- stium septimae manus, iuramento confirmata. Extat decla- ratio quinque aliorum testium. Adest etiam testimonium iuratum obstetricum, matronae honestae, medici et chirurgi. Nec deest opinio seu sententia Rmi Episcopi Barcinonensis. Uno verbo, quotquot desiderari possunt argumenta et pro- bationes, et quot expresse Constitutio Dei miseratione Be-