Membrum ii.

Cujus sit praedestinatio ?

Secundo quaeritur, Cujus sit praedestinatio ?

Et hoc quaeritur ratione ejus quod dicit Magister in libro primo Sententiarum, distinct. XL, in hujus quaestionis solutione, ubi videtur dicere, quod praedestinatus potest esse non praedestinatus.

Videtur enim, quod sit tam existentium quam non existentium . Praedestinatio enim est ab aeterno: praedestinati non sunt ab aeterno, quia creati sunt: ergo videtur, quod si praedestinati sunt, ab aeterno non existentes praedestinati sunt.

In contrarium hujus est quod dicit Magister super illud Apostoli, ad Roman, i, 4: Qui praedestinatus est Filius Dei in virtute. Destinatio ergo est ejus qui est.

Ulterius quaeritur, Si praedestinatio sit omnium hominum tam bonorum quam malorum ?

Et videtur, quod sic.

1. In praedestinatione enim non sunt nisi duo, scilicet praescientia, et voluntas praeparandi gratiam. Praescientia respectu omnium est malorum et bonorum: voluntas etiam salutis respectu omnium est. I ad Timoth. ii, 4: Qui omnes homines vult salvos fieri, et ad agnitionem sui nominis venire. Ergo videtur, quod praedestinatio sit omnium tam bonorum quam malorum.

2. Adhuc, Vocatio effectus praedestinationis est, ut jam habitum est: omnes autem sunt vocati: ergo videtur, quod omnes sunt praedestinati.

3. Adhuc, Divina bonitas, ut dicit Dionysius, expandit se aequaliter super omnes intellectuales vultus. Expansio autem ejus est praeparatio gratiae. Ergo videtur, quod omnibus aequaliter praeparatur gratia.

In contrarium hujus est, quod non sunt praedestinati nisi salvandi: non omnes sunt salvandi: ergo non omnes praedestinati.

Ulterius quaeritur, Si alii sint praedestinati quam electi ?

Et videtur, quod non,

1. Ut dicit Magister ex verbis Augustini in libro primo Sententiarum, distinct. XL: et inducit Augustinum in libro de Correctione et gratia, sic dicentem: " In Apocalypsi dicitur: Tene quod habes, ne alius accipiat coronam tuam : ubi sic dicit Augustinus : " Si alius non accepturus est nisi iste perdiderit, certus est electorum numerus., " Ergo videtur, quod alii non sint praedestinati nisi electi.

2. Adhuc, Electio effectus praedestinationis est, et etiam secundum rationem intelligentiae praecedit praedestinationem passivam: quia non destinatur in finem, nisi qui. electus est: ergo praedestinatio non est nisi electorum.

In contrarium hujus est quod objicit

1. Magister in Sententiis, et nititur probare, quod numerus electorum possit augeri et minui sic: " Posset Deus non apponere gratiam quibus apponit, et posset subtrahere quibus non subtrahit: quod si faceret, utique damnarentur. Possent ergo damnari isti qui tamen salvabuntur: posset itaque minui electorum numerus . "

2. Adhuc, Ibidem, Magister: " Posset apponi gratia quibus non apponitur, per quam salvarentur. Possent ergo salvari habita gratia, qui tamen sine ea damnabuntur: posset itaque augeri numerus electorum . " Sed augeri non potest, nisi de non electo fiat electus et praedestinatus. Ergo praedestinatio non est electorum tantum, sed etiam non electorum.

3. Hoc etiam videtur dicere Glossa Lucae, v, 6, super illud: Rumpebatur rete eorum. Glossa, " Non tot intrant de Judaeis, quot sunt praedestinati. "

4. Adhuc, Deuter, i, 11, super illud: Addat Dominus ad hunc numerum multa milia, Glossa: " Ad hunc numerum definitum in praescientia Dei, quae novit quae sunt ejus. "

5. Adhuc, Job, xxxiv, 24, super illud: Conteret multos, et innumerabiles, et stare faciet alios pro eis. Gregorius: " Locum vitae aliis cadentibus alii sortiuntur. " Ergo videtur, quod et praedestinatus cadere potest a numero praedestinatorum, et non praedestinatus subintrare.

In contrarium hujus est quod sequitur ad hoc: quia scientia Dei variaretur: quia praedestinatio praescientia est.

Ulterius quaeritur, Utrum praedestinatio sit Angelorum, vel hominum tantum ?

Et videtur, quod sic.

1. Angelus enim accepit gratiam et gloriam ex tempore, quam non potuit accipere nisi ab aeterno a Deo paratam, et sic habuit praeparationem gloriae et gratiae.

2. Si quis dicat, quod non accepit gratiam ante gloriam, et sic non accepit gratiam in praesenti, et gloriam in futuro: hoc non videtur impedire: hoc enim accidit praedestinationi ex parte prae- destinati: accidens autem non mutat substantiam: substantia enim praedestinationis est praeparatio gratiae et gloriae: et haec est in Angelo sicut in homine.

3. Si quis dicat, quod praedestinatio est propositum miserendi, et in Angelo non est miseria, et ita nec miseratio: hoc nihil est: quia dissimilitudinis habitus, ut dicit Dionysius, in sola privatione consistit, et purgatur illuminatione divina tamquam miseria: unde ipsos non habere gratiam et gloriam, miseria fuit quam sublevavit miserendi propositum.

Solutio. Dicendum, quod praedestinatio est ejus qui est in causa, quae Deus est, et in praevisione ejus: et hoc est secundum quid esse, simpliciter autem non esse. Ad hoc enim quod praedestinentur, sufficit sic esse. Opus enim Dei in beneficio gratiae principale est, et praevenit non opus hominis tantum, sed. etiam hominis esse, determinando hominem ad gratiam et ad gloriam.

Ad dictum Magistri, quod in contrarium adducitur, dicendum quod loquitur de praedestinatione Christi, qui in persona ab aeterno est, licet humanam naturam assumpsit ex tempore. Et ideo dicit, quod praedestinatur qui est. Sic autem non est de aliis Sanctis, qui nec in persona, nec in natura ab aeterno sunt, nisi secundum esse quod habent in causa et praevisione, quod est esse ideale et secundum quid.

Ad id quod ulterius quaeritur, dicendum quod praedestinatio non est omnium, sed eorum qui finaliter futuri sunt tantum.

Ad primum quod objicitur, dicendum quod praedestinatio non ponit simpliciter praescientiam, secundum quod praescientia est simplex praevisio tantum,

sed ponit praescientiam cum approbatione praevisi et causalitate: et talis praescientia non est respectu omnium, sed bonorum tantum.

Et ad hoc quod objicitur de voluntate, dicendum quod duplex est voluntas, ut dicit Damascenus tractans idem verbum Apostoli , scilicet antecedens, et consequens. Antecedens est, quae simpliciter vult, nihil supponens ex quo velit quod vult. Consequens est, quae supponit ex aliquo quod vult. Et haec voluntas a quibusdam dicitur ordinata, antecedens autem absoluta. Antecedente ergo voluntate, sive absoluta, vult Deus omnes homines salvos fieri: et haec est voluntas signi illius quod dicitur operatio. Signum enim hujus voluntatis est, quod fecit hominem rationalem, qui sciret eligere bonum et reprobare malum: hoc enim non fecisset, nisi vellet eum salvari. Consequente autem voluntate quae est ex opere nostro, sive ordinata, bonos vult salvari, et malos condemnari. Et hoc est quod dicitur, ad Roman, ix, 15: Miserebor cujus misereor, ei misericordiam praestabo cujus miserebor. Exod, xxxiii, 19: Miserebor cui voluero, et clemens ero in quem mihi placuerit. Et haec est voluntas quae ponitur in definitione praedestinationis: hac enim voluntate non vult salvare nisi bonos finaliter: quia in illis solis sibi complacuit. Psal, cxlvi, 11: Beneplacitum, est Domino super timentes eum, et in eis qui sperant super misericordia ejus.

Ad aliud dicendum, quod duplex est vocatio, scilicet vocatio exterior, et vocatio interior. Vocatione exteriori omnes vocati sunt. Matth. xx, 16: Multi sunt vocati. Vocatio interior est, qua homo per gratiam separatur a massa perditionis, sive a multitudine perditorum, et assumitur in conformitatem et beneplacitum divinum. Et haec est effectus praedestinationis, et non prima.

Ad aliud dicendum, quod omnibus

aequaliter porrigitur gratia, quantum est ex parte Dei: sed non omnes aequaliter adsunt gratiae porrectae. Ad Hebr, xii, 15: Contemplantes ne quis desit gratiae Dei. Voluntas autem salutis, quae consequens est ex opere nostro, non est nisi respectu eorum qui gratiae appositae finaliter obediunt, et finaliter adsunt.

Id quod in contrarium objicitur, procedit.

Ad id quod ulterius quaeritur, dicendum quod certus est numerus electorum, nec augeri, nec minui potest: scit enim Deus qui et quot salvandi sunt, et ita scit numerum quo numerantur, et numerum numeratum electorum.

Ad id quod objicit Magister, ipsemet solvit, et dicit, quod potest Deus quod potuit: et sicut potuit istos facere praedestinatos ad salutem, et potuit non facere praedestinatos, ita potest adhuc. Unde potest adhuc facere, quod isti non praedestinati fuissent. Quod tamen de factis hominum non conceditur: quia quod in factis hominum factum vel dictum est, non potest non factum vel non dictum esse: quia potentia hominis non se extendit ad praeteritum: sed potentia Dei aequalis est in omni praeterito, et in omni praesenti, et in omni futuro: unde sicut potest facere in praesenti, quod non sit quod est, et in futuro quod futurum non sit quod futurum est: ita potest facere quod non. sit praeteritum quod praeteritum est.

Sed quia haec solutio extorta videtur,, eo quod omne dictum de praeterito verum est necessarium, dicendum sicut in quaestione de praescientia dictum est, quod praedestinatum esse, et apponendam esse gratiam, ut relativa sunt, quae posita se ponunt, et perempta se perimunt. Unde qui ponit non apponendam esse gratiam, ponit non esse praedestinatum: et qui ponit apponendam esse gratiam finalem, ponit praedestinatum esse: et haec duo impossibile est simul esse vera, habere gratiam finalem, et non esse praedestinatum: et similiter ista, esse praedestinatum, et non habere gratiam finalem. Divisim autem vera possunt esse, ut hunc esse praedestinatum, et hunc posse non habere gratiam finalem: et similiter ista, hunc non esse praedestinatum, et hunc posse habere gratiam, finalem. Sed tamen quia Deus scit omne quod futurum est, et quo se quilibet finaliter divertat, necesse est, quod apud Deum certus sit numerus electorum tam numeratus quam numerans.

Et per hoc patet solutio ad sequens.

Ad aliud quod dicit Glossa Lucae, v, 6, dicendum, quod illa Glossa sic intelligitur, quod non tot intrant de Judaeis in primo adventu, quot sunt praedestinati, intrabunt tamen in secundo.

Ad aliud dicendum, quod illud similiter intelligitur. Numerus enim intelligitur quoad praesentem gratiam, cui numero semper aliquid addibile est, licet etiam ille praefinitus sit in praescientia Dei: unde numero praedestinatorum nihil augetur, sed numero eorum qui praesenter habent gratiam.

Ad aliud dicendum, quod etiam Gregorius loquitur de appositione gratiae in praesenti, et non de praedestinatione: praesens enim gratia locus vitae est quantum est de se.

Ad id quod in contrarium adducitur, procedit: sed ex suppositione falsi concludit falsum..

Ad id quod ulterius quaeritur, Utrum praedestinatio sit Angelorum ? sine praejudicio videtur dicendum, quod sic: quia non potuerunt accipere gratiam nisi ab aeterno sibi praeparatam, nec acceperunt gratiam nisi ad gloriam ordinatam, et sic acceperunt eam secundum ordinem naturae ad minus antecedenter ad gloriam, etsi tempore simul acceperunt gratiam et gloriam: sicut Augustinus distinguit opera sex dierum, quae etsi simul tempore facta sint, tamen ordine naturae distinguuntur in sex dies.

Dicunt tamen quidam, quod secundum quod praedestinatio definitur praescientia beneficiorum Dei, ut dicit Augustinus, sic praedestinati sunt Angeli. Secundum autem quod definitur praeparatio gratiae in praesenti et gloriae in futuro, non plenam habent rationem praedestinationis.

Ad sequens patet solutio per dicta.

Ad ultimum dicendum, quod in eo judicio hoc procedit: omnis enim defectus in genere miseriae est, quem non sublevat nisi misericordia.