N.14

Confitebor. Hic ponit fructum auxilii. Et primo ex parte sua. Secundo ex parte hostium, ibi, non supergaudeant. Tertio ex parte justorum, ibi, exultent. Fructus ex parte liberati est laus dei; unde dicit, confitebor tibi, et laudabo te, quia liberasti me: Ps. 65: reddam tibi vota mea etc..

Et si referatur ad christum, fructus resurrectionis christi est instructio ecclesiae, et fides qua ecclesia confitetur deum: Rom. 10: corde creditur ad justitiam, ore autem confessio fit ad salutem.

Vel describitur ecclesia ex multitudine credentium.

Secundo ex virtute eorum. Quantum ad primum dicit, in ecclesia magna quidem numero et diffusione terrarum: Malach. 1: magnum est nomen meum in gentibus. Item magna constantia et virtute, quia portae inferni non praevalebunt adversus eam, Matth. 16. Ps. 39: annuntiavi justitiam tuam in ecclesia magna. Quantum ad secundum dicit, in populo gravi laudabo te. Gravitas quandoque sumitur in bono, quandoque in malo; quia similitudinarie est duplex proprietas in corporali gravitate. Una est ponderositatis, quae tendit deorsum; et haec est mala: quia homo dicitur gravis, secundum quod ad terrae ponderositatem et similitudinem tendit: Ps. 4: filii hominum usquequo gravi corde? isa. 1: populo gravi iniquitate, semini nequam, filii sceleratis.

Alia proprietas est stabilitas, quae opponitur levitati, et non commovetur. Levis homo dicitur, qui movetur omni vento, Eph. 4. Qui stabilis in bono est, dicitur gravis: 1 Cor. 10: epistolae graves sunt et fortes. Hieronymus habet, in populo forti laudabo te. Non supergaudeant mihi inimici mei. Hic ponitur fructus ex parte hostium: ubi petit quod eorum exultatio reprimatur. Et primo proponit hunc fructum. Secundo ponit radicem insultationis, ibi, adversantur. Tertio ponit radicis commotionem, ibi, vidisti domine. Dicit ergo, non supergaudeant; quasi dicat, peto restitui; ut non supergaudeant mihi, quasi vincentes me. Et hoc, quia christo resuscitato eorum gaudium versum est in confusionem. Vel, non supergaudeant mihi, in membris meis, quae non sunt gravia, quia sustentantur per christum: Mich. 8: non laeteris inimica mea. Qui adversantur. Hic ponit causam insultationis. Causa et radix insultationis est triplex.

Ex parte cordis, operis et oris. Ex parte operis, illi supergaudeant qui adversantur inique. Si pro justitia adversarentur et supergauderent, bonum esset et justum; sed quia inique gaudent, indecens est: Psal. 35: iniquitatem meditatus est in cubili suo. Ex parte cordis est odium indebitum; unde dicit, et qui oderunt me gratis, idest sine causa: Ps. 119: dum loquebar illis, impugnabant me gratis: joan. 15: ut impleatur sermo qui in lege eorum scriptus est, quia odio habuerunt me gratis: Ps. 37: retribuebant mala pro bonis. Item odium similantium, quia cum odio cordis, annuunt oculis. Hoc dupliciter. Uno modo, ad ostendendum palliationem odii, quasi annuentes quod diligerent. Vel annuebant sibi invicem oculis, concitantes se ad malum: Prov. 6: homo apostata vir inutilis. Ex parte oris dupliciter.

Primo quantum ad verba fraudulenta. Secundo quantum ad irrisoria. Quantum ad primum dicit, quod in ore. Secundo, quod in corde, in ore verba pacis: unde dicit, quoniam mihi quidem pacifice loquebantur: Marc. 12: scimus quia verax es: Ps. 27: loquuntur pacem cum proximo suo, mala autem in cordibus eorum. In corde habebant dolos, idest verba dolosa: Hier. 9: sagitta vulnerans eorum lingua, dolum locuta est. Et hoc, in iracundia terrae, dolos cogitabant, idest habentes iram contra me pro terrenis: joan. 11: ne forte veniant Romani etc.. Hieronymus habet, in rapina terrae verba irrisoria. Qui irridet aliquem, duo facit: quia hujusmodi verba molestant derisum, et laetificant irridentem; et ideo dicit, dilataverunt super me os suum, quasi, audacter et gaudenter loquuntur malum de alio: isa. 37: super quem exaltasti vocem tuam, et elevasti in altitudinem oculos tuos? dilataverunt super me os suum.

Gaudium eorum ostendit cum dicit, euge: interjectio congratulantis: Matth. 25: euge serve bone etc. Quasi dicat, sibi ipsis congratulantes de victoria quam videbant se habere de me. Et hoc quia, viderunt oculi mei, scilicet christi, passionem quam desideraverunt: Matth. 27: vah qui destruis templum dei etc.. Thren. 2: haec est dies quam expectabamus, invenimus, vidimus.