PSALMUS I. Felicitas justorum, et impiorum miseria.
Dicit ergo: His malis caret,nec hoc tantum sed in lege Domini voluntas ejus.
Psalmus II. Christi imperium panis conatibus homines expugnabunt.
PSALMUS III. David fugiens Absalom a Deo salutem sperat.
PSALMUS IV. David hortatur ad pacem et omnia bona speranda.
PSALMUS V. Contra malignum, auxilium divinum implorat justus.
PSALMUS VI. Oratio poenitentis Dei misericordiam implorantis.
PSALMUS VIII. In operibus suis mirabilis Dominus.
PSALMUS IX. Celebratur potentia Dei qui impios disperdit et pauperes tuetur.
Dicit ergo : Sic adulabuntur impii
PSALMUS XI. Oratio pro imploranda Dei ope contra impios.
PSALMUS XII. Deprecatio animae fidelis in tribulatione.
Dicit ergo: Sic fecisti, sed tandem
Dicit ergo : Sic retribuet mihi et justitiam, et puritatem: et hoc justum,
PSALMUS XVIII. Deum praedicant creaturae et divina. Peccatorum condonatio postulatur.
PSALMUS XIX. Oratio pro principe ad bellum proficiscente.
PSALMUS XX. Christi post depictos inimicos gratiarum actio.
PSALMUS XXI. Christus moriturus obsecrat ut sibi adsit Deus, et eum laudat.
Dicit ergo : Sic rogo : nec mirum :
Dicit ergo : Sic mea dimitte delicta, nec hoc tantum peto, imo, respice ini - micos meos,
PSALMUS XXVI. David sitam profitetur fiduciam in Deo, et ejus implorat auxilium.
PSALMUS XXVIII. Vocantur filii Dei ad adorandum Dominum, cujus vox describitur.
PSALMUS XXIX. Gratiarum actio pro liberatione a morte et tribulatione.
PSALMUS XXX. Precatio Christi et fidelium se Deo in moerore commitentium.
PSALMUS XXXIII. Benedicit Dominum qui est justorum lumen et tutela, et impiorum aversor.
PSALMUS XXXIV. Inimicis excidium, sibi salutem precatur.
Dicit ergo : Confundantur, pro peccatis praeteritis : et revereantur,
PSALMUS XXXV. Impiorum malitia justitia Dei: iustorum gloria.
PSALMUS XXXVI. Bonorum et malorum dispares sunt spes et exitus.
Dicit ergo : 0 infirme, Noli aemulari, indignari scilicet, et offendi, in malignantibus,
PSALMUS XXXVIII. Agit de vanitate et brevitate vitae. Deum orat ut peccatum remittat, et sibi adsit.
PSALMUS XLI. Homo exsul et conturbatus anhelat ad meliorem vitam,
PSALMUS XLII. Spem in Domino reponit a quo judicari exoptat.
PSALMUS XLVI. Deus omnis terroe Dominus
PSALMUS XLVII. Magnus et laudabilis Dominus qui fundavit Sion.
PSALMUS XLVIII. Nihil prosunt opes contra infernum.
Dicit ergo : Audite haec, quae di- cturus sum, omnes gentes
PSALMUS L Poenitentis animae amara contritio.
PSALMUS LI. Frustra in divitiis sperant impii: salus est sperantibus in Domino.
Dicit ergo : Sic gaudebunt justi super afflictum iniquum, et dicent ridendo :
PSALMUS LII. Impiorum insipientia, numerus et paena.
Dicit ergo : Tales sunt mali, sed
Jacta super Dominum curam tuam.
Dicit ergo: Sic psallam, quia es Deus meus
Dicit ergo : Sic vana salus hominis, sed nos. faciemus vir Iidem,
PSALMUS LX. Exsul petit reditum, longam vitam, et ampliationem regni Christi.
Dicit ergo : Sic exclamari, et tu exaudisti me, et hoc in petra, Christo.
PSALMUS LXII. Exsul se in Dei laudibus consolatur : praedicit hostium ruinam.
PSALMUS LXIII. Implorat Dei opem contra inimicos : peribunt, et laetabitur justus.
Dicit ergo : Tanta mala patior, propter quod salvum fac : et etiam quia
Dicit ergo : Bene solvi quae non ra- pueram, quia o Deus Pater, tuscis,
Dicit ergo : Quae praemisi, sustinui ab omnibus simpliciter, et etiam extra-
Dicit ergo : Haec mala mihi intulerunt, ego vero e contrario, orationem meam, ad te,
Dicit ergo : Sic laudabo, et placebit talis laus Deo super vitulum novellum, .
PSALMUS LXIX. Oratio ad opem Dei petendam in magnis periculis.
PSALMUS LXX. Opem Dei implorat adversus persecutores : promittit se Deo gratias acturum.
Dicit ergo : Non est similis tibi : quia quantas ostendisti, etc.
PSALMUS LXXI. Christi regnum justum, pacificum et felix precatur.
Dicit ergo : Sic sit nomen ejus benedi- ctum, et dictum est, quia ante solem
PSALMUS LXXII. Impii felices in hac vita peribunt: Domino adhaerere bonum est.
Dicit ergo : Sic invidus, instabilis fui, terrena inordinate dilexi, et nescivi,
Dicit ergo : Sic rogo ut memor sis, quia ecce inimicus, Judaeorum scilicet populus, ((improperavit
Dicit ergo : Quoniam sic est ut praemisi, propter hoc vovete, et post votum, reddite Deo vestro.
PSALMUS LXXVII. Judaeos excitat memorando beneficia et flagella Dei.
Dicit ergo : Sic dedit volatilia ad capiendum apta : et post manducaverunt, et saturati sunt, nimis,
Dicit ergo : Sic eos in rebus suis affinxit, et post misit in eos iram,
Dicit ergo : Sic est destructa vinea Judaeae, sed, o Deus virtutum, quae
PSALMUS LXXXI. Domini deorum terrae judex judices improbos arguit.
PSALMUS LXXXII. Exponit hostium improperia, et illis exsilium imprecatur.
Dicit ergo : Sic rogo, ut placatus sis avertendo malum, et culpae et paenae :
Dicit ergo : Sic nullus similis, quia Deus est qui glorificatur in consilio, sanctorum suorum :
PSALMUS XCVII. Hortatio ad congratulandum Christo venturo.
Dicit ergo : Dixi, quod psallatis, et ecce modum addo quo psallere debetis.
Dicit ergo : Sic custodiebant testimo-
PSALMUS CII. Omnes creaturas invitat ad recolenda Dei beneficia.
Dicit ergo : Benedic, anima mea, Domino. Tob. xiii, 19 : Anima mea, benedic Dominum, quoniam,
PSALMUS CIV. Hortatur ad cultum Del, memorans ejus beneficia.
Dicit ergo : Sic fuit memor testamenti, promissionis scilicet, quod testamentum disposuit ad Abraham
Dicit ergo : Haec promissa fecit, et etiam dixit. Expone, ut prius.
PSALMUS CV. Deus ob suam bonitatem laudandus : Judaeorum ingratitudo.
Dicit ergo : Haec beneficia illis contulit, et in tantum aperta, quod ipsi crediderunt, verbis ejus.
Dicit ergo : Sic confitemini confessione peccati, et praecipue laudis,
PSALMUS CVII. Dicit cor suum ad Dei cultum paratum, et ideo victoriam sperat.
PSALMUS CVIII. Opem Dei implorat, et proditori dignas paenas praedicit.
PSALMUS CX. Laudat Deum ob beneficia, et incitat ad ejus timorem.
PSALMUS CXII. Laudandus Deus super omnia excelsus et exaltans humiles.
PSALMUS CXIV. Gratiarum actio pro liberatione a periculis.
PSALMUS CXVI. Ad laudandum Deum provocatio.
PSALMUS CXVIII. Multis modis ostendit beatam pilam in legis observatione esse positam.
PSALMUS CXIX. Vitae miserias luget, ab his liberari efflagitat.
PSALMUS CXX. Securus qui se Deo committit.
PSALMUS CXXII. Actus fiduciae in Deum tempore tribulationis.
PSALMUS CXXVI. Vani hominum labores quibus non opitulatur Dominus.
PSALMUS CXXVIII. Funestus impiorum exitus.
PSALMUS CXXIX. Oratio pro precando fiducialiter peccatorum petita.
PSALMUS CXXX. Humilitatis sincera professio.
PSALMUS CXXXIII. Hortatio ad benedicendum Domino.
Dicit ergo : Sic percussit magnos reges, et fortes, . Sehon scilicet, regem Amorrhaeorum,
PSALMUS CXXXVIII. Sciens Deum nihil latere, suam in eum fiduciam profitetur.
Dicit ergo : Sic omnia cognovisti, et prima: et hoc patet, supple, quia, tu, non alius, formasti me,
PSALMUS CXXXIX. Orat pro sua salute : hostibus imprecatur.
PSALMUS CXL. Petii regi a Domino tempore persecutionis.
Dicit ergo : Domine, clamavi, tam diu est, non modo clamo primo, ad te, Clamo, Ad te,
PSALMUS CXLI. Circumdatus a Saule orat pro sua salute.
PSALMUS CXLIII Gratias agit pro victoria: petit hostium exitium.
PSALMUS CXLV. Solus beatus qui soli Deo fidit.
Dicit ergo : Tanta est ejus potentia, talis veritas et justitia, et etiam o Sion,
PSALMUS CXLVI. Hortatio ad laudandum Deum ob ejus beneficia.
PSALMUS CXLVII. Ecclesiam invitat ad laudandum Deum qui eam bonis cumulavit.
PSALMUS CXLVIII. Invitat omnes creaturas ad laudandum Deum.
PSALMUS CXLIX. Gratiarum actio pro insigni victoria.
PSALMUS CL. In omnibus et ubique Deum celebrandum profitetur.
Dicit ergo : Sic audivistis filium Dei passum, et resurrexisse. Ergo " o filii Dei " per fidem, Joan, I, 12 : Dedit eis potestatem filios Dei fieri, his qui credunt in nomine ejus. Ad Galat, in, 26 : Filii Dei estis per fidem. " Filii, " per charitatem operantem et ad bonum moventem. Ad Rom. viII, 14 : Qui spiritu Dei aguntur, ii sunt filii Dei, I Joan, III, 10 : In hoc manifesti sunt filii Dei, supple, quia sese diligunt ad invicem : de dilectione enim loquebatur : aliorum enim oblationes non approbat. Eccli, xxxiv, 23 : Dona iniquorum non probat Altissimus,nec respicit in oblationes iniquorum. Genes, Iv, 4 : Respexit Dominus ad Abel, et ad munera ejus : quia filius erat. Ad Cain autem non respexit : quia non erat filius Dei, sed diaboli, Sed, heu ! multi offerunt hodie qui non sunt filii Dei, sed diaboli, et ob hoc eorum non acceptantur sacrificia ! I Reg. ii, 12 : Porro filii Heli, filii Belial, nescientes Dominum.
" Afferte Domino, " munera ejus, quia Eccli, xxxv, 6, dicitur: Non apparebis ante conspectum Domini Dei tui vacuus. Sed quid " afferte Domino, " repetit, non idolis, sicut illi de quibus Isa. lxv, 3: Qui immolant in hortis, et sacrificantsuper lateres. Jerem, vII, 18 : Filii colligunt ligna, et patres succendunt ignem, et mulieres conspergunt adipem,ut faciant placentas reginae caeli, lunae scilicet. " Afferte, " inquam, repetit ut reddat, "" filios arietum, " agnos secundum litteram, secundum sensum spiritualem, masculinum opus quod notatur in filio, et forte, quod notatur in ariete. Levit. v, 15 : Anima, si.... peccaverit, offeret pro delicto suo arielem, operationem scilicet fortem. Malach. I, 14 : Maledictus dolosus, qui habet in grege suo masculum, et votum faciens immolat debile Domino.
Nota, quod filii Dei etiam Angeli dicuntur. Job, xxxviii, 7 : Ubi eras..., cum me laudarent astra matutina, et jubilarent omnes filii Dei, id est, boni Angeli? Job, I, 6 : Quadam autem die, cum venissent filii Dei ut assisterent, etc. His filiis dicitur ut afferant Deo filios arietum, fideles in fide genitos et Apostolis et Martyribus sanctis. I ad Cor. Iv, 15 : In Christo Jesu per Evangelium ego vos genui. Horum filiorum est afferre ad Deum animas. Luc. xvI, 22 : Factum est autem ut moreretur mendicus, et portaretur ab Angelis in sinum Abrahae.
His ergo dicitur ut afferant "filios arietum, " id est, Apostolorum et Martyrum, qui dicuntur arietes. Psal. lxv, 1:5: Holocausta, medullata offeram tibi, in confessoribus devotissimis: cum incenso arietum, Martyrum et Apostolicorum doctorum in craticula passionis. Et di- cuntur arietes multiplici de causa. Primo, quia aries dicitur a ruendo secundum Isidorum, quia ruit fronte, et impugnat contraria. Sic Apostoli sancti et Martyres idola ipsa destruxerunt. Ezech, iii, 8: Ecce dedi faciem tuam valentiorem faciebus eorum, et frontem tuam duriorem frontibus eorum, et ut adamantem et ut silicem dedi faciem tuam. Secundo aries dicitur etiam ab AdminBookmark secundum eumdem
Isidorum, quod idem est quod virilis. . Et ipsi viriles fuerunt valde, quibus nihil potuit resistere. Proverb, xxx, 30 et 31: Leo fortissimus bestiarum, ad nulliuspavebit occursum. Gallus succinctus lumbos: et aries : nec est rex, qui resistat ei. Tertio, secundum eumdem Isidorum, aries dicitur ab ara, in qua immolabatur. Et ipsi fuerunt Deo immolati. Psal. xliii, 22 : Quoniam propter te mortificamur tota die, aestimati sumus sicut oves occisionis. Joan. XVI, 2 : Venit hora ut omnis qui interficit vos, arbitretur se obsequium praestare Deo. Item, aries vermem habet latentem in capite, unde alio nomine dicitur vervex, quasi vehens vermem. Sic ipsi illum latenter gestabant in mente, qui dicit in Psal. XXI, 7 : Ego autem sum vermis et non homo. Vis videre vermem in capite ? I ad Cor. xiii, 3 : An experimentum quaeritis ejus, qui in me loquitur, Christus ? Item, non solum aries vermem habet, sed ad ejus motum se movet, et ruit in durissima. Sic Apostoli ad nutum Christi in ipsis existentis,movebantur et ruebant in adversa. Matth. x, 16: Ecce ego mitto vos sicut oves in medio luporum. Item, ductores gregis sunt. Sunt et Apostoli fidelis populi, Ezech, XXXIV, 17: Vos greges mei homines estis. Etin Psal. xlvi, 10, dicitur de Apostolis : Principes populorum congregatisunt cum Deo Abraham. Et alibi, Psal. xliv, 17 : Constitues eos principes super omnem terram. Item, quia cornua duo habentes: cornua duo, scilicet Testamentum Vetus, et Novum. Dan. VIII, 4: Vidi arietem cornibus ventilantem contra Occidentem, et contra Aquilonem, et contra Meridiem. Coetus enim Apostolicus undique ventilavit. Si enim Moyses cornutus effectus ex consortio Angeli , quomodo isti non erunt cornuti ex consortio Christi ? Ultimo, quia ornamenta gregis, et praesidia. Sie Apostoli : Ecclesiam enim ornaverunt et protegunt. Exod. XXVI, 14: Facies et operimentum aliud tecto de pellibus arietum rubricatis.''
" Afferte Domino. " Hic tertium, quomodo vel quo fine, quia ad gloriam Dei, vel honorem.
Ait enim: " Afferte filios arietum, " vosmetipsos, vel bona opera et fortia: Et, " Afferte gloriam, et honorem, " id est, ad honorem et gloriam,Domini afferte, quae affertis, id est, ad ejus honorem : vel " gloriam " referatur ad devotionem cordis, et " honorem " ad integritatem operis. Hoc autem modo est offerendum Deo, quia gloria tota ejus debet esse. Isa. xlii, 8: Gloriam meam alteri non dabo, nec laudem meam sculptilibus. Et honor similiter debet ejus esse. I ad Tim. I, 17 : Regi saeculorum immortali, invisibili, soli Deo, honor et gloria, in saecula saeculorum, Amen." Afferte Domino gloriam nomini ejus. " Ecce secundum, in quo invitat ad honorem Filii specialiter. Quasi diceret : Afferte Patri, et etiam " afferte gloriam nomini ejus, " Filio qui est Patris nomen, et sic secundum litterae veritatem, a Afferte Domino gloriam, " Domino, inquam, et " nomini ejus, " Patris scilicet, scilicet Filio, qui est ejus nomen, quia sicut per nomen cognoscitur aliquis, sic per Filium Pater. Huic danda gloria sicut ipsi, quia Patri aequalis. Ad Philip. ii, 6: Non rapinam arbitratus est esse se aequalem Deo. Et intelligitur gloria danda Spiritui sancto, quia amor et nexus intelligitur intellecto utroque extremorum. Propter hoc canit Ecclesia, " Gloria Patri, et Filio, et Spiritui sancto. " Et nota, quod hoc impleverunt reges in die Epiphaniae. Obtulerunt enim aurum in signum gloriae regalis, et thus in signum gloriae sacerdotalis, et sic obtulerunt indicia summae gloriae viventium. Obtulerunt et myrrham quae est gloria regalis sepulturae, et sic obtulerunt gloriam morientium .
" Adorate. " Hic ostendit vel offerendum vel afferendum. Quasi diceret: Sic monui afferre, ostendens quid, et cui, et quomodo. Sed quantum ad locum, dico, " Adorate Dominum, " non in quolibet loco, sed " in atrio sancto ejus, " in Ecclesia scilicet militante, quae est atrium et thalamum et aulam triumphantis. In Psal. CXXI, 2 : Stantes erant pedes nostri in atriis tuis Jerusalem. Atrium etiam sanctum est cor devotum. Esther, v, 13 : Mardochaeus, Christus, libenter stat in atrio . Joan. IV, 23 : Veri adoratores adorabunt Patrem in spiritu, et veritate. II ad Cor. XIV, 15: Orabo spiritu, orabo et mente.
Atrium autem potest appellari stabulum illud, in quo adoraverunt Reges. Atrium enim dicitur secundum Isidorum, eo quod sit atrum fumo et igne. Chrysostomus : " Quid gloriosum pro tanto iti-"nere videntes gavisi sunt? Numquid pa" latium marmoribus splendidum? Num-" quid regiam diversis populis personan"tem? Sedpandochium magis tenebrosum " et sordidum, et magis animalibus quam " hominibus aptum, in quo nemo coactus " erat secedere, nisi itineris necessitate. " Et quamvis tale, tamen sanctum. II Machab. v, 19 : Non enim propter locum, gentem, sed propter gentem locum Deus elegit.Et Chrysostomus super Matthaeum : " Non enim locus sanctificat hominem, " sed homo locum. " Bene ergo sanctus locus ille, valde pretiosum stabulum, quod continet Jesum qui est sanctorum sanctissimus. I Reg. II, 2 : Non est sanctus ut est Dominus. Et Mariam, quae est sanctarum sanctissima, Proverb. XXXI, 29 : Tu vero supergressa es universas. Propterea enim est quod dicit Eccli. XXIV, 16 : In plenitudine sanctorum detentio mea. Nec potest esse atrum, quamvis sit atrium : quia continet Mariam et Jesum.
De Maria enim dicitur, Eccli. XXVI, 21 : Sicut sol oriens mundo in altissimis Dei, sic mulieris bonae species in ornamentum domus ejus. Et quis Christum dubitat solem esse, nisi qui non legit ? Malach. IV, 2 : Et orietur vobis timentibus nomen meum sol justitiae.
" Vox Domini super aquas. " Hic est secunda pars Psalmi, in qua tamquam ratio praemissorum subjungitur Ecclesiae aedificatio et consummatio, quae facta est per praedicationem Christi et per se ipsum, et per discipulos: et dicuntur quatuor, secundum quator differentias hominum quibus est praedicandum. Primo, tangitur de praedicatione inferiorum, et minorum. Secundo, majorum, ibi, " Vox Dominii confringentis cedros. " Tertio, de praedicatione persecutorum, ibi, " Vox Domini intercidentis. " Quarto, devotorum, ibi, " Vox Domini praeparantis cervos. " Omnes enim quibus praedicatum est, sunt aut parvi, aut magni, aut contrarii, aut devoti.
In prima duo. Primo, agit de praedicationis actu. Secundo, de effectu inde consecuto, ibi, " Vox Domini in virtute. "
In prima dicuntur duo. Primo, quis, et quibus praedicavit. Secundo, qualiter, ibi, " Deus majestatis. "