COMMENTARIUS.

(a) Alius tenens conclusionem eamdem, etc. Explicat sententiam Aegidii asserentis Theorem. 28. 29. et 30. quantitatem non includi in termino per se conversionis, quia sic non esset transubstantiatio, si requireret per se aliquod accidens in termino primo ad quem; dicitur tamen derelinqui a quantitate in materia modus extensivus indistinctus a materia, et non est aliquod ejus accidens, cum quo materia componit esse corporis.

Hanc positionem impugnat quinque rationibus. Addit sextam ex Patribus, contra utramque opinionem. Prima est, quia sequeretur quod conversio esset praecise in materia, vel in materiam, ut includit accidens, et non materiae in materiam,et formae in for.nun, ut ipsa admittit fieri.

Secunda ratio est, quod causatum a posteriori naturaliter, potest esse idem priori naturaliter , quia sequeretur quod idem dependeret et non dependeret.

Tertia, quia vel corpus sumitur, ut est mathematicum, vel ut est naturale ; aliud genus non agnovit Philosophus. Si ut mathematicum, includit quantitatem, et erit ens per accidens; si naturale, vel erit constitutum per formam substantialem diversam ab anima, quod est intentum, vel qualitatem, et consequenter quantitatem; ergo sequitur quod evitare contendit.

Quarta, quia forma sanguinis ponit non materiam cum tali modo, sed formam substantialem sanguinis; ergo similiter forma corporis ponit corpus substantiale per formam substantialem constitutum.

Quinta ex veritate formae, quia : Hoc est corpus meum, non ponit aliquid distrahens a veritate carnis et ossis ; haec autem constitui per materiam et modum quantitativum, est fictitium, ergo idem a fortiori de corpore.

Sexta ratio est contra utramque sententiam, ut conveniunt in conclusione negativa, quia non salvant sufficienter veritatem Eucharistiae, neque unitatem rei contentae ; et haec est ex auctoritate Ambrosii, Augustini, Gregorii, Hieronymi, asserentium idem corpus fuisse in Cruce, in sepulchro, resurrexisse, etc. Reliqui modi explicandi sententiam negativam, et sustinendi, reducuntur ad hos modos, nempe corpus, vel ut constituitur per animam, esse terminum conversionis, vel certe materiam, vel nudam, vel in ordine ad aliquam formam; et rationes eorum reducuntur in genere ad dicta, sicut et impugnatio ex iis quae adducit Doctor. His ergo in genere et per compendium dictis, superest ut easdem rationes in specie contra modernos urgeamus et explicemus modum quo sustinent corpus non constitui per aliam formam substantialem.

Prima sententia et modus explicandi est, corpus quod ponitur ex vi verborum, esse materiam primam ; ita Gabriel in can. Missae, lect. 42. Marsilius in 4. quaest. 8. art. 1. Major dist. 10. quaest. 1. Haec fundatur in eo quod illud ex quo componitur humanitas, est corpus et anima; corpus autem, ut distinguitur ab anima, nihil est nisi materia prima, non autem includit accidentia, quia haec variari possunt; corpus autem quod est significatum verborum, non potest variari, neque alia forma substantiali, ergo erit tantum materia. . Alii, qui negant etiam dari aliam formam constitutivam corporis substantialem, dicunt corpus, quod est significatum hic, non esse speciem subalternam, neque corpus quantitativum, neque corpus quod conflatur ex materia et quantitate, sed corpus quod constituitur per animam rationalem; negat tamen fieri conversionem in animam, qua tribuit esse corporis, vel animam esse partem termini ad quem conversionis. Haec obscura est, licet sit opinio D. Thomae et aliorum, quantum ad constitutionem corporis, nempe constitui per animam, non qua vivens, aut rationalis est, sed sub quadam generali ratione, qua nata est constituere corpus.

Ideo alii docent, supponendo hanc sententiam de constitutione corporis per animam, qua tribuit omnia praedicata praedicamentalia materiae secundum diversas rationes communes, nempe qua forma substantialis est, tribuit esse substantiae, et sic deinceps, qua nata afficere materiam esse corporis, deinceps viventis, et landem rationalis. Docet ergo haec sententia significatum hic esse corpus, quod dicitur species subalterna, et constituitur per animam modo dicto, et sic sub illa ratione praecisa, quae solum ratione distinguitur ab aliis, ingreditur partem signati. Hanc docuit Durandus in 4. dist. 10. quaest. 2. in 6. Cajeianus 3. part. quaest. 75. art. 6. Ferrar. 4. contra Gentes c. 64. Citatur etiam pro ea Solus et Ledesma, licet varient in modo explicandi, nam dicunt corpus quod constituitur significatum, constare anima, non sub ratione animae, sed sub conceptu univoco ad vivum et mortuum, seu cadaver. Sed aliqui dicunt, ut Ledesma, quod anima non ingrediatur rationem significati, nisi per modum connotati; alii vero dicunt importari, ut pars etiam constituti per verba.

Alii, ut Vasquez dist. 186. asserit corpus quod disjunctim constituitur, sive per formam cadaveris, sive per animam, esse significatum, ita ut verba importent corpus tantum, non vivum, aut mortuum, sub illa determinatione, sed corpus tale quale est; disjunctim autem constitui, sive per animam, sive per formam aliam, quae dicitur cadaveris. Fundamentum hujus est idem, quia nempe non datur alia forma substantialis in corpore vivo, nisi anima, in mortuo datur alia diversa, nempe illa cadaveris ; corpus ergo organicum, quod constat ossibus et carne, est significatum, sive illud sic constituatur per animam, sive per aliam formam.

Hanc sententiam etiam docuit Suarez disp. 51. sect. 5. con. 8. dicens esse corpus organicum, ut abstrahit ab anima et forma cadaveris, licet semper constituatur, sive per unam, sive per alteram. Omnes hi modi posteriores dicendi reducuntur ad opinionem illam D. Thomae de constitutione corporis organici 5. part, quaest. 75. art. 6. ad 2.

Prima conclusio. Significatum ex vi verborum non est materia prima. Est contra Gabrielem. Probatur, quia terminus ad guem hujus conversionis est corpus : quod pro vobis tradetur, et capax mortis, atque id per effusionem sanguinis in passione, idque constat ex forma ipsa : Hoc est corpus meum, ubi demonstratur terminus ad quem esse corpus Christi, sed corpus neque in usu philosophico, neque morali, neque in re, neque in concepto significat, aut est solum materia prima: ergo materia prima non est terminus ad quem ex vi verborum.

Confirmatur, quia si corpus supponeret pro materia prima, vel supponit synonyme, vel non ? Si synonyme, ergo haec esset aequivalens forma, haec est materia prima mea, et per eam valide conficeretur, sed nemo id admittet. Si non significat synonyme, ergo corpus habet aliquod significatum a materia prima diversum, ergc illud, quodcumque sit, erit terminus ad quem hujus conversionis.

Deinde non cohaeret sententia Scripturae aut Patribus, quia Joan. 6. suam carnem promittit Christus, non materiam primam, prout de ea in rigore philosophico loquimur : Caro mea vere est cibus, etc. neque Patribus, quia dicunt: Idem corpus quod natum fuit de Virgine, passum in Cruce, resurrexit, etc. et includit carnem et ossa, fuisse communicatum Apostolis in Sacramento, unde canit Ecclesia : Se dat suis manibus, etc. quae nulla ratione possunt affirmari de materia prima.

Deinde materia prima nude sumpta nequit habere rationem, aut proportionem nutrimenti ; ergo nequit significare aut causare nutritionem spiritualem ex proportione, quam habet nutritio corporalis ad spiritualem, et e contra, prout Patres hic docent contingere ; et constat Joan. 6. ubi denotatur eadem proportio in eo quod dat Christus ad nutrimentum corporale, et ad manna in specie.

Deinde materia prima, ut praescindit ab omni determinatione accidentali aut substantiali per formas, non est magis Christi, quam cujuscumque, quia sic sumpta est mera potentia, et fit hujus aut illius per formas, quibus reducitur in hunc aut illum actum determinati entis; ergo de ipsa nude sumpta nequit verificari pronomen meum, et sic forma esset semper falsa.

Hae rationes clarae sunt, et per eas impugnatur sententia Aegidii Theoremate 28. et 29. asserentis significatum esse materiam, ut habet quemdam modum ex quantitate et aliis accidentibus, quia vel ille modus consequitur formam constitutivam hominis, id est, animam, vel non; si secundum, ergo prius est informata materia anima rationali, et sic non sola materia cum illa accidentali determinatione ponitur sub speciebus ex vi verborum Patet consequentia, quia illa modificatio non spectat ad esse corporis, nisi ut est animatum, ac proinde non ut est altera pars compositi substantialis.

Si primum dicatur, cum sint tantum accidentia, non spectant ad compositionem per se; ergo neque ad alteram partem compositi substantialis, quae subest ex vi verborum, et sic materia nuda erit significaium verborum, de qua nequeunt verificari ea quae conveniunt corpori, ut supra probatum est contra Gabrielem, quia illud est ex vi verborum sub speciebus, in quod panis convertitur; non convertitur autem in accidentia, sed in substantiam, quia alias non proprie diceretur haec conversio transubstantiatio, ut Tridentinum docet proprie sic dici post Lateranense, cum terminus ad quem non esset substantia, quia terminus ad quem esset lanium compositum per accidens, quod sequitur naturam suae formae constitutivae, quae in proposito esset quantitas et qualitas, ex quibus cum materia non fit aliud, quam quantum et quale, quod est ens per accidens, neque ingreditur compositionem essentialem substantis. Pro hac opinione, sicut pro praecedenti non sunt aliqua urgentia, praeter ea quae ex unitate formae substantialis desumunlur ex Philosophia, quibus infra respondebitur.

Secunda conclusio. Significatum ex vi verborum, non est corpus constitutum ex maleria et anima rationali, quomodocumque explicetur haec constitutio. Est contra Thomistas. Probatur primo, ex Concilio Trident. scss. 13. cap. 3. ubi ait: Haec fides in Ecclesia Dei fuit statim post consecrationem eorum Domini nostri corpus, verumque ejus sanguinem sub panis et viiii specie . una cum ipsius anima et divinitate existere ;sed corpus sub specie panis, et sanguinem sub vini specie ex vi verborum, ipsum autem corpus sub specie vini, et sanguinem sub specie panis, animamque sub utraque, vi naturalis illius connexionis et concomitantiae, qua partes Christi Domini, qui jam ex mortuis resurrexit, non amplius moriturus, inter se copulantur; divinitatem porro propter admirabilem illam ejus cum corpore et anima hypostaticam unionem, etc.

Ex his verbis Concilii declarantis id quod ex vi verborum est sub speciebus, et quod anima tantum concomitanter ad significatum verborum subest, colligitur animam non esse ex vi verborum sub specie panis aut vini, sed tantum concomitanter propter illam unionem, quae est inter Christi viventis partes ; sed hoc esset falsum, si anima esset forma constituens intrinsece corpus, ergo, etc.

Patet subsumplum, quia vel totum non est aliud praeter partes simul unitas, et copulative sumptas, prout multi docent, vel si etiam distinguatur ab illis sic in esse, nequit ab ipsis abstrahere, quia peridentitalem insunt, tanquam constitutiva ejus, licet ab ipsis sit aliud,ita etiam nequit per divinam potentiam, aut virtute alicujus causae, poni sine ipsis in esse; ergo causalitas, quae extenditur ad totum, extenditur ad partes, earumque unionem in toto; ergo forma consecrativa et practica, qualiscumque sit ejus causalitas, nequit ponere corpus sub speciebus, quin etiam ex eadem efficacia ponat suas causas intrinsecas. Sed anima non ponitur ex efficacia verborum, sed ex concomitantia ejus ad corpus propter unionem ; unde posset in casu, verbi gratia, in triduo, ut infra videbimus, poni significalum verborum per consecrationem panis sub speciebus, sine anima; unde quod ponatur de facto, non est primo ex efficacia verborum, sed ex unione ejus ad significatum practicum ipsorum, per quam de facto sunt inseparabilia.

Confiimatur, pars integralis, ut caput Christi Domini, ponitur sub speciebus ex vi verborum, quia sine eo nequit consistere corpus integrum, cum sit de ejus constitutione ; sed pars formalis essentialis est magis de constitutione corporis quam pars integralis, ergo si illa sit anima, erit sub speciebus ex vi verborum.

Dices quod anima, non qua vivens, aut rationalis, est constituens corpus, sed sub alia ratione magis universali; quando autem Concilium declarat eam concomitanter poni sub speciebus, intelligitur qua vivens et rationalis est, non autem qua pars corporis. Contra, in primis hae rationes secundum adversarios sola ratione distinguuntur in anima ; ergo non distinguuntur in effectu physico, talis enim est distinctio eorum in effectu qualis in causa formali constituente. Sed Concilium agit de effectu practico formae, prout in re discernitur ille, qui est ex rigore verborum, ab eo qui non ponitur ex rigore verborum, sed separabilis est, et habet tantum concomitantiam ex alia ratione separabili, nempe ex unione naturali, non autem ex identitate, quia sic nequiret poni solum per concomitantiam: unde cum esse vivens et rationale in anima sint idem in re, si anima ex rigore verborum ponitur, ut forma corporis, sequitur etiam poni ex vi verborum sub omni ratione, quae est indistincta ab ipsa.

Probatur sequela, quia ex vi verborum ponitur materia prima sub specie panis, quia est pars corporis, sed magis distinguitur materia a composito, quia realiter, quam esse vivens et rationale ab anima ; ergo si anima ponitur ex vi verborum, qua est forma coporis, sic etiam qua vivens, et qua rationalis.

Confirmatur, quia potentiae organicae, ut visiva, et ejusmodi, quae sunt proprietates corporis, ponuntur ex vi verborum,

quia inseparabiles sunt, licet non spectent ad essentiam corporis ; ergo etiam esse vivens et rationale eodem modo ponuntur si anima est constitutiva corporis. Unde falsum esset per solam concomitantiam poni animam etiam qua vivens et rationalis sub speciebus, ut docet Concilium poni, quia perfectiorem unionem, sub his rationibus habet ad significatum corporis, nempe, identitatem (si ipsa ejus est constitutiva) quam sit concomitantiae. Concilium autem doctrinaliter procedens esse ex vi verborum explicat ut alium modum essendi diversum a concomitantia, supponens non esse animam ex vi verborum ; esset autem ex vi verborum, si esset eadem ad corpus realiter ejusque constitutivum, ideoque Concilium non explicat modum quo sunt sub speciebus paries corporis et proprietates, quia supponit illa esse sub speciebus ex vi verborum; ergo idem esset de anima supponendum, neque tam serio Concilium, ut probaret animam esse sub iisdem, recurreret ad unionem ejus ad corpus, tanquam ad causam hujus praesentiae, intendit autem unionem physicam, quae est inter diversas res.

Ex doctrina ergo Concilii, qua declarat quid subest speciebus, et modum quo subest, et causam, sequitur animam non esse partem essentialem corporis, sed condislinctam physice : Animamque, inquit, sub utraque ( supple specie) vi naturalis illius connexionis et concomitantiae, qua paries Christi Domini, qui jam ex mortuis surrexit, non amplius moriturus, inter se copulantur, etc. Agit ergo de partibus separabilibus ab invicem, inter quas unio physica, et concomitantia in ea fundata intervenire potest, et sic animam condistinguit a corpore in esse, quod non convenit, si ipsa adaequale aut inadaequale sumpta esset ejus constitutivum intrinsecum et essentiale.

Ex iis rejiciunlur modi dicendi Thomistarum, in primis modus dicendiPaludani, habet in terminis repugnantiam, quia corpus qua tale, diversum est a materia prima, et secundum ipsum constituitur in tali esse ab anima ; sed de fide est corpus, qua corpus, esse significatum ex vi verborum, ergo ut importat suum constitutivum. Subsumplum patet ex forma consecrationis: Hoc est corpus meum. Consequentia . probatur, quia efficacia formae extenditur per se ad omne illud, quod formaliter est ejus constitutivum et distinctivum corporis ab aliis, quia sic est significatum formale sacramentale: unde sicut in esse nequit abstrahere ab anima, si est constitutivum ejus, sic etiam neque in ratione effectus, ut consequenter efficacia verborum ad ipsum extenditur, qua suum constitutivum includit.

Deinde sequerentur reliqua, quae adducta sunt contra Gabrielem. Nec satisfacit limitatio illa quam aliqui addunt, nempe materiam, qua connotat animam poni sub speciebus, quia et est impropria locutio, quia materia aut subjectum non dicitur connotare, sed forma, aut quidquid se habet per modum formae, quia connotatio a limitatione sumitur, quae est per formam. Deinde quidquid connotatur, tantum est extrinsecum, sed constitutivum formale corporis, ut anima secundum ipsos nequit extrinsece se habere.

Praeterea, corpus connotat suppositum per unionem hypostaticam, sed non inde sequitur suppositum aliter quam per concomitantiam poni sub speciebus. Quaero ergo an anima ponitur sub speciebus ex vi verborum? si non, ergo sola materia ponitur; si sic, sequitur idem de supposito.

Si dicas animam intrinsece se habere ad materiam, non ita suppositum, nihil refert, quia unio ad suppositum intrinseca est corpori, sicut unio ad formam materiae, ergo si connotatio haec sit sola unio, erit per ratio; si autem connotat effectum consequentem, nempe esse animatum, materia ut habet hunc effectum, ab anima nequit abstrahere, si ergo tam materia quam connotatio ex vi verborum ponitur sub speciebus, id est, materia qua connotat, vel habet animam reduplicalive, ipsa etiam anima ponitur ex vi verborum, quia non abstrahit a primo significato, quod est materia animata, qua talis: si autem specificative, sic materia qua materia, tantum erit significatum practicum verborum, quorum efficacia non extenditur ad connotalionem animae, licet in re sit connotata; sicut Petrus qua albus currit specificative, id est, qui habet albedinem, non reduplicative, quia albedo non est causa aut principium currendi.

Et sic etiam reliqua omnia ponentur sub speciebus, quae materiae conveniunt, et connotantur et denominant, ut anima qua vivens, qua rationalis, quod negant adversarii, quia illa praedicata conveniant in reipsa, sicut et esse verbum, et quidquid aliud limitat materiam in re, vel connotat et denominat.

Deinde corpus non supponit pro materia connotando animam, alias haes esset vera : Corpus est materia habens animam, 1 quod falsum est, quia totum substantiale facit unum per se diversum, saltem ratione et conceptu ab altera parte, connotando alteram, aut a duabus etiam simul sumptis, ut esse vivens, esse animal, esse homo, quia illa propositio, vel similis, ut ignis est materia habens formam talem, falsa est, nunquam enim pars in abstracto praedicatur de toto per se in recto cum quacumque limitatione sumatur.

Et ratio est, quia forma habet duos effectus : unum, qui est constituere materiam in actu, eamque perficere ; alter, qui est constituere essentialiter totum tanquam intrinsecum per se ejus; prior effectus est diversus, et perficitur praecise respective ad materiam, qua est in potentia ad formam: secundus respective ad terminum resultans, cui partes insunt. Dictae propositiones exprimunt priorem effectum, et non secundum, qui est ipsum totum,sed corpus,ut supra disseruimus, est significatum verborum, et non materia, quocumque modo sumpta, quia sic non est corpus, neque synonyme se habet ; ergo, etc. Neque modus aliorum subsistit, aut cohaeret Concilio, qui affirmant corpus esse conceptum genericum, et sic denotari per formam, quia Concilium agit de corpore, ut est compare, ut subjectum animae, ut capax unionis ad ipsam, ac proinde ut est producibilis terminus physice, vel ut natum terminare conversionem panis in ipsum, virtute practica formae, ut instrumenti, qualiscumque sit ejus actio, vel physica, vel moralis, et ut natum est terminare actionem causae principalis, nempe Dei.

Deinde tam Tridentinum, quam reliqui omnes, quam Scriptura, agunt de corpore Christi singulari, ut denotatur per pronomen demonstrativum hoc, quod denotat tantum singulare, et possessivum meum, quod denotat etiam singulare et ordinem ad ipsum Christum. Sed nihil horum convenit conceptui generico, aut universali sumpto praecise,quine sic existere potest, neque terminare actionem, neque in virtute et efficacia causae contineri, neque demonstrari, neque signari per possessivum, neque uniri comparti, neque componere physice totum, cum habeat tantum rationem conceptus metaphysici et abstracti; ergo de eo nequit intelligi Tridentinum aut alia Concilia.

Accedit quod neque hic dicit carnem et ossa sub conceptu generico. Christus autem Joan. 6. Caro mea vere est cibus, et sanguis meus vere est potus : Accipite et comedite, hoc est corpus meum, quod pro vobis tradetur, ut habetur de institutione hujus Sacramenti, quod nequit dici de conceptu generico corporis ut sic.

Si autem dicas esse corpus univocum vivo et mortuo, quod dicit carnem et ossa ; impugnatur ex prioribus rationibus, quia neque sic dicit ordinem ad Christum magis quam ad quodcumque singulare aliud, neque conveniunt ei caeterae rationes jam expressae.

Adde quod nequeunt Concilia intelligi de alio corpore, nisi de eo quod est compar animae Christi, et heterogenea, non de specie, quae essentialiter convenit, et inest aliis per differentias contraclivas, et inest, quia dicitur corpus Christi, quod est significatum sacramentale, quod est sub specie vini per concomitantiam ratione unionis, et quod trahit secum animam ratione unionis sub specie panis.

Dices, ergo corpus ut hic denotatur contrahi ad aliquam rationem particularem, ut sit Christi, et supponat pro corpore Christi. Contra, ergo constitutum ex illa ratione particulari erit significatum, et non corpus univocum. Patet consequentia, quia sic verba formae denotant primo singulare corpus Christi, sicut et contextus.

Ex quo impugnatur sententia Suarez dicentis corpus, ut est indifferens ad vivum et mortuum, esse significatum formae, quia corpus vivum et mortuum ex primario fundamento ipsorum differunt specie, quia constituitur vivum per animam, mortuum per formam substantialem, quam vocant cadaveris ;corpus autem sic sumptum, ut abstrahit ab his, non dicit ordinem ad singulare aliquod determinatum unum magis quam aliud ergo inconveniens manet. Dices forte, corpus Christi abstrahere a vivo et mortuo, et sic importari per formam. Id quidem verum est in nostra sententia, qui asserimus corpus constitui per propriam formam, cui ut subjecto advenit vita, et ejus privatio, tanquam praedicata extrinseca, quorum neutrum necessario inest. Sed in opinione adversar riorum id nequit teneri, quia corpus Christi, est singulare ; repugnat autem singulare contrahi per differentias essentiales, et inferiores, quales sunt vivum et mortuum , per ipsos, ergo nequit corprs Christi in opinione ipsorum esse indifferens ad vivum et mortuum. Unde ut concludam hoc unico inconvenienti: quodcumque argumentum desumptum ex significatione quoad vim et rigorem verborum contra haereticos, videtur plane illudi in hac sententia, quod hac ratione confirmo breviter.

Praeterea per concomitantiam non probatur ex vi verborum, sed ex connexione naturali inter concomitans, et significati lura rigorosum, et primum verborum ; unde si tolleretur talis in re connexio, illud jam desineret esse concomitans, et esse sub speciebus nihil variata formae veritate speculativa, aut practica; sed nihil est ex vi verborum sub speciebus, nisi quod expresse significatur per verba; per verba significatur conceptus universalis univocus, et non individuus corporis Christi. In rigore autem philosophico nullus unquam confudit conceptum universalem cum particulari in ratione conceptus aut significati: ergo haec sententia tollit argumentum, quod fit ex proprietate verborum de praesentia corporis Christi sub speciebus; imo quod amplius est, reddit formam falsam et Inefficacem, quia nihil ponit sub speciebus nisi suum significatum, quod est ex vi verborum hoc autem, si est aliquod universale, nequit esse terminus actionis, nisi in aliquo singulari, quod tamen determinate non importatur per formam in sententia opposita, ergo, etc.

Hoc argumentum fundatur in efficacia et significatione formae Sacramentorum, quae semper refertur ad aliquod singulare, verbi gratia, Baptismi et Paenitentiae ad peccatum originale et actuale, ante vel post Baptismum, commissum, et sic de caeteris. Fundatur etiam in doctrina Concilii, qua explicat quid sit sub speciebus ex vi verborum, quid concomitanter, et in Scriptura modo explicato.

Si dicatur ad haec, quod corpus Christi ponatur determinate sub speciebus ex vi verborum, licet non ut constituitur per formam determinatam, vel ut eam importat determinate, et secundum gradum determinatum. Hoc videtur involvere implicanliam,quia repugnat corpus esse determinatum Christi, nisi ut includit illud per quod constituitur in esse determinato, sicut esse Petrum, nisi ut involvit constitutivum, per quod determinate talis est distinctus ab aliis, ab hoc enim nequit abstrahere: ergo etiam nequit significari, aut concipi determinate, nisi ut includit illud per quod est corpus Christi determinate, totum enim tale est, qualis sua forma. Et quamvis aliquando non sit necessarium, ut concipiatur aut significetur sua forma constitutiva distincte, tamen si concipiatur determinate nequit abstrahere ab eo, quod ita ipsum constituit, sicut neque objectum formale a sua ratione formali.

Ex quibus ultimo impugnatur sententia Vasquez et Suarez, quia ad idem reipsa reducitur, quia forma sacramentalis significat semper univoce, non aequivoce ; significat enim ex instituto tanquam infallibile signum illud ad quod significandum fuit instituta, et non aliud, vel ergo significat illud corpus quod constituitur per animam determinate, vel quod constituitur per formam cadaveris determinate. Et hoc implicat, quia semper poneret ex vi verborum alterum horum determinate ; si vivum, etiam in triduo poneret vivum sub speciebus ; si cadaveris, nunc etiam poneret formam cadaveris, quit) forma habet ex institutione sua effectum determinatum : utrumque autem horum est falsum ; ergo tantum ponit corpus ab his abstrahens, et sic redeunt rationes jam positae, quia sic non significabit corpus Christi, ergo, etc.

Patet antecedens, quia hae formae specie distinguuntur secundum ipsos, et ex suo fundamento primario, quod desumunt ex Philosopho, qui dicit carnem vivam et mortuam aequivoce dici carnem. Unde asserunt ipsi debere ex hoc dari formam substantialem cadaveris, diversam in specie ab anima, qua constituitur corpus vivum in esse, non solum viventis, sed corporis, quia materia nunquam est nuda a forma substantiali, et cum duae simul esse nequeant, in vivo una est, nempe anima, in mortuo, separata anima, alia diversa, sed constituta aeque diversa sunt quam formae; ergo hoc modo forma consecrationis significat corpus, ut abstrahit a vivo et mortuo, et sic secundum " conceptum universalem ; ergo non signifieat corpus Christi determinate. Probo consequentiam, quia corpus constitutum per formam cadaveris, si est diversa in specie non est corpus Christi, quia haec forma unita hypostatice nunquam fuit, nec constitutum per ipsam ; nunquam ergo potuit esse pars componens Christum, nempe humanitatem Christi, quae constat anima et corpore, imo hoc illi repugnat, nempe esse aut fuisse partem Christi qua homo.

Concilium autem loquitur de corpore Christi, et comparte animae, sed abstrahens ab his duobus compositis, quorum unum constituilur per animam, alterum per formam cadaveris, non magis est proprium Christi corpus, quam utrumque a quo abstrahitur; sed alterum horum nequit esse Christi, quia neque ut tota humanitas ejus, neque ut pars humanitatis, quod necessario admittendum est in sententia adversariorum, ut compositum utrumque possint simul aut seorsim manere in Christo, et esse Christi subsistentis in humanitate, ut verificetur pronomen meum, aut esse posse, quod repugnat ; ergo corpus abstrahens ab his nequit esse corpus Christi, aut demonstrari per formam consecrationis ut corpus Christi. Hoc deducemus argumento sequenti. Ex quibus sequitur, quam male cohaereat adversariorum opinio Concilio aut Scripturae, quae solum reducitur ad auctoritatem illam Philosophi male intellectam, et principia quaedam philosophica parum fundata, ut videbimus.

Dices constitutum per formam cadaveris fuisse unitum, ex sequela prioris unionis,: sicui, etiam caro per nutritionem adveniens in vivo fuit unita supposito divino. Contra, caro illa induit naturam compositi quod integravit: sed de forma cadaveris, quae non spectat ad veritatem humanitatis, sicut illa caro, neque spectare potest de potentia absoluta, cum sit ei repugnans, non suppetit fundamentum, aut ex Scriptura, aut Patribus, unde dicatur assumi, cum non sit humanitatis pars, aut de integritate ejus, aut ad eam ordinabilis: assumpta autem est natura nostra cum suis partibus, et non aliud. Et quamvis corpus fuerit mortuum in triduo, fuit mors ejus per privationem animae, et secundum Patres fuit idem quod fuit vivens et mortuum, et resurrexit, ut postea probabitur, quod nequit enervari auctoritate Philosophi, etiamsi aliud diceret ; proprietas enim Incarnationis, et veritas corporis, prout etiam Patres contra antiquos haereticos docuerunt, est rigorose tenenda.

Secundo principaliter probatur conclusio, supponendo in triduo potuisse consecrari valide, quamvis autem aliqui id negent, communis admittit. Et probatur quia forma consecrationis ab instanti suae institutionis, positis requisitis ad effectum, fuit semper ejusdem efficaciae et significationis ; ergo in triduo, etc.

Patet antecedens, quia habuit decretum Dei connexum, efficax et absolutum, de positione sui effectus, in quo fundatur infallibilitas significationis sacramentalis, ut patet in reliquis Sacramentis, in quibus hoc unicum fundamentum est infallibilitatis sui effectus: institutio autem in proposito nunquam fuit revocata, nihilque aliud exigit praeter materiam, formam et intentionem ministri, quae potuerunt in triduo haberi, quia Apostoli in nocte Coenae fuerunt ordinati Sacerdotes, et materia et reliqua adesse poterant, ergo totum requisitum ad consecrationem ; tunc anima non subesset speciebus panis ; ergo corpus quod subesset, non constitueretur per animam ; sed non mutaretur significatum per se formae; ergo non constituitur per animam: sed esset idem corpus Christi, quia hoc est significatum formae : Hoc est corpus meum, ergo non diversum in specie vel numero, quia id non convenit cum significatione formae.

Respondent adversarii, ut supra impugnatum est. Alii dicunt esse idem corpus mortaliter, ita Suarez, quia est idem corpus mortuum et vivum unitate suppositi et quantitatis, sed hoc est mera evasio. Hic agimus de termino physico et reali transubstantiationis, non autem de aliquo morali, ergo veritas conclusionis determinanda et discernenda est per principia physica huc spectantia, quae docent formas substantiales in specie diversas non subordinalas inducere diversitatem specificam et iiumericam in constitutis ; talis est forma cadaveris, quam ipsi ponunt, ergo, etc. Concilia autem et Patres definientes et declarantes hanc materiam et naturam transubstantiationis, non procedunt per principia moralia et imaginaria philosophiae moralis, quae fundantur in prudentia, in convenientia finis et mediorum, et praecise referuntur ad actiones liberas et humanas dictando mediocritatem in ipsis servandam, ut voluntas recta servet medium rationis aut rei, sed per principia physica ex naturis rerum, motus et mutationis desumpla. Unde praesentiam ex vi verborum fundaui in institutione Christi, et veritate formae praesentiam: per concomitantiam in connexione naturali et physica rerum, ipsam transubstantiationem definiunt mutationem totius in totum, etc. Nihil autem referunt ad opinionem humanam, quod sit de ratione hujus mysterii.

Deinde quod addit, nihil habet apparentiae praeter verba, quia unitas materiae aut quantitatis, non sufficiunt ad unitatem specificam aut numericam compositi, alias genitum et corruptum essent unum numero, quod nemo affirmat: quaecumque enim differentia in esse per se sufficit ad distinctionem simpliciter, non quaecumque convenientia ad unitatem, ergo constitutum per formam cadaveris diversum ab anima, est diversum a constituto per animam physice, quod et adversarii admittere debent.

Unitas etiam suppositi extrinseci non facit ad propositum unitatis numericae aut specificae; quae unitas numerica convenit naturae per suam singularitatem priorem supposito, non autem a supposito ; quid ergo facit unitas suppositi ad numericam, quam supponit aeque ac specificam?

Haec est doctrina communis et recepta ab omnibus Patribus et Theologis, et Philosophis, nec expedit eam probare, quia Christus assumpsit naturam singularem; et si dimitteretur, et esset in proprio supposito, non mutaretur numero. Item, qui dicunt eamdem numero posse assumi a diversis personis simul, supponunt diversitatem aut unitatem personarum non facere ad unitatem numericam naturae.

Deinde prius natura debet esse in se singularis, quam nata sit terminari ad suppositum proprium aut alienum, et sic est terminus actionis realis sicut humanitas Christi, quae fuit generata a Virgine, quamvis non concurrebat ad unionem hypostaticam ejus ad suppositum, quae supponebat existentiam naturae, prius ratione, cui adveniebat hypostasis, pro eo instanti quo nata esset advenire propria, si adesset. Ex quibus sequitur illam solutionem esse inanem,quamvis sit Capreoli, Cajetani et aliorum.

Deinde quid juvat haec unitas suppositi? quia peto, an corpus vivum et mortuum Petri sit idem numero ? dices quod sic, variatur tamen suppositum, quia compositum ex nova forma substantiali, ex principiis adversariorum in hac ipsa quaestione, infert novum suppositum, quando non assumitur ad extrinsecum ; ergo unitas suppositi nihil facit in proposito ad unitatem corporis vivi et mortui numericam, quae salvatur sine tali, in corpore Petri secundum ipsos.

Addo ulterius corpus denotare diversum gradum entis physici a materia et quantitate, cujus unitas numerica, aut qualis, qualis ipsi convenit, debet ab ipso sumi, quia quot modis dicitur ens, tot modis et unum, etc.

Peto ulterius incidenter, ut supra dictum est, quo fundamento cadaver, ut constituitur per suam formam, dicitur uniri hypostatice: nullum est principium philosophicum hoc probans, imo et contrarium sequitur, quia diversitas formae substantialis non subordinatae infert diversitatem suppositi: neque est principium revelatum, imo contrarium sequitur, quia fides docet uniri hypostatice ea solum, quae spectant ad veritatem naturae humanae in Christo. Forma cadaveris nihil horum est, neque in fieri, neque in facto esse, sed potius habet annexam privationem vitae oppositam humanitati; ergo ex principiis revelatis non colligitur talis unio.

Hanc ergo rationem de identitate corporis confirmat Doctor fuse ex Sanctis Patribus, ut habetur de consecrat. dist. 2. Omnia quaecumque, agens de Eucharistia dicit : idem corpus quod de Virgine sum-ptum est, quod passum est et sepultum, quod resurrexit et in coelum ascendit, etc. dicit esse in Eucharistia. Leo Papa in serm. de Ascensione Domini: Non dubia fide, sed certissima scientia tenemus eam naturam in Patris consessuram throno, quae jacuerat in sepulchro, etc. Item Augustinus in serm. de Ascensione : Omnia charissimi, etc. Gregorius super illa Joan. 20. Maria stabat, etc. quod moriendo in sepulchro posuit, surgendo super Angelos levavit, etc. Similia Augustinus ad Felicianum : illam carnem in sepulchro deseruit, quam in utero formavit. Fulgentius de fide ad Petrum : idem homo in utero matris, et pependit in Cruce, et jacuit in sepulchro, et resurrexit, etc. quae identitas intelligitur ratione partium. Damascenus lib. 3. cap. 20. Nullam, inquit, partium naturae deposuit. Hieronymus in Jonae 2. super illud : et sublevabis de corruptione, dicit : illud ipsum corpus et carnem resurgere quae primo condita fuerat. Idem

Beda 1. ad Corinth. 11. et reliqui ; ergo secundum Sanctos Patres non est diversitas carnis aut corporis in Christo nunc, ab illa quam habuit in sepulchro, et consequenter eadem forma constituuntur.

Probatur consequentia, quia multi haeretici negarunt verum corpus in Christo, dicentes esse phantasticum et apparens (de quibus suo loco) ; multi licet admitteterent corpus, negarunt fuisse ex Virgine, et dicunt resolutum fuisse in elementa in morte, ex quibus primum fuerit compactum. His ut obviarent,Patres disserunt de veritate carnis, et identitas et unitas ejusdem inculcatur ; ergo eorum verba in eo rigore intelligenda sunt, quo aliis contradicunt in extremo contradictionis, ac proinde intelligendi, ut verba sonant, de identitate corporis in sepulchro, et in Cruce, vivi et mortui ; vel sane videamus qua arte adversarii cura sua forma cadaveris impugnabunt Appellitas, qui docebant corpus Christi resolutum fuisse in elementa in morte ; quid enim magis est resolvi in elementa, quam in aliam substantiam disparatam, quia error fuit in eo, quod dicebant corpus desivisse ac fuisse corruptum, quod Patres negant, et merito.

Hinc manet probatum, corpus quod est significatum et contentum sub speciebus, constitui per formam substantialem propriam, quae dicitur forma corporis, et supponitur ad animam. Haec conclusio in sequentibus patebit, quantum ad rationem philosophicam et naturalem, ubi etiam respondebitur ad fundamenta aliarum opinionum, quae solum petuntur ex ratione philosophica.