MEMBRUM III.

Utrum idem sit Deum esse ubique, et in omni loco, et ubicumque ?

Tertio quaeritur, Utrum idem sit Deum esse ubique, et in omni loco, et ubicumque ?

Et videtur, quod sic.

1. Unumquodque enim istorum dicit totum in loco. Ergo idem est quod dicitur per unumquodque istorum.

2. Adhuc, Per unumquodque istorum connotatur idem, scilicet quod a Deo in se existente habeant esse et virtutem continendi. Igitur et in significato et in connotato haec tria sunt idem.

In contrarium est,

1. Quod dicit Anselmus in Monologio, quod " id quod in omni loco est, cuilibet loco commetitur . " Deus autem cum simplex sit et impartibilis, non commetitur alicui loco, et tamen est ubique. Ergo non sunt idem Deum esse in omni loco, et Deum esse ubique.

2. Adhuc, Deus totus est ubique, ut dicitur in libro primo Sententiarum, distinctione XXXVII, cap. Fatendum ergo. Sed non totus est proprie loquendo in omni loco. Quod enim in omni loco est, commetitur se in omni loco: et cum locus sit spatiosa magnitudo, nihil potest ei commetiri nisi sit spatiosae magnitudinis. Deus autem spatiosae magnitudinis non est. Ergo non commetitur se alicui loco: et tamen est ubique: ergo non sunt idem esse ubique, et esse in omni loco. Unde Augustinus super illud Psalmi cxlvii, 15: Velociter currit sermo ejus, sic dicit: " Ad verbum Dei pertinet non esse in parte, sed ubique esse per semetipsum. Hoc enim est sapientia Dei quae attingit a fine usque ad finem fortiter, et disponit omnia suaviter : non tamen locali motu, sed immobilitate sui. Velut si moles aliqua saxea impleat aliquem locum, dicitur quod attingit a fine illius loci usque ad finem, cum tamen locum non deserat alterum occupando. Non ergo habet motum localem verbum illud et illa sapientia: illa enim solida est ubique. " Ex his patet quod non proprie est in omni loco, nec in parte cujuslibet loci: proprie tamen est ubique: ergo non sunt idem esse ubique, et esse in omni loco.

3. Adhuc, Multa comparantur ad ubi quae nullo modo comparantur ad locum ut locata, sicut primum mobile, quod quia non est in loco, non potest moveri in loco. Dicit enim Aristoteles ante finem octavi Physicorum, quod primum mobile non movetur secundum substantiam in loco, sed movetur secundum formam, quae formae diversificantur in ubi et non in loco: propter quas formarum variationes Ptolemaeus invenit tabulas angulorum, et postea inventae sunt tabulae diversitatis adspectus: Ergo non est idem aliquid esse ubique, et esse in omni loco.

4. Adhuc, Punctum est alicubi in continuo: ergo est in ubi et non in loco: quia dicit Aristoteles in quarto Physicorum, quod nec una differentia est puncti et loci puncti: ergo non est idem esse in ubi, et esse in loco: ergo nec idem est esse ubique, et esse in omni loco.

5. Adhuc, Ubicumque non dicit ubi simplex, sed ubi distinctum: sed quod est ubicumque, sequitur quod in loco distincte sit, distinguente id quod est in ipso. Dicit enim Boetius, et in libro de Trinitate, et in commento super Porphyrium, ubi loquitur de individuantibus: " Ut de caeteris taceam, unus locus proprius non potest esse duorum. Ubicumque autem uniuscujusque comparationem dicit ad proprium locum: et hoc non dicit ubique, nec in omni loco: ergo haec tria non sunt idem, esse ubique, esse in omni loco, et esse ubicumque. "

Solutio. Sive praejudicio loquendo videtur dicendum, quod si quis subtiliter ista inspiciat, non sunt idem. Cum enim dicitur ubi, non dicitur natura loci, sed natura alterius generis quae est circumscriptio corporis a loci circumscriptione procedens, ut in Sex principiis dicitur: et cum additur que syllabica adjectio ad ubi, non additur ei nova natura quae ponat Ipsum in alio genere, sed additur communicabilitas illius naturae et distributio in universum naturae illius. Et hoc patet per expositionem Augustini et Hilarii, qui exponunt Deum esse ubique, hoc est, nusquam deesse: sicut exponitur Deum semper esse, hoc est, numquam deesse. Unde sicut ex hac, Deus semper est, non sequitur, ergo in omni tempore est ut res tempore mensurata, vel quae est in tempore: ita ex hac, Deus ubique est, non sequitur, ergo in omni loco est: quod enim in omni loco est, ut dicit Anselmus, loci leges sequitur in omni loco: sed quod ubique est, non de necessitate leges loci sequitur: quia paulo ante probatum est de primo caelo et puncto, quod id quod In ubi est, non de necessitate leges loci sequitur. Unde sicut universale tribus modis accipitur, scilicet ut in natura simplici non multiplicata sed multiplicabili: eo quod ut dicit Aristoteles in primo Posteriorum, et in multis est et de multis aptitudine communitatis suae. Aliquando accipitur ut actu multiplicatum, sed non distinctum per propria, ut cum dicitur, omnis homo est. Aliquando accipitur ut actu multiplicatum et distinctum per propria, sicut cum dicitur, homo est qui participatur a Socrate et Platone et sic de aliis.

Ita haec tria differunt, ubique, in omni loco, et ubicumque, quod ubique naturam sui generis dicit simplicem multiplicabilem, sed nec multiplicatam nec distinctam. Esse autem in omni loco, propter habitudinem praepositionis, quae notat potius esse in loco quam locum, et sic dicit ubi, dicit eamdem naturam multiplicatam secundum actum. Et ideo magis proprie est Deus ubique quam In omni loco. Ubicumque autem naturam ejus quod est ubi, dicit et multiplicatam et distinctam per propria: et ideo haec Impropriissima est, Deus est ubicumque. Sancti tamen communiter loquendo unum accipiunt pro altero.

Ad primum ergo dicendum, quod licet unumquodque istorum trium dicat totum in quantitate, tamen quia non eodem modo significant illud, subtiliter loquendo non sunt idem.

Ad aliud dicendum eodem modo, quod licet connotatum sit in genere, non tamen eodem modo significatur in uno sicut in alio.

Ad alia patet solutio per ea quae dicta sunt supra.