LITTERAE 391

gnities, quia falsa crimina dilui, opinionesque pravae confutan levi negotio, ut plurimum, possunt: maiore aliquo cum labore semper possunt. Ad extremum, nemo unus prohibetur eam adhibere ac prae se ferre fortitudinem, quae propria est chri- stianorum : qua ipsa non raro animi adversariorum et consilia franguntur. Sunt praeterea christiani ad dimicationem nati : cuius quo maior est vis, eo certior, Deo opitulante, victoria. Confidite: ego mei mundum (1). Neque est quod opponat quis- quam, Ecclesiae conservatorem ac vindicem Iesum Christum nequaquam opera hominum indigere. Non enim inopia virium, sed magnitudine bonitatis vult ille ut aliquid a nobis conferatur operae ad salutis, quam ipse peperit, obtinendos adipiscendos- que fructus.

Huiusce partes officii primae sunt, catholicam doctrinam profiteri aperte et constanter, eamque, quoad quisque potest, propagare. Nam, quod saepius est verissimeque dictum, chri- stianae quidem sapientiae nihil tam obest, quam non esse co- gnitam. Valet enim per se ipsa ad depellendos errores probe percepta : quam si mens arripuerit simplex praeiudicatisque non adstricta opinionibus, assentiendum esse ratio pronuntiat. Nunc vero fidei virtus grande munus est gratiae bonitatisque divinae : res tamen ipsae quibus adhibenda fides, non alio fere modo quam audiendo noscuntur, Quomodo credent ei, quem non audierunt? Quomodo autem audient sine praedicante?.... Ergo fides ex auditu, auditus autem per verbum Christi (2). Quoniam igitur fides est ad salutem necessaria, omnino prae- dicari verbum Christi consequitur oportere. Profecto praedicandi, hoc est docendi, munus iure divino penes magistros est, quos Spiritus Sanctus posuit Episcopos regere Ecclesiam Dei (3), ma- ximeque penes Pontificem romanum, Iesu Christi vicarium, Ec- clesiae universae summa cum potestate praepositum, creden- dorum, agendorum magistrum. Nihilominus nemo putet, indu- striam nonnullam eadem in re ponere privatos prohiberi, eos nominatim, quibus ingenii facultatem Deus cum studio bene merendi dedit: qui, quoties res exigat, commode possunt non sane doctoris sibi partes assumere, sed ea, quae ipsi acceperint, impertire ceteris, magistrorum voci resonantes tamquam imago.

(1) Io. xvi , 33. (2) Rom. x, 14, 17. (3) Act. xx, 28.