Albert the Great, Commentarii In Psalmos

Dicit ergo : " Exaudi Domine vocem orationis meae, " exterius formatam, " dum oro ad te, " per interiorem cordis affectionem. Hoc enim est vere orare. Joan, IV, 23 : Veri adoratores adorabunt Patrem in spiritu, et veritate. I ad Corinth, XIV, 15 : Orabo spiritu, orabo et mente : psallam spiritu, psallam et mente.

" Dum extollo. " Hic ratio, quod debeat exaudiri. Primo, per factum. Secundo, per finem facti, ibi, " Ad templum. "

Ait ergo: Sic exaudi, " dum extollo manus meas, " ad litteram in cruce extendendo : Christus enim est qui loquitur. Prov. I, 24 : Extendi manus meas, et non fuit qui adspiceret. Isa. lxv, 2 : Expandi manus meas tota die ad populum incredulum, scilicet non credentem, et contradicentem mihi. Exod, IX, 29 : Cum egressus fuero de urbe, extendam palmas meas ad Dominum.

Sed quo fine ? " Ad templum sanctum tuum " construendum : ad hoc enim Christus manus extendebat, ut Deo templum aedificaret de vivis lapidibus, Ecclesiam scilicet militantem. I ad Corinth, III, 9 : Dei aedificatio estis. In eodem, v, 19 : Templum Dei sanctum est, quod estis vos. Vel, " ad templum, " Ecclesiam sci- licet triumphantem : illuc enim manus sunt levandae : Deus enim ibi residet. Psal. x, 5 : Dominus in templo sancto suo, Dominus in caelo sedes ejus. I ad Timoth. ii, 18 : Volo viros orare in omni loco, levantes puras manus. Thren. III, 41 : Levemus corda nostra cum manibus ad Dominum in caelos. Maria etiam templum est, ad quod in oratione manus levandae sunt. Psal. v, 8 : Adorabo ad templum sanctum tuum. Vel ad materiale templum. Unde ipse Christus elevatis manibus in cruce vultum habebat ad illud. Daniel, VI, 10 : Daniel ter orabat in die, tribus vicibus orabat contra Jerusalem, propter templum quod in ea erat .

" Ne simul tradas me. " Hic secundum, in quo orat specialiter, ne caro morte detineatur. Duo ergo dicuntur. Primo, ut non impleatur intentio Judaeorum ad hoc ipsum interficientium, ut detineretur in morte. Secundo, quod nec Gentilium, ibi, " Et cum operantibus : " utrique enim exarserunt in damnationem Christi.

Ait ergo: Sic oro: et hoc quod rogo : "Ne tradas me cum peccatoribus, " et hoc " simul, " ea scilicet qua me tradunt intentione, scilicet ut detinear in morte. Et peccatores appellat Judaeos. Et advertendum, quod non petit, ut non tradat eum cum peccatoribus, sed ut non cum illa intentione. Nota enim, quod Christus traditus fuit a Patre, Ad Rom. VIII, 32: Qui proprio Filio suo non pepercit, sed pro omnibus nobis tradidit illum. Traditus a se, Ad Ephes, v, 1: Tradidit semetipsum pro nobis. A discipulo proprio, Joan, XIII, 21: Amen amen dico vobis : quia unus ex vobis tradet me. A Judaeo,

Luc. xviii, 32 : Tradetur Gentibus, et illudetur. Sed non eadem intentione. Pater enim tradidit Filium ex charitate, Filius tradidit se ex obedientia, discipulus ex avaritia, Judaeus ex pura invidia.

" Et cum operantibus iniquitatem, " scilicet gentilibus, " ne perdas me, " id est, perdere me intendas sicut ipsi. Matth, xxvii, 20 : Seniores persuaserunt populis ut peterent Barbabam, Jesum vero perderent. Supra in, Psal. xxv, 9 : Ne perdas cum impiis, Deus, animammeam.

Potest orare etiam hoc anima justi ne tradatur cum peccatoribus in culpam in praesenti, secundum illud Apostoli ad Rom. I, 26 : Propter quod tradidit illos Deus in passiones ignominiae, etc. Et sic ulterius non perdatur Deo, quasi absconditus ab ejus cognitione. Matth, xxv, 22 : Amen dico vobis : Nescio vos. Vel de futuro. Ne simul tradas me in damnationem cum peccatoribus cum originali decedentibus. " Operantibus iniquitatem, " id est, cum actuali iniquitate: utrique enim traditi sunt ita quod sine recuperatione : unde et perditi. Psal. lxxxvii, 9 : Traditus sum, el non egrediebar.

" Qui loquuntur pacem. " Hic est secunda pars, in qua praedicit de inimicorum damnatione: et dicuntur duo. Primo, tangit ureorum culpa. Secundo, subjungit de paena, ibi, " Redde retributionem. "

Culpam tangit duplicem. Primo, rectam cordis malitiam. Secundo, exterius procedentem, ibi, " Da illis secundum opera eorum. "

In prima duo. Primo, tangit regimen ipsius malitiae. Secundo, ipsam malitiam, ibi, " Mala autem. "

Ait ergo : Ne perdas me cum peccatoribus, " qui loquuntur pacem cumproxi-mo sno, " mecum scilicet qui proximus sum illorum. Propinquus naturae conditione, quia homo factus sum, sicut et illi homines sunt. Sapient, VIII, 1: Sum quidem et ego mortalis homo similis omnibus, et ex genere terreni illius qui prior factus est. Sed propinquior consanguinitate. Judaeus sicut ipsi Judaei. Joan. IV, 22 : Salus ex Judaeis. Sed proximus beneficiorum exhibitione. Luc. x, 36 : Quis horum trium videtur tibi proximus fuisse illi, qui incidit in latrones ? Respondit: ille qui fecit misericordiam in illum. Et de Christo dicitur, Act. x, 38,quod pertransillt transiit benefaciendo, et sanando omnes oppressos a diabolo.

Cum hoc proximo loquebantur pacem Judaei, Matth. xxii, 16 : Magister scimus quia verax es, et viam Dei in veritate doces. " Mala autem, " odii et rancoris, " in cordibus eorum. " Matth. xxii, 15 : Inierunt consilium ut Jesum caperent in sermone. Et infra, v. 18: Quid me tentatis, hypocritae ? Sic daemones qui sunt proximi peccatoribus, et eorum unici. Isa. xxviii, 15: Percussimus faedus cum morte, et cum inferno fecimus pactum: loquuntur cum eis pacem. Genes, iii, 4 : Nequaquam moriemini. " Mala autem " culpae, et paenae aeternae, " in cordibus eorum. " Proverb, xxvii, 23 : Quando submiserit vocem suam, ne credideris ei : quoniam septem nequitiae sunt in corde illius. Talis autem difficile cognoscitur : unum tamen signum haberi potest. Quia non est contentus facere signa amicitiae, quae verus amicus facit, sed etiam extendit, sicut patet de Juda proditore qui osculatus est Dominum , ''nec tamen fuerat absens, nisi per horam unam vel duas.

" Da illis secundum opera eorum. " Hic tangit inimicorum operationem malignam. Primo quidem interiorem. Secundo, exteriorem, ibi,"Secundum opera manuum. "

In prima duo. Primo, tangit perversas affectiones in affectu. Secundo, perversa consilia et adinventiones in ipso intellectu, ibi, " Et secundum nequitiam. "